Samenvatting
Samenvatting nefrologie (D'Hondt)
Samenvatting van nefrologie van prof. D'Hondt. Alles wat voor het examen dient gekend te zijn, staat hierin.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
In winkelwagen3 beoordelingen
Door: mariehaentjens1 • 1 dag geleden
Door: timondebbaut • 3 jaar geleden
Door: Paulinevdv • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Deborah SaundersINLEIDING
Renale bloedflow (via a. renales) = 1,2 l/min
Thv capillaire lissen → 20% van plasma (< 40 kD = cut-off permeabiliteit) vanuit bloedbaan naar
ruimte van Bowman = primaire urine → slechts 1% wordt urine! (= dagelijkse diurese van 1,5 à 2l)
Glomerulaire filtratiesnelheid = 180l/24u = 125ml/min (primaire urine)
Fijne regeling zoutreabsorptie (aldosteron en ANP) en waterreabsorptie (ADH) in distale tubulus en
ductus colligens + zuursecretie vnl. in ductus colligens
Nier heeft ook endocriene en autocriene functies!
ONDERZOEKSMETHODEN IN DE NEFROLOGIE
ANAMNESE
Acute nierinsufficiëntie: anurie, oligurie, dyspnoe, nausea, braken en/of algemeen ziektegevoel
Chronische nierinsufficiëntie: Klachten vaak aspecifiek en pas optredend bij GFR < 20ml/min
→ moeheid, concentratiestoornissen, slaapstoornissen, jeuk, anorexie, nausea, vermagering, braken,
slechte smaak, halitosis, klachten van polyneuropathie zoals onrustige benen en paresthesiëen,
spierkrampen, klachten van vochtretentie zoals oedeem, nycturie, dyspneu en orthopneu bij
longoedeem, hematomen, polyurie (bij isothenurie), amenorroe
- Medicatiegebruik navragen + medicatie die in het verleden werd ingenomen!
- Medische voorgeschiedenis en comorbiditeiten
- Voorafgaand urine of bloedonderzoek
- Beroepsanamnese en hobby’s
- Familiale anamnese
KLINISCH ONDERZOEK
Zie ppt
URINE ONDERZOEK
1. Visuele inspectie
- Normaal: lichtgeel tot goudkleurig afh van graad van concentratie
- Macroscopische hematurie: roze tot bloederig tot bruin
- Hemoglobinurie en hyperbilirubinemie: bruin
- UWI of hypersaturatie urine (Cafosfaatkristallen): troebel
- Uitgesproken proteïnurie: schuimen
2. Dipstick
- Eiwit, bloed (hemoglobinurie en hematurie), WBC, nietriet (bacteriën), pH en glucose
- Dipstick positief zowel bij vrij hemoglobine (hemoglobinurie) als bij rode bloedcellen
(hematurie) → verder onderzoek met urinesediment.
1
, Deborah Saunders
- Positieve dipstick voor proteïnurie → kwantificatie
3. Urinesediment
- RBC, WBC, kristallen, cilinders, bacteriën en epitheelcellen in urine.
- Verse urine (binnen 30-60min na mictie) centrifugeren → bovenstaande vloeistof verwijderen,
microscoop → aantal RBC, WBC, cilinders, kristallen, bacteriën tellen per veld.
- Na centrifugatie bovenstaande vloeistof rood → hemoglobinurie, myoglobinurie of
aanwezigheid van andere rode kleurstof. Met dipstick kan dit laatste worden uitgesloten.
- Bij hematurie daarentegen, is de bovenstaande vloeistof niet rood.
Urinesediment: Geautomatiseerd urinesediment: normale waarden (met flowcytometrie)
normale waarden
Leukocyten 0-25/µl
Leukocyten 0-5/veld
Erytrocyten 0-25/µl
Erythrocyten 0-5/veld
Plaveiselepitheel 0-25/µl
Hyaliene cilinders 0-3/µl
Pathologische cilinders 0-1/µl
- Leukocyturie
o Inflammatie nier en/of urinaire tractus
o UWI, interstitiële nefritis, papilnecrose, lithiasis, tumoren
o Nefrologische patiënt met leukocyturie → urinekweek!!
o Steriele leukocyturie → mycobacterium tuberculosum, AB, papilnecrose, acute interstitiële
nefritis, nephrolithiasis, chlamydia, anaerobe bacteriën
- Eosinofielen
o Acute allergische interstitiële nefritis
o Cholesterolembolen
- Tubulaire cellen
o Tubulusnecrose, acute interstitiële nefritis
- Plaveiselcellen
o Vagina → ‘verontreinigde urine’
o Herhalen met betere mid-stream techniek
- Kristallen
o Calciumoxalaat en urinezuurkristallen OK, maar als grote aantallen → saturatie met
mogelijks steenvorming
o Cystinekristallen pathologisch → cystinurie!
- RBC (microscopische hematurie)
o Hoe ouder de patiënt, hoe groter de kans op urologische tumorale pathologie!
o Vervormde RBC = acanthocyten (fase contrast micro), proteïnurie, erytrocytencilinders →
GLOMERULAIRE hematurie (renaal)
➔ Afwezigheid van deze 3 sluit glomerulaire oorzaak niet uit!
o Klonters → urologische oorzaak hematurie
o Altijd echo urinaire tractus!
Rode urine na lichamelijke inspanning
2
, Deborah Saunders
Myoglobinurie door rabdomyolyse
Hemoglobinurie door traumatische hemolyse (trauma rode bloedcellen thv voeten)
Glomerulaire hematurie, inspanningshematurie
Traumatische niet glomerulaire hematurie (trauma nieren/of blaas)
- Cilinders
o Afgietsels van distale tubuli, RENAAL gevormd!
o Tamm-Horsfall mucoproteïne (uromodulin) = basis cilinders, in stijgende lis Henlé
o Hyaline cilinders → Tamm-Horsfall eiw, niet pathologisch
o Celcilinders → Tamm-Horsfall + cellen → parenchymateus nierlijden
o RBC-cilinders → steeds pathologisch (glomerulonefritis en acute interstitiële nefritis)
o WBC-cilinders → acute bacteriële nierinfectie en niet-bacteriële inflammatie zoals acute
interstitiële nefritis
o Epitheliale celcilinders → Tamm Horsfall + epitheelcellen
o Korrelcilinders → TH + gefilterde eiw + gedegenereerde cellen → aspecifiek, maar meestal
onderliggende pathologie
o Cast nefropathie → TH in tubuli neerslaan met lichte ketens immuunglobulines → multiple
myeloom
4. Bepalen eiwit in urine
- Normaal kleine hoeveelheid → albumine (67 kD) en Tamm-Horsfall voornaamste
- Oorzaken
o ↑ permeabiliteit door glomerulaire schade of verhoogde druk glomerulus →
GLOMERULAIRE PROTEÏNURIE (selectief met enkel albumine of niet-selectief met
albumine + grotere eiwitten zoals immuunglobulines)
o ↓ terugresorptie thv tubuli door tubulaire schade → TUBULAIRE PROTEÏNURIE
MG < 40kD; Opsporen alfa1 microglobuline → tubulaire schade aantonen (infectie nier,
nefrotoxiciteit door zware metalen, Fanconi syndroom)
o Te hoge serumconcentratie bepaalde eiw door overproductie of overmatige vrijstelling (<
40kD) → OVERLOOP PROTEÏNURIE
- Meting
o Klassieke urine teststrook
➔ Nadeel: albuminedetectie enkel als > 150mg/l (= 300mg/24u, norm 30mg/24u!)
➔ Enkel reageren op aanwezigheid albumine, pt met multipel myeloom met
castnefropathie negatief testen, ondanks massale uitscheiding lichte ketens
o Urine teststrook gevoelig voor zeer geringe concentraties aan albumine (micraltest)
➔ Monoklonale AL tegen albumine
o Kwantitatieve bepalingen (vb. turbidometrie), in een labo voor klinische biologie
➔ Lage detectielimiet (20mg/L)
➔ Bence Jones eiw wel diagnosticeren
➔ Best 24-u urinecollectie (vaak moeilijk in praktijk)
➔ Urinestaal van ochtendurine (ter uitsluiten orthostatische proteïnurie) → proteïnurie
in g/g creatinine
𝑔 𝑔
𝑃𝑟𝑜𝑡𝑒ï𝑛𝑒 ( )𝑥 100 7,3 ( )𝑥 100
𝑙 𝑙
𝑚𝑔 vb. 𝑚𝑔 = 7,9g per 24u per 1,73m²
𝑐𝑟𝑒𝑎𝑡𝑖𝑛𝑖𝑛𝑒 ( ) 91,5 ( )
𝑑𝑙 𝑑𝑙
3
, Deborah Saunders
➔ Als proteïnurie → bepaling aantal keer herhalen
➔ Cave: bij infectie, koorts, hevige inspanning kan ook proteïnurie ontstaan
HOEVEEL WAT? HOE METEN?
PER 24 UUR?
Licht verhoogde albuminurie 30-300 MG MICRAL TEST
(Moderately increased of
KWANTITATIEVE METHODEN
microalbuminurie)
Verhoogde albuminurie > 300 MG TESTSTRIPS
(Severely increased)
KWANTITATIEVE METHODEN
Nefrotisch syndroom > 3.5 GRAM ALBUMINE TESTSTRIPS
PROTEINE KWANTITATIEVE METHODE
Bence Jones proteïnurie LICHTE KETENS ELECTROFORESE IMMUNOFIXATIE
WAT? HOE METEN? OORZAAK
GLOMERULAIRE ALBUMINE EN EV URINESTRIP TOEGENOMEN PERMEABILITEIT
PROTEINURIE ANDERE EIWITTEN OF
KWANTITATIEVE
METHODEN GLOMERULAIRE HYPERTENSIE
TUBULAIRE VOORNAMELIJK KWANTITATIEVE TUBULOPATHIE
PROTEINURIE EIWITTEN MET LAAG METHODEN
MG
ALFA1- MICROLUBULINE
OVERLOOP LICHTE KETENS KWANTITATIEVE MULTIPEL MYELOOM
PROTEINURIE METHODEN
HEMOGLOBINE HEMOLYSE
MYOGLOBINE RABDOMYOLYSE
o Eiwitelectroforese op urine
➔ Bij proteïnurie en verdenking multipel myeloom
➔ Welk type proteïnurie adhv verkregen eiwitpatroon
o Immunofixatie op urine
➔ Gevonden afwijkingen electroforese van monoclonale oorsprong?
➔ Bence Jones eiw = monoclonale vrije lichte ketens (multipel myeloom)
o Alfa1 microgobuline in urine
➔ Tubulaire schade aantonen → nefrotoxiciteit dr zware metalen, Fanconi syndroom,
infectie hogere urinewegen
o Jaarlijkse screening proteïnurie bij patiënten met DM, hypertensie, erfelijke
nieraandoeningen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dsaunder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen