Dit zijn de volledig uitgeschreven hoorcollege aantekeningen van alle hoorcolleges voor het vak Ondernemingsrecht 1. Alles is zo goed als mogelijk weergegeven en enorm uitgebreid.
Volledige Samenvatting Ondernemingsrecht - Met jurisprudentie
Samenvatting Ondernemingsrecht - met Jurisprudentie - week 7-9
alle werkgroepuitwerkingen ondernemingsrecht vu
Alles voor dit studieboek (10)
Geschreven voor
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Rechtsgeleerdheid: Nederlands Recht
Ondernemingsrecht 1 (RGMHA00606)
Alle documenten voor dit vak (5)
Verkoper
Volgen
Mirjam1999
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 1A 05 september 2023 Inleiding
Ondernemingsrecht 1
Nederlands ondernemingsrecht
Boek 2 BW:
• 1 oktober 2012 – Wet Flex-BV
• 15 april 2020 – Voorontwerp modernisering NV-recht.
o https://www.internetconsultatie.nl/nvenmv
• 1 januari 2013 – Wet herziening enquêterecht
• 22 aug. 2019 – Voorontwerp
o https://www.internetconsultatie.nl/geschillenregelingenenquete
1 januari 2013 – Wet bestuur en toezicht NV/BV:
• Wettelijke regeling monistisch bestuursmodel
o Bestuur bestaat uit niet-uitvoerende bestuurder(s) en uitvoerende bestuurder(s)
• Reguleren tegenstrijdig belang bestuurders in de besluitvormingsfase
1 juli 2021 – Wet bestuur en toezicht rechtspersonen
1 september 2023 – Wet GOO, GOF, GOS → Titel 7 en 7A Boek 2 BW
NOTE: Dat betekent niet dat we in NL geen andere rechtsvormen hebben. We hebben stichtingen,
verenigingen, personenvennootschappen (maatschap, cv). We hebben in NL geen rechtsvorm
verplichting, dat betekent niet dat we zeggen voor dit geval MOET je een BV hebben. Je kunt ook kiezen
uit andere NL ondernemingsvormen. Je kunt zelfs kiezen voor een buitenlandse rechtsvorm mits je in
Nederland ook een onderneming zou kunnen oprichten. Dus ook in dat opzicht heb je veel vrijheid en
dus een keuze/vrijheid om je rechtsvorm te kiezen maar je bent dan ook gebonden aan op die
rechtsvorm toepasbare recht. Dat is wel een probleem als je een Duitse GMBH wil oprichten en dan
om wil zetten naar NL recht en er zijn ineens verschillen over de regels.
Het NL ondernemingsrecht kun je ook vergelijken met een grote legpuzzel. Door de loop van de tijd
zijn er veel stukjes ondernemingsrecht gelegd met behulp van EU wetgeving. De EU verplicht lidstaten
om richtlijnen vast te leggen in hun internationaal recht. Dat betekent dus vanaf toe alleen nog maar
beperkingen voor vertegenwoordigers van bestuur die lagen in de personele sfeer, bijv. het twee
handtekeningenstelsel, dat mocht. Maar zakelijke beperkingen mochten niet meer. Hierdoor moest
zowel het BV/NV recht t.a.v. vertegenwoordiging worden aangepast omdat NL moest voldoen aan haar
EU-rechtelijke verplichtingen.
NL dacht eerst wat goed is voor een NV is ook goed voor een BV. Daarom werd voor beiden een
minimumstartkapitaal ingevoerd. Daar zijn we van terug gekomen want andere landen hadden dat
niet waardoor bedrijven zich in andere landen (zoals Engeland) gingen vestigen. Dat was ook niet de
bedoeling waardoor in 2012 dit werd teruggedraaid. Zodat NL ondernemers een BV kunnen opstarten
zonder startkapitaal. We hebben het BV recht toen ook op een aantal andere manieren aantrekkelijker
gemaakt, bijv. door stemrechtloze aandelen mits het aandeel dan ook een winstrecht heeft en
winstrechtloze aandelen introduceren met stemrecht. Je kunt niet beiden er van afhalen.
,Door deze herziening heeft een onderneming dus een grotere inrichtingsvrijheid gekregen. Dus op het
tentamen moet je goed nagaan of je te maken hebt met een BV of een NV. Want het antwoord op
deze vragen kan namelijk enorm verschillen aangezien de regels voor elke vorm uit elkaar is gegroeid
door de wetgevingsoperatie. Nu is het wel zo dat men bezig is met een voorontwerp: modernisering
van het NV-recht maar dit is nog in een pril stadium. Hierin gaan ze kijken naar de regels van het BV
recht en of je dit kan transformeren naar NV-recht. Niet alles kan je transformeren maar een aantal
dingen kun je wel bij elkaar brengen.
In 2013 is het enquêterecht herzien. Als er problemen zijn binnen een bedrijf kunnen bepaalde
personen middels een enquête verzoeken bij de OK Amsterdam. Die gaan dan kijken of er aanwijzingen
zijn voor slecht beleid en zo nodig worden er maatregelen genomen. 1 van de dingen die op 01-01-
2013 zijn gebeurd is dat het bestuur van een vennootschap nu ook zelf om een enquête kan verzoeken
bij de OK. Dat is nu geïntroduceerd maar de regeling is nog niet perfect. Daarom is in 2019 een
voorontwerp gemaakt ter verbetering van de regelgeving. Maar waarschijnlijk in de nabije toekomst
komt er een wijziging van de geschillen en enquête regeling.
Ook kwam er op 01-01-2013 een nieuwe wet bestuur en toezicht NV/BV. Dat heeft gebracht dat er
wetten en regelgeving kwam op het toezicht op het bestuur. Bepaalde grote vennootschappen
(structuurvennootschappen) moeten verplicht op een bepaalde manier toezicht op het bestuur
introduceren. Andere vennootschappen kunnen dat vrijwillig doen. Van oudsher hadden we maar 1
smaak toezicht via de raad van Commissarissen. Dan introduceer je naast een algemene vergadering
en het bestuur (dat zijn 2 organen die ieder vennootschap in beginsel moet hebben), nog een derde
orgaan: Raad van Commissarissen. De raad van Commissarissen houdt toezicht op het bestuur. Dat
heet het pluralistische bestuursmodel of het two tier board. Maar de Angelsaksische cultuur deed dat
als volgt: we hebben 1 bestuur en binnen dat bestuur hebben we twee smaken van bestuur, namelijk
uitvoerende bestuurders en niet-uitvoerende bestuurders. Die twee moeten toezicht houden op
elkaar. Dit heet een wettelijke regeling monistisch bestuursmodel. Maar daar zijn vragen over welke
aansprakelijkheid ieder heeft en welke taken je aan wie mag toedelen. Daar is verandering in gekomen
op 01-01-2013, toen kwam de omslag voor het monistische bestuursmodel.
Voor 2013 heeft NL wetgever gezegd dat het via toezicht via de reguliere vertegenwoordigingsfase
maar in de besluitvormingsfase want daar wordt de beslissing genomen en dus het tegenstrijdige
bestuursbelang een rol gaat spelen. Voor NV/BV is onlangs in 2021 (voor alle rechtspersonen, ook
stichting, vereniging) heb je een soortgelijke regeling geïntroduceerd dus je ziet ook een verschuiving
naar de andere rechtspersonen. Afgelopen vrijdag 01-09-2023 kwam de Wet GOO, GOF, GOS uit Titel
7 en 7A Boek 2 BW. Alle wetten hebben te maken met grensoverschrijding. Dit staat nog niet in het
wetboek. Er is al wel een wet met een grensoverschrijdend karakter die in 2008 is geïntroduceerd. We
hebben een heel uitgebreid/modern BV recht. NV recht begint te komen.
Ruime mogelijkheden tot herstructurering voor BV en NV
Omzetting rechtspersonen: art. 2:18 BW
Fusie rechtspersonen: art. 2:308 e.v. BW
Splitsing rechtspersonen: art. 2:308, 334a e.v. BW
Grensoverschrijdende fusie: art. 2:333b e.v. BW
Grensoverschrijdende omzetting kapitaalvennootschappen: rechtspraak EHvJ
Richtlijn EU 2019/2121grensoverschrijdende omzetting, fusie en splitsing (iwtr. 1 januari 2020)
• Omzettingstermijn lidstaten: 31 januari 2023
, • NLD – Wet GOO, GOF en GOS: iwtr. 1 september 2023
Andere voordelen BV/NV
• Beperkte aansprakelijkheid aandeelhouders 2:64 jo. 2:175 BW
o Je kunt in beginsel niet meer verliezen dan dat je hebt ingebracht.
• Overdraagbaarheid eigenaarsbelang
o Je kunt een aandeel gewoon verkopen en hoeft dan niet te vereffenen.
• Vastomlijnde juridische organisatie
• Fiscale motieven
NOTE: één van de aantrekkelijkheden die we hebben is dat we een ruime mogelijkheid hebben voor
herstructurering. Daarbij kan je je voorstellen dat een vennootschap kan veranderen. Bijv. dat je als
BV bent begonnen maar naar na een tijd denkt dat dit niet helemaal meer bij je bedrijf past. Dan kan
je je BV omzetten in een andere rechtsvorm. Er zijn binnenlands mogelijkheden om dat te doen, je kan
dus van vorm veranderen (in een NV of een andere rechtspersoon). Dat zijn dus
herstructureringsmogelijkheden. Het kan ook zijn dat vennootschap X en Y samen verder zouden
willen en dus samen willen gaan. We hebben een regeling voor binnenlandse fusie, dus dat kan. Je kan
ook besluiten om van 1 vennootschap 2 vennootschappen te maken (splitsen). Dan is het dus
aantrekkelijk dat je niet vastzit aan 1 rechtsvorm maar dat je ook kan omvormen naar wat anders. Dit
geldt allemaal voor binnenlandse bedrijven die willen fuseren/omzetten/splitsen met andere
binnenlandse bedrijven.
Maar wat nou als je een BV hebt maar dat wil je fuseren met een Duitse GMBH. Dat kan in principe
ook. Grensoverschrijdende fusie hebben we sinds 2008, daar is een regeling voor. Maar dan is de
volgende vraag of dit ook kan voor grensoverschrijdende omzetting of splitsing. Dan hebben we het
over de situatie die bestond voor 01-09-2023. Want wat nou als je als BV ineens een GMBH wil worden.
Dat gaat niet over fuseren maar dat je eigenlijk zegt ik wil een “Duits bedrijf worden”. Dan zou je
kunnen zeggen ontbindt jouw NL BV maar en richt een Duitse GMBH op. Maar dan moet je alles
vereffenen en omzetten, dat kost veel tijd. Kan je het niet gewoon omzetten? Dat was de vraag van
ondernemers. Dan richten ondernemers zich tot het HvJEU want zij beriepen zich op het
vestigingsrecht van de EU. Daaruit volgt dat je je als NL BV moet kunnen omzetten in een bijv. GMBH.
HvJEU heeft gezegd dat een lidstaat dit volgens de EU niet mag verhinderen, dit wordt ook wel outbond
omzetting genoemd. Lidstaten moeten dus outbound omzetting toestaan.
Wat nou als een Duitse GMBH een Nederlandse BV worden? Daar heeft het HvJEU ook over
geoordeeld. Als een lidstaat een regeling heeft voor binnenlandse omzetting dan moet dat ook kunnen
voor een buitenlands bedrijf. Nederland heeft een regeling voor omzetting dus dan moet dit ook
kunnen. Dit is allemaal gebaseerd op rechtspraak van HvJEU. EU wetgever dacht dat hiermee wat
gedaan moest worden en heeft dus een mobiliteitsrichtlijn uitgevaardigd en heeft gezegd lidstaat jullie
moeten deze richtlijn uitvoeren voor 31-01-2023, dat betekent dat naast de regeling voor
grensoverschrijdende fusie er ook 1 moet zijn voor de grensoverschrijdende omzetting en de
grensoverschrijdende splitsing. Het is iets verlaat, maar uiteindelijk is het alsnog aangekomen.
Het is van belang om te onthouden dat BV/NV rechtspersonen zijn. Dat is van belang omdat de
rechtspersoon eigenaar is van goederen en rechten/verplichtingen heeft. Stel je voor dat je een
aandeel hebt in een NV en je wil dat niet meer dan hoef je alleen dat aandeel te verkopen. Je hoeft
niet allerlei goederen over te dragen want de BV is eigenaar van de goederen. Dus aandeelhouders
kunnen makkelijker hun belang in een NV overdragen. Een personenvennootschap heeft geen
, rechtspersoonlijkheid, dan moet je gaan kijken wat de gemeenschappelijke goederen van de vennoten
zijn.
Formaliteiten oprichting BV/NV
Constitutief vereiste: notariële oprichtingsakte
• Sanctie: art. 2:4 lid 1 jo. lid 4 BW
Richtlijn (EU) 2019/1151 digitale oprichting BV – omzettingstermijn –augustus 2021 (NLD verlenging
max. 1 jaar)
Wet online oprichting BV (wijziging Boek 2 BW en Wet notarisambt) aangenomen door TK en EK; iwtr.
datum moet nog worden vastgesteld
Geen constitutief vereiste is de inschrijving van de NV/BV in het handelsregister
• Sanctie: bestuurdersaansprakelijkheid van art. 2:69 lid 2, sub a en art. 2:180 lid 2 BW
NOTE: Hoe krijgen we de beschikking over BV/NV? Hoe richt je een BV/NV op? Het enige constitutieve
vereiste is de notariële oprichtingsakte. Je moet dus naar een notaris toe. Maar vanaf de toekomst
hoeft dat niet meer (regeling digitalisering BV/NV). Als je dan aan bepaalde voorwaarden voldoet kun
je online een BV oprichten. Dan kun je straks gewoon middels een elektronische handtekening in een
online omgeving een BV oprichten. Dit komt door de digitaliseringsrichtlijn van de EU die we om
moesten zetten. Nu heb je nog een papieren akte maar straks wordt alles elektronisch. Maar dan moet
je wel aan bepaalde voorwaarden voldoen:
1. Moet gaan om een BV (NV is nog uitgesloten);
2. Moet gaan om de oprichting door EU onderdanen. Dus niet-EU onderdanen kunnen niet online
oprichten maar moet met papieren akte;
3. Het moet gaan om een stocking van aandelen in geld, in natura is niet toegestaan online.
Wat nog meer belangrijk is. Stel je voor, je hebt geen door de notaris ondertekende akte want bijv.
degene die getekend heeft was niet bevoegd of de (kandidaat)notaris mocht dit niet passeren. Dan is
er sprake van een Pseudo-BV. Maar ondertussen kunnen in naam van de BV wel al allemaal dingen
gekocht zijn. Er is dan dus niet voldaan aan het constitutieve vereiste. Hoe ga je daarmee om? Dan
wordt het vereffend en doen we net alsof het gaat om een ontbonden BV. Je gaat dan kijken naar de
activa en de schulden van deze pseudo-BV. Het kan zijn dat er onvoldoende activa is om aan de
schulden te voldoen. Dan moet je kijken bij wie de schuldeiser terecht kan. In art. 2:4 lid 4 staat daar
een regeling over. Als er niet genoeg is dan ga je kijken naar de pseudobestuurders en wie er van hen
hoofdelijk aansprakelijk is ten tijde van het bestaan van de pseudo-BV. Als dat ook niet voldoende is
en er is niet genoeg geld te halen dan gaan we kijken wie er gehandeld heeft namens de niet-bestaande
BV. Je ziet een drietrapsraket.
1. Eerst behandelen als ontbonden BV;
2. Toch nog schulden? Pseudobestuurders;
3. Daar niet genoeg geld? Wie handelde namens BV.
We moeten de NV/BV ook inschrijven in het register (wie zijn de bestuurders e.d.) Maar de inschrijving
is geen constitutief vereiste waarbij zonder dit geen BV is opgericht. Dat is bijzonder want in andere
landen is dat wel zo. Wat wel zo is, dat als je een SE (Europese BV) wil oprichten wel een inschrijving
vereist is om een SE te kunnen laten ontstaan. Maar er staat op niet inschrijving wel in het register bij
een Nederlandse BV wel een strenge sanctie op.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mirjam1999. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
