Samenvatting
Samenvatting Celcultuur, 2e bachelor biomedische wetenschappen
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting Celcultuur 2e bachelor, 1e semester Biomedische wetenschappen Prof. Paul Cos
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting CelcultuurHoofdstuk 1: Inleiding
Geschiedenis:
Eerste dierlijke celculturen: 1907
1950: drie belangrijke ontdekkingen:
Antibioticum -> besmettingen voorkomen bij celkweek
Trypsine -> cellen losmaken van cultuurflessen
Cultuurmedia = water + suikers + … -> wordt in cultuurflessen gebracht
Eerste experimenten: kikkerweefsel genomen (koudbloedig!), eruit gehaald en zo verder
laten leven
Polio virus (=kinderverlamming) -> poliovaccin is eerste commerciële product van dierlijke
celkweek
formaline geïnactiveerd vaccin (1953): kan virus inactief maken zodat het niet meer
kan groeien in cellen, formaldehyde maakt virus dood maar behoudt structuur zodat
IS nog kan reageren
levend verzwakt vaccin (1957): ziektekiem is nog levend, maar in sterk verzwakte
vorm aanwezig -> bij vaccinatie lichte infectie
Belangrijkste continue celculturen: HeLa-cellijn -> Henriette Lacks overleed in 1951 aan
baarmoederhalskanker, haar cellen leven verder in labo’s verspreid over de hele wereld en
worden veelvuldig gebruikt voor onderzoek naar de moleculaire basis van kanker en nieuwe
kankertherapieën
Hybridoma-technologie (1975): productie monoklonale antilichamen, toepassingen :
zwangerschapstesten, bloedtypering, detectie virussen …
Hybridoma = cel ontstaan door fusie B-lymfocyt en kankercel, B-cellen die oneindig leven en
antilichamen produceren
Cel- en weefseltechnologie: verkrijgen van implantaten om uitgevallen of slecht werkende
organen en weefsels te ondersteunen of te vervangen vb: diabetes: kunnen dienen voor de
geregelde afgifte van stoffen die het lichaam van een patiënt niet meer aanmaakt
Voordelen cel- en weefselkweekculturen:
Controle van de omgeving: Goede controle fysiochemische (pH, temperatuur, osmotische
druk, O2- en CO2-spanning) en fysiologische parameters (voedingsstoffen)
Karakterisatie en homogeniteit: homogeniteit neemt toe door subcultivatie (=cellen
overbrengen in nieuwe cultuurfles) -> cellen worden bij elke transfer gemengd + selectie 1
bepaald celtype oiv cultuuromstandigheden.
! er ontstaan mutaties na verloop van tijd -> cellijn invriezen als cryotstok (= cellen uit
cultuurfles collecteren en invriezen in vloeibaar stikstof)
Kostprijs: goedkoper dan proefdierexperimenten (onderhoud te duur) + miniaturisatie:
slechts kleine hoeveelheden monster en reagentia
Ethiek: geen ethische vragen in tegenstelling tot bij proefdieren
Beperkingen weefselculturen:
Expertise: steriele omstandigheden! + tragere groei dan bacteriën en schimmels
Hoeveelheid: laboschaal cellen: 10^9 cellen -> 1 cel = 10^-9 gram -> industriële schaal nodig -
> kosten en problemen bij opschaling
, Instabiliteit: geleidelijk verlies van gedifferentieerde eigenschappen, cellen stoppen met
delen tot ze sterven
Cultuuromgeving vs in vivo
Tweedimensionaal ipv driedimensionaal
Specifieke celinteracties verdwijnen
Aantal delende cellen neemt toe in cultuuromgeving
Systemische verbindingen niet aanwezig in cultuurmilieu
Cellulaire metabolisme constanter in cultuur, maar niet representatief voor
oorspronkelijk weefsel
Hoofdstuk 2: Cel- en weefselkweekculturen: definities
6 cultuurmethoden:
Orgaanculturen
Driedimensionale weefselstructuur en functie blijft behouden
Rechtstreeks geïsoleerd uit organisme
Kunnen zelf niet delen, wel differentiatie van de cellen in het orgaan
Voordeel: cellulaire interacties
Nadelen: telkens vers weefsel nodig + reproduceerbaarheid
Explant culturen
Rechtstreeks geïsoleerd uit organisme
Voorbeelden: huidbiopten, spierbiopten, tumorweefsels
Werkwijze:
Chirurgisch uitsnijden -> grote hoeveelheid weefsel verkrijgbaar
Naaldbiopt -> sneller, maar minder weefsel
Voordelen: cel-cel en cel-matrix-interacties blijven behouden + makkelijk manipuleerbaar
Nadelen: beperkt houdbaar + cellen kunnen de-differentiëren (verliezen functie)
Primaire culturen
Heterogene mix van verschillende celtypes -> “co-cultuur”
Cellen rechtstreeks afkomstig van een bepaald orgaan of weefsel
Voordelen: behoud cel-cel interacties zoals in vivo + ene celtype kan groeifactoren
uitscheiden voor ander celtype (=paracrieneffect)
Nadelen: instabiel (cellen kunnen de-differentiëren en verouderen) + samenstelling
primaire cultuur verandert in tijd
Eindige celculturen
Na subcultivatie primaire cultuur
Tweedimensionaal
Cellen kunnen max 60 keer delen = Hayflick limiet
Normale cellen kunnen beperkt aantal keer delen >< stamcellen
Nadeel: cellen hebben een beperkt aantal celdelingen na het in kweek brengen
, Geïmmortaliseerde cellijnen
Cellen die onbeperkt in cultuur kunnen gehouden worden
Synoniem = continue cellijn -> monolaag
Ontstaan: in vivo (kankercellen), spontaan (mutaties) of geïnduceerd (transformatie)
Normale cellen naar continue cellen : carcinogene stoffen of virussen toevoegen
Voordelen: kunnen driedimensionaal groeien + snel groeien + minder groeifactoren
nodig
Organotypische celculturen
Verschillende cellijnen worden bij elkaar in cultuur gebracht in driedimensionale
structuur om cel-cel interacties te kunnen bestuderen
Cellen groeien langs onder- en bovenkant -> driedimensionale structuur
Transwell membraan: door poriën kunnen cellen dingen uitscheiden die andere
cellen helpen
Voordeel: aanhouden en groeien van meer dan 1 celtype in vitro
Belangrijke figuur voor op het examen!!
x-as = aantal weken, y-as = aantal cellen
stukje weefsel -> primaire cultuur -> eindige
cellijn -> continue cellijn
starten met cellen: weefsel kapot maken
met tripsine -> aparte cellen
cellijn: totaal aantal cellen stijgt (1 celtype +
zelfde groeisnelheid)
transformatie (stippellijn naar boven):
overgang normale cellen -> continue cellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottehulselmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81311 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen