Samenvatting
Samenvatting endocrinologie (Prof. Shadid, Tsjoen...)
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Alle pathologieën van endocrinologie (prof. Shadid, prof. Tsjoen...)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Deborah SaundersDiabetes mellitus
Ontstaan a) Onvoldoende insulineproductie
Als absoluut insulinetekort (DM type 1) → diabetische keto-acidose
b) Onvoldoende gevoeligheid voor insuline (insulineresistentie)
Hyperinsulinemie, maar uiteindelijke effect blijft verminderd → plasma
glucosespiegels en lipiden ↑, eiwitten niet
Type 1 diabetes = insulin dependent diabetes mellitus (IDDM) of juveniele diabetes
mellitus ➔ Absolute deficiëntie insulinesecretie, door auto-immuun gemedieerde
destructie β-cellen pancreas (virale of nutritionele factoren als trigger)
- Bij voorkeur bij kinderen en jong volwassenen
- 0,4% van de Belgische bevolking (10/10 000/ jaar)
- Erfelijkheid speelt slechts een geringe rol → familiale geschiedenis vaak
negatief; Bij eeneiige tweelingen is er circa 65% concordantie
- Regelmatig in combinatie met andere auto-immuunziekten
Symptomen:
- Glucosurie, polyurie, polydispie
- Dehydratie (vicieuze cirkel)
- Polyfagie en asthenie
- Wasting/ spierzwakte
- Gewichtsverlies
- Buikklachten, braken (pseudoperitonitis diabetica)
- Wazige visus (voorbijgaand)
1
, Deborah Saunders
- Infecties: balanitis en vaginale infecties
- Ketoacidose → respiratoire compensatie: hyperventilatie “Kussmaul
ademhaling”
- Typisch: acetongeur
- Verwardheid, bewustzijnsdaling, coma
Latent Auto-immuun gemediëerde insulinedeficiëntie op latere leeftijd (DM type 1!)
Autoimmune - Antistoffen tegen eilandjes van Langerhans, maar langzaam progrederen
Diabetes in tot daadwerkelijk falen van β-celfunctie
Adults (“LADA”) - Klinische presentatie lijkt soms meer op Type 2 DM)
Type 2 diabetes Vergevorderd (of gedecompenseerd) stadium van insulineresistentie →
mellitus wanneer pancreas ontoereikend compenserend vermogen heeft om voldoende
insuline te secreteren
- Samenhangend met voedingsgewoonten en sedentaire levensstijl
- Afhankelijk van (epi)genetische factoren en leeftijd.
- Eeneiige tweelingen → 90% concordant (maar niet autosomaal domin)
- Regelmatig gepaard met nood aan insuline, komt ook voor bij jongeren
- Meerderheid van diabetespatiënten (ca 85%) heeft een type 2;
- Prevalentie: 8% van de Belgische bevolking (maar veel asymptomatisch)
Risicofactoren: overgewicht, centripetale vetverdeling, sedentaire levensstijl,
positieve familieanamnese, voorgeschiedenis met (zwangerschaps) type 2
diabetes of steroïd-geïnduceerde diabetes, obstetrische antecedenten,
alcoholisme, exocriene pancreasinsufficiëntie, vroeger stoornissen in KH-
stofwisseling, endocrinopathie, langdurig gebruik diabetogene farmaca
(corticosteroïden en diuretica)
Symptomen:
- Zelden acuut, zelden katabole cascade
- Pre-diabetes: Glucosestofwisseling gecompromitteerd, maar genoeg
pancreascompensatie om diabetes te voorkomen
- Impaired Fasted Glucose: ↑ nuchter glucose (> 100 mg/dl)
- Gestoorde glucose tolerantie: Nuchtere glucose niet afwijkend, maar
lichaam reageert niet adequaat op glucose-challenge
- Aspecifieke klachten → Laattijdige diagnose en complicaties
MODY Autosomaal dominant erfelijke variant van diabetes type 2
(Maturity Onset - Meerdere monogenetische defecten, die meestal optreden in de jonge
Diabetes of the volwassenheid en waarbij auto-antistoffen ontbreken
Young - Dysfunctie genen → Gestoorde glucose ‘sensing’ en insuline uitscheiding
- Mutaties in HNF1A, HNF1B, GCK, IPF1, NEUROD1
- Kenmerkend: Secretoire defect is progressief
Zwangerschaps - Treedt uitsluitend op tijdens ZW en is reversibel na bevalling
diabetes - Soms persisteert het als een type 2 DM
(diabetes - ZW versterkt insulineresistentie tgv hormoonproductie door placenta, ↑ in
gravidarum) derde trimester
- Meestal asymptomatisch
2
, Deborah Saunders
- Screening (OGTT) gangbaar bij 24-28 weken → geïndiceerd bij: > 25j,
overgewicht, positieve familieanamnese tav diabetes, belaste obstetrische
voorgeschiedenis, afwijkend glucosemetabolisme in het verleden
- Verhoogde kans op ontwikkelen Type 2 DM, zeker als overgewicht
Late • Retinopathie: visusklachten, mouches volantes, lichtflitsen
diabetische (alarmsymptoom!)
complicaties • Polyneuropathie:
- Motorisch: Acute uitval van motorische functie: klapvoet, Bell's palsy etc
- Sensorisch:
➔ Verminderde sensibiliteit, temperatuurszin, vibratiezin, kinaesthesie,
pijnzin
➔ Ook bij organen: typisch is een stil myocardinfarctinfarct!
➔ Gevoel op watten te lopen (achterstrengen)
- Autonoom:
➔ Hypoglycemicunawareness
➔ Gastroparese
➔ Orthostatischehypotensie
➔ Sexuele dysfunctie (soms combinatie neurologisch en vasculair)
• Nefropathie: verminderde Glomerulaire filtratiesnelheid, Microalbuminurie
• Limited Joint Mobility, Charcot voet
Laboratorium- Diabetes mellitus als:
diagnostiek - ‘At random’ veneuze plasma glucosewaarde ≥ 200 mg/dl
- En/of nuchtere plasma glucosewaarde ≥ 126 mg/dl
Maar: at random waarden beneden de 100 mg/dl sluiten de diagnose DM niet
uit → bij twijfel: OGTT en/of HbA1c bepaling
Als 2-uurs veneuze plasma ≥ 200 mg/dl → diagnose DM zeker!
Als onder 140 mg/dl → normaal
Tussen 140 en 200 mg/dl → gestoorde glucosetolerantie
In afwezigheid van symptome nis bij een OGTT minstens 1 bijkomende
abnormale glycemie of een verhoogd HbAlc nodig om de klinische diagnose van
diabetes mellitus te kunnen bevestigen, op verschillende dagen getest.
Zwangerschapsdiabetes als tijdens een AD van 24-28 weken 2 of meer veneuze
plasma glycemiewaarden verhoogd zijn tijdens de OGTT
Gestoorde 2-uurs waarde na glucosebelasting in het gebied valt: ≥ 140 mg/dl en < 200
glucose- mg/dl
tolerantie
Impaired Fasted Nuchtere glycemiewaarde ≥ 100 mg/dl maar < 126 mg/dl
Glucose
Orale Glucose → Hoe het lichaam omgaat met orale gtucosebelasting
Tolerantie Test 75 g glucose (bij kinderen 1.75 g/kg lichaamsgewicht), wordt opgelost in 300 mL
(OGTT) water → totale hoeveelheid moet in minder dan 5 min. Worden uitgedronken.
Glucosewaarden bepaald uit bloedstalen afgeprikt op tijd 0 (= nuchter) en 120
min.
3
, Deborah Saunders
Voorwaarden:
- Tijdens de test moet de patiënt rusten en mag hij/zij niet roken.
- Tijdens de nacht vóór de test mag geen voedsel worden ingenomen. Vanaf het
avondmaal zijn ook roken en atcoholgebruik verboden.
Interpretatie:
- Herkomst en aard van het bloedstaal. Bij glucosebelasting is de glycemie
bepaald op capillair bloed 20 tot 30 mg/dL hoger. Meestal wordt veneus
gesampled; belangrijk is dat dit altijd op dezelfde manier gebeurt.
- Bij een onstabiele patiënt of na een zware wordt best 6 weken tot 2 maand
gewacht vooraleer een OGTT uit te voeren.
Hemoglobine = maat voor glycolysering van het bloed
A1c Glucose uit het bloed kan zich (irreversibel!) hechten aan de α-keten van het
hemoglobine(Hb) molecuul → altijd bepaalde mate van glycosylering van Hb
(max ong 5%); bij hogere bloedglucose conc zal dit echter stijgen.
Erythrocyten: 100-120 dagen → mate van glycosylering van Hb, het HbA1c, is
een reflectie van de hoeveelheid glucose waaraan het bloed de afgelopen 6-8
weken is blootgesteld.
Erythrocyten versneld afgebroken, en korter leven dan 80 dagen → per
hemoglobinemolecuuI minder tijd om te 'versuikeren' + dilutie met jonge,
ongeglycosyleerde erythrocyten → HbA1c ↓ (ook bij vertraagde afbraak)
ldealiter is de streefwaarde bij diabetespatiënten: ≤ 7% (ofwel 53 mmol/mol)
Hyperglycemie Behandeling: IV insuline en veel vochttoeddiening
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dsaunder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen