- medische microbiologie:
➔ -biologie: de studie van levende organismes
➔ -micro: het betreft levende organismen die niet met het blote oog en dus
enkel met behulp van een microscoop waarneembaar zijn (klassieke
lichtmicroscoop)
➔ -medisch: enkel de micro-organismen die medisch relevant zijn worden
bestudeerd door de medische microbiologie. De organismen die geen
ziekteverwekkend vermogen bezitten worden niet bestudeerd.
➔ bestudeert dus de MO die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van
infectieziekten bij de mens
- evolutie van het leven op aarde
➔ zie tijdlijn
➔ definities:
● prokaryoot: cel waarvan de kern geen kernmembraam bezit zodat het
chromosoom vrij in het cytoplasma ligt, bv. Bacterie
● eukaryoot: een organisme waarvan de cellen een kern bezitten die omgeven
is door een kernmembraam
● protist: de groep van alle eencellige eukaryote organismen
- de 4 grote domeinen van de medische microbiologie
➔ bacteriologie: bestudeert bacteriën, eencellige prokaryote organismen
➔ mycologie: bestudeert gisten en schimmels, eencellige respectievelijk
meercellige eukaryote organismen
➔ parasitologie: bestudeert parasieten, eukaryote levensvormen die ten koste
leven van een andere levensvorm
● protozoën: ééncellige eukaryote organismen zoals malariaparasiet
● helminthen: wormen, zoals aarsmaden
● arthropoden: geleedpotigen, zoals hoofdluis
➔ virologie: bestudeert virussen, infectieuze agentia die, in tegenstelling tot de
voorgaande org., voor hun metabolisme en vermeerdering volledig afhankelijk
zijn van een levende gastheer
- MO zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van infectieziekten
➔ infectie: wanneer het organisme zorgt voor schade of een veranderende
fysiologie bij de mens, welke zich kan uiten als symptomen of eerder
subklinisch kan blijven
➔ rol MO bij ontstaan infectieziekten:
● niet zo lang gekend
● ontwerp eerst microscoop speelt grote rol
❏ Anthony van Leeuwenhoeck
❏ 1674
❏ sprak van animiculen
● pas op einde 19de eeuw een link tussen org en infectieziekten
❏ door Kock en Pasteur
, ❏ criteria die noodzakelijk zijn om van een causaal verband te
spreken
➢ verwekker dient gevonden te worden bij elke patiënt die
aan de desbetreffende infectieziekte lijdt en niet bij een
gezond iemand
➢ verwekker dient geïsoleerd te kunnen worden en buiten
het lichaam in cultuur gebracht te kunnen worden
➢ het inbrengen van de gekweekte verwekker bij een
proefdier dient to ziekte te leiden en de verwekker dient
opnieuw geïsoleerd te kunnen worden uit het proefdier
● onderscheid tussen primaire pathogenen en opportunisten
❏ opportunisten: veroorzaken enkel infectie wanneer de
weerstand van besmette individu is verminderd:
opportunistische infectie
❏ conventioneel pathogenen: veroorzaken bij de meest besmette
individuen infectie. bepalende factoren zijn de aard en
eigenschappen van het organisme. Immunologische en
genetische factoren zullen bepalen of ziekte al dan niet
optreedt
● residente microbiotica:
❏ MO die op de huid, in de mond, de darmen,... leven
❏ niet schadelijk
❏ sommige noodzakelijk voor een normaal fysiologisch
functioneren
❏ beschermen ons tegen besmetting pathogene MO
❏ zorgen in de darm voor aanmaak van vitamine K
- besmettingswegen van een infectieziekte
➔ direct contact:
● cutaan (via de huid)
● mucosaal (via slijmvliezen)
● besmetting via SOA
➔ Aerogeen:
● via lucht
● komt enkel voor bij kiemen die bestemd zijn tegen uitdrogen en die in
de atmosfeer kunnen overleven
● bv. tbc
➔ droplet:
● minuscule druppeltjes in de lucht
● bv. influenza (griepvirus)
➔ enteraal:
● via het spijsverteringskanaal
● verschillende vormen:
❏ oraal: via speeksel, bv.: klierkoorts (mononucleosis infectiosa)
, ❏ faeco-oraal: onvoldoende hygiëne na toiletgebruik, kiemen
terug op voedsel, via deze weg opgenomen
➔ hematogeen:
● via het bloed bv. hepatitis B
● uitzondering: transplacentaire besmetting: HIV moeder op kind
❏ verticale transmissie: de overdracht van ziektekiemen van
ouder op kind
❏ andere vormen: horizontale transmissie
➔ besmetting niet altijd via medemens!
● tussengastheer: bv.: ziekte van Lyme (via een teek)
- preventie van infectieziekten
➔ verhogen van de weerstand vd bevolking:
● toedienen vaccins
● bv. bof, seizoensgriep
➔ desinfectie en sterilisatie:
● desinfectie: een chemisch/fysisch proces met de bedoeling de kans
op besmetting te elimineren
● sterilisatie: al het leven van een object elimineren
➔ primaire preventie:
● aan de hand van bepaalde maatregelen de kansen op contact tussen
mens en potentiële pathogene MO te verminderen of elimineren
● veilig voedsel/ water
➔ secundaire preventie:
● vroegtijdig opsporen en behandelen van geïnfecteerde personen om
zo infectielast en sterfte te voorkomen of beperken
● screening TBC
BACTERIOLOGIE
- de eukaroyote cel
➔ cellen vh menselijk lichaam
➔ bevat een plasmamembraam, cytoplasma, celorganellen (nucleus,
mitochondriën, endoplasmatisch riticulum, lyosomen, Golgi-apparaat) en
ribosomen
➔ ook schimmels, planten en protisten
- de prokaryote cel
➔ bevat geen kern
➔ DNA is circulair
➔ plasmiden:
● aparte stukjes circulair dubbelstrengig DNA in cytoplasma
● bevatten genen die verantw. zijn voor bepaalde vormen van
antibioticaresistentie
● kunnen worden doorgegeven aan andere bacteriën
➔ bevat geen andere celorganellen zoals mitochondriën en ER
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper braeckmankayleigh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.