1VRK6: genetica, embryologie en voortplanting
DEEL 1: GENETICA
1. Inleiding
Cytologie = leer der cellen
Metabolisme = stofwisseling
De cel is de kleinste anatomische en fysiologische eenheid.
2. Celkern
DE CELKERN IS ESSENTIEEL
De meeste cellen hebben 1 kern die ongeveer 1/3 van het celvolume uitmaakt. In sterk
gespecialiseerde cellen kan hij ontbreken. Cellen zonder kern kunnen niet meer delen en leven niet
lang.
BOUW VAN KERN IN RUST
• Dubbele kernmembraan met poriën
• Chromatine = kernkleurstof = DNA + begeleidende eiwitten
• Nucleolus = kernlichaampje = RNA → plaats waar Ribosomiaal RNA wordt aangemaakt
STRUCTUUR VOOR HET DNA
• DNA = Desoxy Ribonucleïne Acid = desoxyribonucleïnezuur
• DNA bestaat uit strengen gespiraliseerd tot dubbele helix.
• Elke streng is een ketting van nucleotiden.
• Een nucleotide bestaat uit:
o Suiker: desoxyribose
o Base:
▪ Purines → guanine & adenine
▪ Pyrimidine → cytosine & thymine
o Fosfaatgroep
VERANDERINGEN IN DE CELKERN BIJ DE CELDELING
Wanneer de celkern zich klaarmaakt om te delen
• Verdwijnt de nucleolus
• Verdwijnt kernmembraan
• De chromatine verdubbelt zich en spiraliseert tot chromosomen (= DNA-polymerase)
, BOUW VAN CHROMOSOMEN IN EEN DELENDE CEL
Algemene kenmerken:
• X-vorm met kleine variaties
• Centromeer: knooppunt van de X
• Chromatide: linker + rechterbeen
• Kleurbanden
Soorten chromosomen:
De mens heeft 46 chromosomen. Vermits per 2 gelijkaardig zijn van vorm, kunnen deze 46
chromosomen in 23 paar chromosomen worden verdeeld:
• 22 paar autosomen
• 1 paar heterosomen (= geslachtschromosomen)
De mens heeft in iedere cel, behalve in de rode bloedcel die geen kernbevat, 23 paar chromosomen.
• Vrouw: 22 XX
• Man: 22 XY
Karyogram = karyotipe = is een afbeelding van de chromosomen, zoals deze tijdens een bepaald
stadium (metafase) van de celdeling te zien zijn onder een microscoop.
• 46,XX → normaal karyogram voor een vrouw (46 chromosomen in elke cel, 23 paar)
• 46,XY → normaal karyogram voor een man (46 chromosomen in elke cel, 23 paar)
• 45,XO → 1 van de X-chromosomen ontbreekt half of volledig → syndroom van Turner
→ komt enkel voor bij vrouwen, cellen met enkel een Y-chromosoom zijn namelijk
niet levensvatbaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vandewielesophie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.