Samenvatting literatuurgeschiedenis Nederlands VWO6
6 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Nederlands
Niveau
VWO / Gymnasium
Samenvatting literatuurgeschiedenis Interbellum (1914-heden) voor Nederlands VWO 6!!!
Nederland van 1914 tot heden, uitgewerkt in 3 verschillende tijdlijnen; , & 1970-nu. Drie kopjes; 'Samenleving' (denk hierbij aan alle historische gebeurtenissen), 'Kunst' (denk hierbij aan opkomende stromingen,...
Literatuurgeschiedenis
Interbellum 1914-1940
= tussen oorlogen
Samenleving
Eerste wereldoorlog 1914-1918:
- Nederland neutraal
- België zwaar getroffen (1 miljoen mensen vluchtten naar Nederland)
- 1919: verdrag van Versailles
- Totalitaire staten in opkomst: Sovjet-Unie (communisme), Duitsland (nationaalsocialisme)
en Italië (fascisme) = klein groepje is de baas, rest heeft niks te zeggen
- Blokken, F. Borderwijk à gaat over staat en groepen
Roaring twenties:
Economisch gezien gaat het goed: jongeren doen alles wat god verboden heeft à uitgaan
etc. Daar vergeten ze de oorlog
Crisis:
- 1929: effectenbeurs van Wall Street stort in
- 1942: dieptepunt wordt bereikt
- Effect op Nederland: export zakt in, investeringen vallen terug, werkloosheid
- Uitkeringen voor werklozen: net genoeg voor eerste levensbehoeften
- Economische problemen leiden tot verpaupering en ontevredenheid à opkomst NSB
Oorlogsdreiging:
- Duitsland grote verliezer van WO1
- Grote armoede en werkloosheid door zware maatregelen van verdrag van Versailles
- 1933: Adolf Hitler aan de macht door nationaalsocialistische ideeën
- 1939: valt Duitsland polen binnen: begin WO2
Veranderingen:
- 1917: algemeen mannenkiesrecht
- 1919: algemeen vrouwenkiesrecht
- Uitvinden lopende band (Henry Ford)
- Massaproductie van goederen
- Cultuurkritiek: angst voor massa en verlangen naar bedreigde individualiteit te
beschermen à mens ging meer naar zichzelf kijken en minder naar anderen
Kunst
Modernisme/historische avant garde:
Term voor alle kunststromingen die rond WO1 zijn ontstaan: expressionisme, futurisme,
kubisme etc.
Breuk met oude kunst: nieuwe kunst is uiting van nieuwe mens en zijn wereld (inhoud
deed er minder aan toe)
Expressionisme:
- Reactie op impressionisme en realisme
- Niet buitenwereld, maar eigen emoties, ideeën en visie uitdrukken
- Felle kleuren, hoekige lijnen en vereenvoudigde vormen
- Uitbreken WO1 betekent het einde à mocht niet meer omdat mening uiten door oorlog
niet meer mocht à veel boeken etc. verboden
, Dadaïsme:
- Reactie van ontgoocheling en ontreddering op WO1
- Antihouding: antiburgerlijk, antikunst
- Scheiding tussen kunst en niet-kunst wordt opgeheven door dadaïsten
- Ready mades: alledaagse gebruiksvoorwerpen tot kunst verklaren
Surrealisme:
- Minachting voor burgerlijke en materialistische maatschappij die verantwoordelijk was
voor WO1
- Ruimte voor onderbewuste, droom en verbeelding
- Mentale vrijheid van kunstenaar staat centraal
Uitvinding sprekende film: tekst bij film
*Opkomst van Jazz à Hitler verbood het, omdat vooral zwarte mensen deze muziek maakten
Literatuur
Publieksschrijvers:
- Realistische romans
- Bestsellers
- Publiek: middengroep (gewone burger) en vrouwen
- Massaliteratuur
Eliteschrijvers:
- Moderne levenshouding: onzekerheid, twijfel en zelfreflectie
- Cultuur beschermen
- Werd nauwelijks verkocht
- Diepgaandere onderwerpen
Expressionisme:
- Vooral in poëzie
- Geen nadrukkelijke ik-persoon
- Kern is belangrijk: weinig bijvoeglijk naamwoorden, veel zelfstandige naamwoorden
- Neiging tot experimenteren met namen en typografie
- Bazel, Hendrik Marsman
Dadaïsme:
- Literaire tekst staat op zichzelf en is geen weergave van een gevoel
- Typografie duidelijk aanwezig
- Versregels en zinnen vallen uit elkaar
- Naast elkaar plaatsen van dingen die geen verband houden
- Alleen maar klanken, geen woorden
- Paul van Ostaijen, Theo van Doesburg
Nieuwe zakelijkheid:
- Hedendaagse onderwerpen
- Zakelijke weergave van feiten en handelingen
- Weglating omschrijven
- Geen emotie
- F. Bordewijk – Bint, Blokken, Karakter
Psychologische romans:
- Nadruk op gedachten, gevoelens, driften en verlangens van personage
- Analyse van het eigen ‘ik’: teruggaan naar eigen kindertijd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilse1142. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,59. Je zit daarna nergens aan vast.
