Samenvatting H2: Evolutie
Inhoud
2.1 Enkele belangrijke basisbegrippen....................................................................................................1
2.2 Ontstaan en belang van genetische variatie in een populatie..........................................................2
2.2.1 Ontstaan allelische variatie........................................................................................................3
2.3 Evolutie: een klein stukje geschiedenis.............................................................................................3
2.4 Evolutie volgens Darwin en Wallace: survival of the fittest...............................................................4
2.4.1 Natuurlijke selectie....................................................................................................................4
2.4.1.1 Directionele selectie...........................................................................................................5
2.4.1.2 Divergente/disruptieve selectie..........................................................................................5
2.4.1.3 Stabiliserende selectie........................................................................................................5
2.4.2 Vermeerdering van soorten.......................................................................................................6
2.4.2.1 Verklaringen voor soortvorming.........................................................................................6
2.4.3 Continue verandering................................................................................................................6
2.4.4 Gemeenschappelijke oorsprong................................................................................................6
2.4.5 Geleidelijkheid...........................................................................................................................6
2.5 Evolutie post-Darwin.........................................................................................................................7
2.5.1 Mechanismen die voor sorting zorgen.......................................................................................8
2.1 Enkele belangrijke basisbegrippen
- Kenmerken = zichtbare + niet zichtbare eigenschappen van een organisme
o Oogkleur, haarkleur, lichaamslengte continu kenmerk, binnen bepaalde grenzen
Oogkleur bepaald door
Allelen
Verschillende genen
Verschillende combinaties van allelen
Verschillende graden van onderlinge dominantie van allelen
o Fysiologische kenmerken minder zichtbaar
Maximale zuurstofopnamevermogen
o Performantiekenmerken
Paslengte, maximale loopsnelheid, fecunditeit
Fecunditeit= vermogen van organisme om nakomelingen te
produceren
- Kenmerktoestanden= vorm/waarde dat kenmerk aanneemt
o Blauwe ogen, blond haar, 1m
o (grotendeels) bepaald door genetische achtergrond organisme genotype
Bepaalde genen wel/niet tot expressie brengen
o Kunnen dominant of recessief zijn
o Bepaald door genotype
1
, - Gregor mendel
o Gebruikte erwtenplaten als modelorganisme voor erfelijkheidsexperimenten
o Bestudeerde overerving van kenmerktoestanden
Bloem kleur: paars of wit
Positie bloem: axiaal of terminaal
Zaadkleur: geel of groen
Zaadvorm: rond of geschrompeld
Peulkleur: groen of geel
Peulvorm: opgeblazen of vernauwd
Steellengte: groot of klein
- Fenotype= verzameling van alle kenmerktoestanden
- Allelen= verschillende sequentievarianten van een bepaald gen
o Bepalen de kenmerktoestand
o Alle cellen van mens zijn diploïd 2 volledige chromosomensets : 1 van eicel + 1 van
spermatozoön 2 kopijen van alle genen aanwezig op chromosomen ( niet het geval
bij geslachtschromosomen van mannen)
Op uitzondering van geslachtscellen want die zijn haploïd
o Gen krijgt 2x hetzelfde allel voor een gen homozygoot
o Beide allelen zijn verschillend (afkomstig van moeder & vader) heterozygoot
o 1 kopij wordt meegegeven ( voor genen van geslachtchromosomen van mannen)
hemizygoot
- Verschillende combinaties van allelen leiden tot verschillende kenmerktoestanden
- Evolutie is niet gericht op een bepaald doel !
2.2 Ontstaan en belang van genetische variatie in een
populatie
- Evolutie ontstaat door natuurlijke selectie
o Invloed op aanwezige variatie aan kenmerktoestanden in een populatie
- Belang genetische variatie: populatie kan zich aanpassen aan omgeving heeft daardoor
voordeel voor overleven
o Monocultuur
Is onder gunstige omstandigheden zeer productief
Zal onder slechte omstandigheden volledig uitsterven
o Genetisch diverse cultuur
Kans dat er ook resistente organismen aanwezig zijn waardoor de populatie
zal blijven bestaan
- Genotypische variatie bekeken op niveau van 1 gen dat codeert voor 1 eiwit wordt
synoniem van allelische variatie
o Hoe meer verschillende sequentievarianten er voor dit gen aanwezig zijn hoe hoger
de genetische variatie in de populatie
- Tasmaanse buidelduivel
o Kleine populaties met weinig genetische variatie
o Worden getroffen door een besmettelijke kanker
Besmettelijk doordat immuunsysteem van niet aangetaste duivels de
kankercellen niet herkennen als ‘vreemde’ stoffen en dus ook geen moeite
doen om zich te verdedigen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper beexxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.