Samenvatting

Samenvatting Grondbeginselen van de biologische antropologie

1 keer verkocht

Vak
Biologische antropologie

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Dit document is een samenvatting van de cursus grondbeginselen van de biologische antropologie, aangevuld met mijn notities. Ik was geslaagd in eerste zit met een 16.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 120 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 7 april 2024
Aantal pagina's 120
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

biologische antropologie

€10,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Grondbeginselen v/d biologische antropologie

Inleiding
Inleiding

Genetische ontwikkeling en ook die van ons brein/schedel komt door genetische druk

Debat nurture nature

 Nature: al ons gedrag is product van onze menselijke natuur; het beest in ons
 Nurture: ons gedrag komt door onze omgeving

Agressie gen

 Men had aangetoond dat vooral mannen die een variant v/e bepaald gen hebben die ze meer
kwetsbaar maakt voor agressie.  zitten ze in een vijandige/stressvolle situatie gaan ze sneller
agressief reageren
 Bestaat niet MAAR er bestaan wel genetische kwetsbaarheden
 Maar niet deterministisch, heb je het gen maar die in een goede omgeving opgroeien gaan dat
gedrag niet vertonen.
 Excuus ‘my brain made me do it’, je kan het als verweer gebruiken
 Heeft gevolgen van hoe je anderen bekijkt

Biologische antropologie

 Interdisciplinair: het kan niet bestaan zonder andere wetenschappen
o Genetica, neurowetenschap,…
 DEF: Gaat over de natuur wetenschappelijke visie/studie op de mens
o Kijkt naar de natuurlijke omgeving, de habitat
 Theodosius Dobzhansky ‘ niets in de biologie kan begrepen worden behalve in het licht v/d
evolutie’
 Anthropos betekenis= mens
 Evolutie bet: de verandering van generatie op generatie in frequentie v/e bepaalde eigenschap
en de genen die het aansturen !!

2. Antropologie en zijn subvelden

 Lang debat over of milieu of genen een rol spelen bij intelligentie en eigenschappen
o De dichotomie tussen biologische en culturele invloeden op de mensheid is onjuist
 Dichotomie BET: het in twee delen splitsen
o Biologische evolutie produceert de mogelijkheid tot cultuur.  Er moet dus eerst
intelligentie zijn voor cultuur, tradities, gewoontes,…
o Cultuur kan ook de biologie doen veranderen  studie hiervan heet: bioculturele
antropologie
 Belangrijkste velden biologische antropologie !!
o Paleoantropologie
 Studie van fossielen van primaten
 Geeft inzicht in hoe, waar en waarom mensachtigen miljoenen jaren evolueerden
 Vergelijkt uitgestorven en levende vormen

,  Evolutie van stammen is niet zoals een stamboom met veel vertakkingen
o Studie van beenderen/osteologie en skeletbiologie
 Studie van menselijk skelet, processen van menselijke groei, fysiologie en
ontwikkeling
 Antropometrici: metingen v/h menselijk lichaam. Dit waren de eerste biologische
antropologen.
 Is nodig voor de oorsprong en patronen van migratie
o Paleopathologie
 Studie van ziektes die in de oudheid voorkwamen via de studie van menselijke
resten in archeologische context
o Forensische antropologie
 Doodsoorzaken en sporen onderzoeken, wnr? Maar ook een rape-kit
 Studie van identificatie van menselijke overblijfselen in legale context
 De 4 velden/approaches van de antropologie !!
o Studie v/d mens in al zijn vormen
o Is cross-cultureel en holistisch
 Holisme: is het idee dat de eigenschappen van een systeem niet afdoende kunnen
worden verklaard door slechts de som van zijn samenstellende delen te nemen.
'Het geheel is meer dan de som der delen'.
 Bet: het begrijpen v/d innerlijke werking v/e groep mensen die andere
wereldbeelden, waarden en tradities hebben dan wij.
 Cultuur BET: is de som v/d aangeleerde tradities v/e groep mensen
o 4 velden
 Cultuur ontstaat in omgevingen en bepaald daardoor ook de cultuur
 DEF: studie van menselijke samenlevingen, vooral in cross-culturele context
 Vormen: etnologie en etnografie
 Linguïstisch: we hebben sterk ontwikkelde taal doordat ons brein dit toelaat
 Er zijn taalgroepen en verwanten
 DEF: studie v/d taal, diens geschiedenis en het gebruik in verschillende
samenlevingen/culturen
 Taal is een manier van info over te brengen, info over relaties
 Taal is een wapen om iemand anders een negatieve reputatie te geven
 Archeologie: leert ons over de evolutie van volkeren
 De sociale context waarin men zich ontwikkeld is belangrijk
 DEF: studie v/d materiële cultuur van vroegere beschavingen
 Archeogenetica: is vrij recent waarbij men DNA haalt uit uitgestorven wezens
 Biologische antropologie:
 DEF: De menselijke soort vanuit evolutionair perspectief bestuderen
 Eventueel 5de gebied: toegepaste antropologie
 Cultuur differentieert mensen van dieren
 Biologie bepaalt cultuur maar ook omgekeerd
 Primatologie
o DEF: studie van niet-menselijke primaten en hun anatomie, genetica, gedrag en ecologie
 Reden: deze geven inzicht in de evolutie v/d menselijke soort
o Primaten zijn 98% van ons DNA

, oPioniers: Jane Goodall en Diane Fossey
 Goodall: breekt het beeld dat je chimpansees als huisdier kan nemen, dat ze braaf
zijn. Chimpansees zijn gewelddadiger dan ons
o Nu: Richard Wrangham en Frans de Waal
o Niet-menselijke primaten zijn evolutionair aangepast aan het sociaal leven, er zijn grote
seksverschillen
o Bij chimpansees is er ook moederlijke investering in nageslacht en geen vaderlijke
 Menselijke biologie
o Hoe we in elkaar zitten op niveau van cel; hoe mensen verschillen in anatomie
 Genetica en anatomie geven indicaties over de bevolking ten gevolge van
migraties van vroege mensen
o Verschillende subcategorieën
 Hoe we ons fysiologisch aanpassen aan omgevingsomstandigheden
 Studie v/d samenhang tussen dieet, cultuur en evolutie
 Demografisch: onderzoek van biologische en culturele krachten die de
samenstelling van menselijke populaties bepalen
 Hoe hormonen het gedrag beïnvloeden en hoe de omgeving de expressie van
hormonen beïnvloedt
o Als we begrijpen wnr, waar en hoe mensen Afrika hebben verlaten en Europa, Azië en de
nieuwe wereld hebben gekoloniseerd dan leren we de oorsprong van moderne talen,
ziekten, populatiegenetica en andere onderwerpen van groot belang.
o Bioculturele antropologie
 Biologen die interesse hebben in biologische en culturele factoren
o Biomedische antropologie
 DEF: studie van hoe menselijke culturele praktijken de verspreiding van
infectieziekten beïnvloeden + effecten van vervuiling, giftige stoffen op de
menselijke groei
 De expressie van ziektes bij de mens wordt beïnvloedt door genetische factoren
 Kijkt naar de evolutionaire gevolgen van ziekte op lange termijn voor de populaties
 Moleculaire antropologie
o Welke kenmerken typisch menselijk zijn en welke niet
o Is een genetische benadering van evolutionaire wetenschap die verschillen in het
genoom tussen mensen en niet-menselijke primaten probeert te begrijpen

3. Oorsprong v/d moderne bio-antropologie

 Evolutietheorie van Darwin
o Menselijke variatie is het product van interactie tussen het biologisch organisme en de
omgeving
 Moderne bio-antropologie !!
o Oude benaming: physical antropology
 Bezig met antropometrie: meten v/h lichaam, constitutie en cranium
 Eerste helft 20ste eeuw
 Had aandacht voor de definitie van menselijke rassen

,  Vergeleek de anatomie van niet-menselijke primaten en fossielen van mensen en
andere primaten
o Debat monogenisme vs polygenisme werd stopgezet door de evolutie theorie van
Darwin
 Of we van 1 soort/ras afstammen of verschillende rassen
 Conclusie: we komen van 1 ras
 De nieuwe fysische antropologie
o Bevatte de dynamische visie v/d Neo-Darwinistische synthese
 Het is een synthese van genetica, anatomie, ecologie en gedrag met de
evolutietheorie van Darwin
o Men bestudeerde het gedrag en ecologie van primaten in hun natuurlijke omgeving en in
het labo
 Paleoantropologie
o Ontstaan nieuwe dateertechnieken met onder andere archeogenetica
o Zeer multidisciplinair

Besluit

 De studie van afzonderlijke categorieën maakt plaats voor de studie van evoluerende populaties
met de nadruk op hoe mensen zich aanpassen aan omgevingsomstandigheden
 De Paleoantropologie veroorzaakte en revolutie door de nieuwe dateringstechnieken en de
toepassing van multidisciplinaire benadering om ‘oude’ omgevingen te begrijpen
 Moleculair genetisch onderzoek veroorzaakte een nieuwe manier om de biologische
geschiedenis van menselijke populaties en van primatensoorten als geheel te reconstrueren
 Evolutie gaat over biologie, cultuur en ecologische omstandigheden
 Evolutie ontstaat door genen die infodragers en replicatoren zijn, die doorgegeven wordt door
generaties
 Homonisatieproces= proces waarbij de mens zichzelf domesticeerde en biologisch en cultureel
aanpaste aan de gewijzigde omstandigheden

Hoofdstuk 1: De oorsprong v/h evolutionair denken
1.Inleiding

Charles Darwin

 Wist dat er veel kritiek ging komen door de overheersing van religie en de link die hij legde met
niet-menselijke primaten
 1ste boek: Over de oorsprong van soorten

Alfred Wallace !!

 Bedacht onafhankelijk van Darwin de natuurlijke selectie

John Scopes

 Proces tegen leraar biologie omdat die de evolutietheorie doceerde in de jaren 20

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nolwennheyvaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen