Samenvatting
Samenvatting Schematisering Deel 1
Duidelijke schematisering (niets weggelaten) van deel 1 geschiedenis!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 75 pagina's
Voorbeeld 4 van de 75 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Deel 1HOOFDSTUK 1: DE TERRITORIALE VORSTENDOMMEN (11de -14de E)
1.1 De Territoriale evolute
1.2 De basis van de staatsmacht: de feodaliteit
1.2.1 wat voorafging: de Karolingische feodaliteit
Rond 800
Rijk verdeeld in Gouwen met graaf.
Graaf onder Karel De Grote:
- door hem benoemd, afzetbaar, verplaatsbaar
- vertegenwoordigde vorstelijk gezag op lokaal niveau
- omring door vazallen en schepenen (RS)
Graaf onder Lodewijk De vrome:
- functes werden meer erfelijk
greep keizer verzwakte.
“Hoe zwakker de politeke organisate is, hoe groter ook de machtsoefening via persoonlijke
banden”
ambtenaren persoonlijk binden is een systeem voor zwakke structuren
VB. Einde WO II, 6 juli 1944, in Dui wordt vernieuwing eed van trouw aan Fûhrer gevraagd.
= > FEODALITEIT
= persoonlijke band (verhouding) van de leenheer tot de leenman (zoals verhouding vader –
zoon) (pseudobloedband) gecreëerd door plechtge ceremonie via eed van trouw.
Maar: !!! niet gebonden tot willekeur, leenman had recht om banden met onrechtvaardige
leenheer – senior – te verbreken.
Vazallen waren hun leenheer hulp – auxilium - én raad – consilium – verschuldigd. In ruil ontvingen zij
gunsten – benefcia – dit was vaak grond in leen. (Graafschap in leen)
De vazallen maakten als leenman óók gebruik van de feodaliteit nl. om hun graafschap te besturen
en te exploiteren. Zij gaven leengrond in leen – achterlenen- waardoor zij nu leenheer werden en
1
,zich omringden door leenmannen. Deze leenmannen deden op hun beurt vaak hetzelfde ontstaan
van FEODALE PIRAMIDE
Creëren van persoonlijke afankelijkheidsverhoudingen Karel kon met succes rijk besturen
Maar: sterkte van het systeem was ook de zwakte van het systeem
Dreiging autonomie van de vazal:
- Onder Lodewijk de Vrome, kende versneld tempo na zijn dood
1. Graven hadden in hun gebied volledige bestuurlijke bevoegdheid
2. Door feodaliteit rechtstreeks gebruiksrecht over gronden en landerijen
3. Graafschap neigde naar erfelijkheid
10de E: de hogere machtsniveaus verdwijnen, de macht desintegreerde steeds meer
naar beneden toe. lokale heerlijkheden ontstonden
EEN LOKALE HEERLIJKHEID = een min of meer omvangrijk gebied, gegroepeerd rond een kasteel.
Kasteelheer:
- bezat alle heerlijke rechten
- handhaving orde, besturen, inde belastngen, sprak recht.
( zulke rechten omschrijven wij nu als publiekrechtelijk)
Persoonlijke verhouding kasteelheer – inwoner
- inwoner onderworpen aan gezag kasteelheer bv. tot karweien gehouden (toch vrij)
- kasteelheer recht op slaven
- slavenrecht uit de Germaanse rechtscultuur: “kleefden” aan de grond en onvrij
- grenzen aan de alleenheerschappij bepaald door feitelijke elementen ( dat onderdanen niet
in opstand kwamen)
1.2.2 De heropleving van de feodaliteit in de Nederlanden na 1000
De feodaliteit in Frankische periode (Karolingen) was vooral van bovenuit gegroeid. --- om de
insttutonele verhouding tegenover de ondergeschikten te versterken. Maar Karolingische rijk storte
ineen.
2
,In de loop van 10de E: nieuwe beweging.
Territoria werden samengevoegd en onderworpen aan een nieuwe heerser
- staatsopbouw gebeurde opnieuw, van onderuit
- Onafankelijke heer werd onderworpen, hij werd leenman van een leenheer en verloor zijn
onafankelijkheid
- De leenheer kon leenman worden van een ‘hogere’ leenheer, enz.
Groeide een nieuwe feodale piramide. (maar naar boven toe)
Ging om een contnue gebiedsuitbreiding: steeds meer heren werden onderworpen
Verschil “eerste” en “tweede” feodaliteit
Eerste feodaliteit Tweede feodaliteit
Ontwikkeling
Vanuit een ratoneel planmatg concept Vanuit machtspoliteke factoren:
- politek, sociaal, demograisch, etnologisch,
geograisch
De wederzijdse trouw
Ritueel bevestgde pseudobloedband Nog wel ritueel bevestgd maar verloor aan
inhoud
Dienen militaire organisatee
Ja Neen
instrument om een nieuwe staat uit te
bouwen vanuit een onderhandelde
machtsdeling
Verplichtngen vazal
Auxilium én consilium Recht verving de trouw:
- auxilium én consilium geleidelijk aan
vervangen door concrete lasten
Bv. voor de belangrijke grote lenen werd de
geldelijke hulp van de vazal beperkt tot l’aide
3
, aux quatre cas
Wanneer
- senior gevangen was genomen / op kruistocht
ging
- zijn oudste zoon tot ridder werd geslagen
De oude militaire verplichtngen die met
grondgebied samenhingen vaak omgezet in
periodieke geldelijke verplichtngen, met
eenzelfde vast bedrag.
De nieuwe staten zochten naar
huurlingenlegers
Het gezag
De graven stelden zich op als soeverein.
Alle onderdanen hingen niet op gelijke
manier rechtstreeks aan centrale gezag af
een veelheid aan gezagsstraticates
Een regio kwam onder gezag van een nieuwe,
hogere heer en werd dus voorwerp van zijn
politiek. Maar het lokale gewoonterecht bleef
behouden.
1.2.3 “Binnenlandse politek” in de middeleeuwse feodale wereld
Nieuwe territoriale vorsten eigenden zich de belangrijkste heerlijke rechten toe:
nl. de koninklijke rechten - regalia – zoals de muntslag.
- bouwden hofouding uit
- probeerden hun rijk te besturen
Andere zoals:
- eisten van onderdanen deel van grondopbrengst
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KatInAuto. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen