Samenvatting fscaal recht
Deel 1: Erfbelasting
Erfbelasting – Inleiding
Fiscaliteit wordt door gewesten geregeld à 3 verschillende regelgevingen dus steeds nagaan
in welke regeling je casus zit (In oefeningen steeds Vlaams Gewest)
Situering van de erfbelasting in de fscaliteit
KB 31 maart 1936 à Basis Wetboek van Successierechten
Decreet van 19 december 2014: Vlaams Gewest à Vlaamse Codex Fiscaliteit (VCF)
o Nieuwe begrippen
o Nieuwe nummering
o Inhoud belastngheeng: kleinere wijzigingen
o Inhoud procedure: grote wijzigingen
Concordantetabel (zie p. e.v. wetboek B. Peeters)
Belangrijkste wijzigingen
Artkelstructuur: volledig nieuwe nummering
Inhoudelijke wijzigingen beperkt: heengsgrondslaga tarievena vrijstellingen en
verminderingen blijven grotendeels ongewijzigd
Terminologie uit oude federale wetboeken aangepast/gemoderniseerd
Nieuwe terminologie: erfelastng – registratebelastng
Grondige wijziging innings- en invorderingsprocedure
o Inkohiering gevolgd door een aanslagbiljet
o Betaaltermijn
o Bezwaarprocedure
Inkohiering = De inschrijving van de identteit van de belastngplichtge en van het
verschuldigde bedrag op een lijst (kohier) die uitvoerbaar wordt verklaard door de
verantwoordelijke ambtenaar. Pas nadat het kohier uitvoerbaar is verklaarda kan begonnen
worden met de inning en invordering van de belastng.
Situering van het successierecht in de fscaliteit
Directe belastngen = Belastngen die worden geheven op een voortdurende toestand bv.
Jaarlijks personenbelastng betalen à Meestal op bepaald inkomen bv.
Vennootschapsbelastng
Indirecte belastngen = Betaal je meestal eenmalig naar een toevallige eenmalige
gebeurtenis bv. Registratebelastng op gekocht huisa BTW op bouw huis
! Successierechten (= Erfelastng) liggen bij ons heel hoog
,Oorsponkelijke federale belastng die door staatshervormingen volledig is overgedragen naar
de gewesten. Vroeger was het een volledig federale belastng. à Gewesten bepalen
heengsgrondslaga aanslagvoeta vrijstellingen en verminderingena … Opbrengst werd
vroeger doorgestort aan de gewesten
! Sinds 1 januari 2015 inning door Vlaamse Belastngdienst (VLABEL)
! Er zijn verschillen tussen de gewesten onderling
Belangrijke begrippen
Rijksinwoner
Rijksinwoner = De natuurlijke persoon die naargelang het geval op het ogenblik van zijn
overlijden of op het ogenblik van de schenking binnen het Rijk zijn domicilie of de zetel van
zijn vermogen heef gevestgd (Art. 1.1.0.0.2a 18° VCF)
Feitenkweste = Bij blijvende discussies tussen fscus en belastngplichtge is het de
rechtbank die zal beslissen.
Toestand op de dag van het overlijden
Natonaliteit is niet relevant of iemand beschouwt wordt als rijksinwoner of nieta het hangt
er allemaal van af of je fscale woonplaats in België is gevestgd. Meestal komt werkelijke
woonplaats overeen met plaats waar ze gedomicilieerd zijna maar het is een feitenkweste
als fscus kan aantonen dat je werkelijke woonplaats in België hebta ben je toch een
rijksinwoner van België. Plaats in bevolkingsregister is een belangrijke aanwijzing maar is
dus niet doorslaggevend
! Erfater (overledene) die zijn rijksinwonerschap moet je beoordelena niet die van de
erfgenamen zelf à Buitenlandse erfgenamen zullen toch Belgische successierechten moeten
betalen als blijkt dat erfater rijksinwoner van België was
Domicilie = Plaats waar de erfater zijn haarda zijn familiea zijn thuis en centrum van zijn
private werkzaamheid en gevoelsleven heef (rechtspraak)
Zetel van zijn vermogen = Plaats van waaruit de erfater zijn goederen beheerdea het
centrum van zijn bedrijvigheida de zetel van zijn bezigheden (rechtspraak)
De fiscale woonplaats
Criterium om te bepalen welke regels (tarieven en heengsgrondslag) van toepassing
zijn
Gewest waar de erfater zijn (fscale) woonplaats had op het ogenblik van overlijden
Indien de overledene in de 5 jaar vóór het overlijden in meerdere gewesten heef
gewoond à Fiscale woonplaats in het gewest waar hij het langst heef gewoond (Art.
5 BFW)
Werkelijke woonplaats primeert op inschrijving in bevolkingsregister!
! Risico door verschil gewesten: Op fscaliteit gebaseerde verhuizingen
,Voorbeelden
Jo overlijdt op 15 augustus 2014 in Antwerpen aan de gevolgen van een zwaar
verkeersongeval. Hij huurde op dat ogenblik een appartement aan zee, omdat hij voor een
jaar tewerkgesteld was aan de kust. Zijn huis in hartje Brussel, waar Jo sinds september
2012 ofcieel gedomicilieerd was, staat intussen leeg. Tot augustus 2012 woonde Jo nog in
bij zijn ouders in Namen.
Waalse Gewest bevoegd: Kijken naar de laatste 5 jaar en laatste 2 jaar woonde hij aan de
kust maar hiervoor in Namen. Als je naar laatste 5 jaar kijkta woonde hij 2 jaar in Brussels
Hoofdstedelijk Gewest en 3 jaar in Waals Gewest (Namen) Moest laatste zin weg zijn:
• Natonaliteit is niet belangrijk
• Plaats van overlijden is niet belangrijk
• Fiscale woonplaats wel belangrijk op dag van overlijden: Huis in Brussel zal
waarschijnlijk nog altjd fscale woonplaats zijna niet aan de zee (was maar voor 1 jaar
maar is feitenkweste) à Wat ook doorslaggevend zal zijn voor de fscus is of je in
weekends of vakanteperiodes terugkeert
Pascal had eerst zijn fscale woonplaats 1 jaar gevestgd in Anderlecht, dan 2 jaar in Gent,
vervolgens opnieuw 1 jaar in Anderlecht en ten slote 1 jaar in Luik.
Exact even lang: Gewest van overlijden
Erfbelasting
Erfelastng = Belastng verschuldigd op de overgang van vermogen naar aanleiding van het
overlijden van een persoon (of daarmee gelijkgestelde verrichtngen)
Successierechten of recht van overgang?
Art. 2.7.3.1.1 VCF:
Het successierecht wordt gevestgd op de waarde van alles wat uit de nalatenschap
van een rijksinwoner wordt verkregen
Het recht van overgang wordt gevestgd op de waarde van de onroerende goederen
die in België liggen en verkregen worden uit de nalatenschap van iemand die geen
rijksinwoner is.
! Cruciale vraag: Was de overledene al dan niet rijksinwoner op moment van overlijden
Beide verschillende belastbare basis:
Successierecht: Wereldwijde patrimonium erfater (art. 2.7.3.2.1 VCF) à Overledene
was Belgisch rijksinwoner
Recht van overgang: onroerende goederen die in het Vlaams Gewest gelokaliseerd
zijn (art. 2.7.3.2.2 VCF)
! Als rijksinwoner geld op buitenlandse rekeningen hada zullen erfgenamen er Belgische
successierechten op betalen.
, Erfbelasting – Samengevat
Vorm van vermogensbelastng
Mogelijkheid van herverdeling van vermogens (à Sociale functe belastngen)
Successieplanning via verschillende technieken à acte van de BP lokt reacte uit van
de wetgever
Sterk geregionaliseerde materie die voortdurend in beweging is
! Van zodra je een testament opstelt of enkele goederen wegschenkt omdat anders je
kinderen het moeten doena ben je eigenlijk al aan successieplanning aan het doen.
Is de overledene een rijksinwoner?
NEE: Heef de overledene onroerende goederen in België?
o NEE: geen erfelastng in België verschuldigd
o JA: recht van overgang verschuldigd omwille van territoriaal grondbeginsel
JA: successierechten op wereldwijde patrimonium erfater
Welk gewest is er bevoegd?
Fiscale woonplaats van de overledene in de periode van 5 jaar voorafgaand aan
overlijden
o Gewest waar overledene het langst zijn fscale woonplaats had
o Bij gelijke duur: fscale woonplaats op datum van overlijden
Wat is het hoogste tarief inzake successierechten dat vandaag van toepassing is in België +
in welk gewest?
Vlaamse codex fscaliteit: Rond artkel 2.7
Waals en Brussel: Art. 48 Wetboek successierechten
Hoogste tarief is 55% in Vlaams Gewest (Art. 2.7.4.1.1a §1 VCF)
Hoogste tarief is Waals Gewest is 80%
Deel 2: De berekening van successierechten
Casus over berekening successierechten
• Eerste vraag die je je moet stellen: Rijksinwoner (fscale woonplaats in België)
• 2de vraag die je stelt: Van welk gewest was de overledene gewestnwoner?
• Is er een huwelijksvermogensstelsel dat we moeten verefennen en verdelen? à
Bepalen wat echtgenoot sowieso krijgt
• Waaruit bestaat de nalatenschap? à Netto actef berekenen
• Actef zijde: goederen moeten door de aangevers geschat worden op datum
van overlijden (verkoopwaarde) à Belangenconfict want aangever willen
natuurlijk zo laat mogelijk schatten maar antmisbruikbepaling
• Voor enkele goederen wettelijk al forfaitaire waarderingsregels
• Passief zijde: Schuld à Wordt afgetrokken voor berekening successierechten
• Bestaande schulden op moment van overlijden
• Schulden ontstaan door overlijden (begrafeniskosten)
• Verderling nalatenschap: wie erf wat? à O.b.v. testament of wettelijk erfrecht
(NEEM BW MEE NAAR EXAMEN!!)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorweekers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.