Samenvatting

uitgebreide samenvatting over onderdeel cellen

0 keer verkocht

Vak
Cellen en weefsels

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Een uitgebreide samenvatting over het deel cellen(cytologie) van het vak cellen en weefsels in de richting Biomedische Wetenschappen Bach. 1 gegeven door prof. Tournoy.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 62 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 2 april 2024
Aantal pagina's 62
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

€15,48

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

lOMoAR cPSD| 24083056

Celleer
Inleiding
Cel= kleinste atomische en functionele eenheid van leven, gevormd door een eenheid van eerder
bestaande cellen.

4 basisconcepten:

A. Bouwstenen van alle leven (planten en dieren)
B. Kleinste functionerende eenheden van leven
C. Worden gevormd door deling van eerdere cellen
(!) 1e cellen door toevallige juiste fysio chemische processen
(!) Mensen kunnen genomen maken in labo
➔(niet helemaal waar dus)
D. Hebben een inwendig evenwicht = homeostase

Indeling:

- Eukaryoten (deze cursus):
• Goed gespecialiseerd
• 1 of meercellig
• Groot
• Kern begrensd ➔kernmembraan
• Celorganellen begrensd ➔membraan
• 1cellige (Protista) , meercellig (animalia, plantae, fungi)
• Celdifferentiatie: verschillende cellen ontwikkelen subspecialisaties en gaan
verschillen van vorm(morfologie) en functie. ➔ vetcellen, spiercellen, …
• Sferisch, langwerpig, kubisch, cilindrisch, dendritisch met uitlopers, …
• Waarschijnlijk ontstaan door samensmelting tss Eubacteria en archae-bacteriae:
LECA= (The Last Eukaryotic Common Ancestor) voorvader van alle eukaryoten
- Prokaryoten:
• Eencellig
• Eenvoudig, geen kern, weinig organellen (protista)
• “echte” bacteriën (Eubacteria) + archea-bacteriae
• Sferisch, staafjes, spiraalvormig

Centrale dogma van de celbiologie: “Alle cellen zijn gekenmerkt door identieke basischemie”

 Bestaan uit zelfde soorten moleculen die in zelfde soorten chemische reacties deelnemen

- Erfelijk materiaal= DNA (=genoom, verzameling van genen)
▪ Dezelfde codes vr alle organisme
▪ Met dezelfde bouwsteentjes (=nucleotiden)
- DNA overgeschreven (transcriptie) ➔ RNA
- RNA een deel vertaald (translatie) ➔ eiwit

- Eiwitten bepalend vr uitzicht en functie vn organisme

(!) mRNA-editing: de-aminatie van adenosine in DNA waardoor inosines verschijnen, hierdoor
ontstaan guanines ipv thymines
e)

, lOMoAR cPSD| 24083056

Gemiddelde celgrootte= 10 micrometer (µm) (=100 cellen in 1 mm)

(!) VIRUS= GEEN cel want kan niet zelfstandig repliceren.

• Replicatie ➔ afhankelijk van gast-heercel
• Genetische informatie ook in DNA en RNA ➔ nucleïnezuren = verpakt in
eiwitkapsel met soms daarrond lipiden membraan ➔ op membraan zitten
eiwitten die binden op celspecifieke receptoren
=== virus in cel geleid via receptor gemedieerde endo-cytose

Celbouw vn een eukaryote (menselijke) cel
Celsoorten en hun origine:

 Alle cellen afgeleid van de Zygote (= unieke cel ontstaan door versmelting van oöcyte +
spermatozoön bij fertilisatie(bevruchting)
• Eerste celdeling = Klievingsdelingen (delen zonder volumetoename van geheel)
vormen blastomeren
• Morula (moerbrei) = (16 blastomeren) ➔ blastocyst met embryonische

stamcellen ➔ Embryo

• embryonische stamcellen geven aanleiding tot celdifferentiatie van versch

celsoorten

=versch. sets van genen ge(in)activeerd ➔ unieke vorm en functie

• 4 soorten cellen:

▪ Opp.cellen (epithelen)

▪ Steuncellen (BW)

▪ Contractiecellen (spierweefsel)

▪ Zenuwcellen (geleidingscellen

Celdifferentiatie:

- Opp-cel = epithelen
- Steun-cellen= bindweefsel
- Contractiele cellen = spierweefsel
- Zenuwcellen = geleidingscellen

(!) Hoe een cel eruitziet en zich gedraagt:

 hangt af vn hoe cel is gedifferentieerd + eig. vn cel-omgeving (interstitium)
= “cell micro-environment” cellulaire micro-omgeving
bv: gladde spiercellen in uterus (=baarmoeder) zijn hormoongevoelig, spieren in de arm
helemaal niet.

,lOMoAR cPSD| 24083056

Basisanatomie Eukaryote cel:

Celbouw:
-
celmembraan: scheidt cel inhoud af vn omgeving of extracelullaire matrix
-
cytoplasma:
o cytosol= vloeistof
o celorganellen= interne celstructuren
o cytoskelet
- celkern + nucleolen(=kernlichaampjes)
LM = cellen, celkernen en nucleolen
EM = celorganellen

e)

, lOMoAR cPSD| 24083056

2.1Celmembraan of plasmalemma
=scheidt cel inhoud af van extracellulaire materie. + buitengewoon dun

= zichtbaar met EM

= LM ook zichtbaar maar ➔ niet alleen celmembraan, ook membraan EW en intracellulair materiaal
die het lijntje vormen

=biedt stevigheid, fysische barrière

• Bestaat uit vetten met daarin ronddrijvende eiwitten (fluid mosaic model) (!) niet

zichtbaar met LM

• membraanlipiden:
▪ Glycero-fosfolipiden
▪ Spingo-lipiden
▪ Sterolen (ringstructuur)
(vb=cholesterol)

• Eiwitten
▪ Transmembranair
▪ Perifeer

• Suikers en glycoproteine/lipiden
complexen.
(!) suiker geen basisstructuur op zich
(gebonden)

A. Membraanlipiden (+-40% massa)

Lipiden= amphipatisch

- Hydrofiele fosfaatkoppen (zoekt water op)
- Hydrofobe staarten (mijdt water)
 Bilayer = dubbelllaag
Water zit dus binnen als buiten de cel, maar niet bij de
staarten in het membraan.

Eigenschappen

- Selectieve barriere
- Inwendige beschermen + chemische concentraties constant houdt
- Zelfherstellend (staarten stoten water af en zoeken elkaar weer op)

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper warreV. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,48. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65040 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen