Samenvatting
Samenvatting Celleer
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting gebaseerd op slides van professor Tournoy met bijhorende notities van in de les.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting celleerInhoud
1. Inleiding tot cytologie.........................................................................................................................3
2. De bouw van een eukaryote cel.........................................................................................................4
2.1 Celmembraan...............................................................................................................................5
2.1.1 Membraan lipiden.................................................................................................................5
2.1.2 Eiwitten..................................................................................................................................6
2.1.3 Suikers...................................................................................................................................8
2.1.4 Membraan aanmaak..............................................................................................................8
2.1.5 Celmembraan functies...........................................................................................................8
2.2 Cytoplasma.................................................................................................................................14
2.2.1 Het cytosol...........................................................................................................................14
2.2.2 De celorganellen..................................................................................................................14
2.2.3 Het cytoskelet......................................................................................................................22
2.3 celkern........................................................................................................................................27
2.3.1 De nucleolus........................................................................................................................28
2.3.2 Het chromatine bestaat uit chromosomen..........................................................................28
3. De genetische codes.........................................................................................................................32
4. De eiwitsynthese..............................................................................................................................33
4.1 Het centrale dogma van de celbiologie.......................................................................................33
4.2 De transcriptie............................................................................................................................33
4.3 De translatie...............................................................................................................................35
5. De celcyclus......................................................................................................................................37
5.1 De 4 fasen van de celcyclus........................................................................................................37
5.2 Het cel-cyclus controle systeem.................................................................................................37
5.3 De duplicatie van het DNA in de eukaryote cel...........................................................................38
5.4 De mitose....................................................................................................................................40
5.5 De meiose...................................................................................................................................41
5.6 Celdood: necrose en apoptose...................................................................................................42
6. Cel differentiatie...............................................................................................................................43
6.1 celdifferentiatie door selectieve gen-activatie............................................................................43
6.2 Mechanismen van genexpressie-regulatie.................................................................................43
6.3 RNA als regulator van de gen-expressie: “regulerend RNA”.......................................................44
6.4 Gen manipulatie met Zinc-Fingers, CRISPR, TALEN en RNA-i......................................................44
1
,7. De extracellulaire matrix..................................................................................................................44
8. Kanker...............................................................................................................................................47
Addendum............................................................................................................................................47
9. Voorbeeldvragen..............................................................................................................................47
2
,1. Inleiding tot cytologie
- Zwart-wit foto--> elektronenmicroscoop
- Kleurenfoto--> lichtmicroscoop
- Cel-theorie:
o Zijn bouwstenen van alle dieren en planten
o Kleinste functionerende eenheden van leven
o Hebben een inwendig evenwicht, houden binnenkant stabiel --> homeostase
o Worden gevormd door deling van cellen
Op uitzondering van de primaire cellen, deze zijn ontstaan uit spontane
reacties
Op uitzondering van cellen die in labo’s gemaakt worden: cellen maken =
leven creëren
Bv neem bacterie, haal DNA eruit, maak zelf DNA en stop deze in de
bacterie, laat cel werken
- Cel= kleinste anatomische en functionele eenheid van leven, gevormd door deling van eerder
bestaande cellen
- Homeostase --> interne omgeving lichaam stabiel + in evenwicht houden ondanks
veranderingen in externe omgeving of interne omstandigheden
- Prokaryoten
o Prototype: simpele cellen, bolletjes/staafjes/spiraalvormig
o Eencelligen
o Bv bacteriën
o Geen: kern, membraan omhulde celorganellen, skelet
o Weinig gespecialiseerd
o 0.2-2 µm
o Zweepstaartje: 2 proteïnen
o Plasma membraan: geen koolhydraten en sterolen
o Ribosomen zijn kleiner
o DNA: cirkelvormig chromosoom zonder histonen
o Celdeling: binaire deling
o Voortplanting: overdracht van DNA fragmenten
o Eubacteria, Archaebacteria
o Celmembraan dat inwendige milieu afscheidt van het externe
- Eukaryoten
o Goed gespecialiseerd--> complexer, veel mogelijke vormen
o Eencellig of meercellig
o 10-100 µm
o Zweepstaartje: meerdere microtubuli
o Plasma membraan: koolhydraten en sterolen die dienen als receptor
o Ribosomen zijn groter op uitzondering als ze zich in celorganellen bevinden dan zijn
ze kleiner
o DNA: meerdere lineaire chromosomen met histonen
o Celdeling: mitose
o Voortplanting: meiose
3
, o Dieren (Animalia), planten (Plantae), schimmels (Fungi) en eencelligen ( Protista,
veroorzaken ziektes bij mens)
o LECA= ontstaan 1ste eukaryoot
Samensmelting 2 cel types: Eubacteria & Archaebacteria
Archeae --> eukaryoten op basis van:
Genen betrokken bij cel metabolisme
DNA processing
Samenstelling celmembraan
o Celmembraan dat inwendige milieu afscheidt van het externe
- Evolutie stamboom op basis van DNA-kenmerken --> ontstaan verschillende organismen ligt
dicht bij elkaar ( weinig tijd tussen)
o Meercellige organismen + ontwikkeling --> cellen verschillen in vorm/morfologie en
functionele activiteit = cel differentiatie
- Centrale dogma celbiologie
o Identieke basis-chemie:
Erfelijke informatie zit in genen: DNA ( chemische draagstructuur, heeft 4
bouwstenen --> genetische code)
DNA wordt overgeschreven/ transcriptie naar mRNA
RNA wordt vertaald/translatie naar aminozuur sequenties = eiwitten ( 20
aminozuren die bouwstenen zijn voor eiwitten)
= stabiel concept
o Alle leven werkt op die manier
Niet helemaal correct: mRNA editing
- Virussen
o Bestaan niet uit cellen + kunnen zelf niet delen--> geen levende materie
o Erfelijk materiaal zit in eiwit omhulsel + vermenigvuldigen + verspreiden + aanpassen
aan omgeving --> levende materie
o --> discussiepunt
2. De bouw van een eukaryote cel
- Cel-soorten en hun origine
o Eicel + zaadcel --> zygote : 46 chromosomen
o Klievings-delingen = eerste delingen na bevruchting --> blastomeren = eerste 2
dochtercellen
Volume geheel neemt niet toe
o Morula (moerbei) = geheel blastomeren, 16 cellen --> blastocyst met embryonische
stamcellen --> embryo
- Cel-differentiatie in functie van specifieke gen-activatie en omgevingsfactoren
Gen-activatie: geregeld door hormonen
Leidt tot specifieke eiwitproductie --> geeft cellen unieke vorm en functie
Bv elke cel heeft actine en myosine maar spiercellen specialiseren zich erin
Uiterlijk cel ook beïnvloedt door omgeving
Bv gladde spiercellen: in uterus gevoelig voor geslachtshormonen
maar in bloedvaten niet
- Soorten cellen:
Oppervlakte cellen --> epitheel
Steun cellen --> bindweefsel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper beexxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen