Thema 1: Wat is sociale
psychologie?
Sociale psychologie = het studiedomein binnen de psychologie dat een
antwoord wil bieden op de vraag hoe individuen reageren in sociale situaties /
welke invloed de aanwezigheid van anderen op het gedrag van individuen
Watzlawick => ‘je kan niet niet communiceren’ / ‘je kan niet niet beïnvloed
worden door anderen’
= zodra anderen aanwezig zijn zullen je denkproces, je gedrag, emoties,
motivatie wijzigen
Alle menselijke gedrag = sociaal en wordt rechtstreeks/onrechtstreeks
beïnvloed
WAAROM ?
Mens is een kuddedier en hebben anderen nodig, de overlevingskansen
zijn groter in een groep of maatschappij
Binnen die maatschappij heeft iedereen een rol, met eigen
rolverwachting, eigen vaardigheden en expertise
Door complementariteit tussen mensen en het samenleggen van talenten
wordt de efficiëntie van de gemeenschap groter
We willen beïnvloed worden en beïnvloeden, zelf als we dit niet willen
We willen onze eenzaamheid beleven in een sociaal kader
1.1 studieobject en definitie van de sociale psychologie
beïnvloeding van gedrag = materiële object van de sociale psychologie
beïnvloeding:
observeerbare en bewuste
subtiele en onbewuste
sociale psychologie tracht wetmatigheden te ontdekken = formele object
van de sociale psychologie
in de manier waarop mensen met elkaar omgaan en door elkaar
beïnvloed worden
sociale psychologie = positieve wetenschappen = wetenschap die aan
observatie en metingen doen, objectieve en meetbare gegevens ontdekken
de sociaal psycholoog moet zich kunnen inleven in de ander, al
zijn/haar empathie aanwenden om de wetmatigheden die zij/hij ontdekt
ook te kunnen begrijpen
pas dan weet je waarover je spreekt als je beleeft en doorleeft wat je
bestudeerd
‘verstehen’
, GEDRAG dat je niet of anders zou stellen indien er geen of minder
invloed van anderen was geweest
Studieobject = sociaal gedrag
Sociologie sociale psychologie
- Sociologie: studie over gedrag van groepen
- Sociale psychologie: studie van gedrag van individuen in sociale
relaties
Sociale psychologie = overlapping tussen algemene psychologie en
sociologie
(Allport)
Sociale psychologie = een studie die tracht te begrijpen, verklaren
en voorspellen hoe de gedachten, gevoelens en gedragingen van
individuen beïnvloed worden door de waargenomen, ingebeelde of
impliciete gedachten, gevoelens en gedragingen van anderen
!Individuen en gedragingen van anderen!
!gedachten, gevoelens en gedragingen beïnvloed!
1.2 geschiedenis van de sociale psychologie
Plato
mensen bezitten geen aangeboren neigingen tot sociaal gedrag, maar
integendeel dat de mens vooral eigenbelang nastreeft in zijn relaties met
anderen
Aristoteles
de mens is van nature een gemeenschapswezen
1880 : Max Ringelmann
experimenten die de invloed van anderen op het gedrag van een individu
bestudeerden
1897 : Norman Triplett
experiment waarin hij wou onderzoeken hoe het komt dat mensen sneller
fietsen in groep dan alleen
Gustave Le Bon
zag gelijkenissen tussen enerzijds hypnose en anderzijds gedrag van een
individu in een groep
benadrukte de negatieve invloed van groepen: een individu verliest zijn
eigenheid en zijn kenmerkende gedrag wanneer hij zich in groep bevindt
individu gaat zich aanpassen aan de groep
beïnvloeding van een individu door een groep (gehypnotiseerde
beïnvloed door hypnotiseur)
, groepsleden gehoorzamen groepsleider (gehypnotiseerde onderwerpt
zich aan hypnotiseur)
er ontstaat in een groep een soort collectieve geest, die de individuele
geest/persoonlijkheid vervangt
alle leden van de groep hun ideeën en gevoelens wijzen dezelfde richting
uit
individuele bewustzijn verdwijnt voor een stuk, verlies individuele
verantwoordelijkheidsgevoel
Gabriel Tarde
in 19e eeuw
imitatie als sleutelwoord in een samenleving
gedragingen beginnen bij hogere sociale klassen en lager sociale klassen
imiteren dit gedrag
contra-imitatie = afzetten tegenover modellen, net het omgekeerde
doen en duidelijk kritisch opstellen
thejournal of abnormal psychology (1921)
eerste tijdschrift waarin werd verwezen naar de sociale psychologie
beïnvloed door volgelingen Charcot
waarin sociale psychologie sterk verbonden werd met het hypnose en
beïnvloeding als belangrijke dynamiek werd beschouwd
filosofische invalshoek
weinig ruimte voor onderzoeken en experimenten
, Festinger
onderzocht waarom leden van een sekte zo’n blind vertrouwen hebben in
een sekteleider
infiltreerde zelf in zo een gemeenschap om veldonderzoek te doen hierover
Timothy Leary
heel populair
boekte veel succes met zijn visie op menselijke interactie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambertydgat3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.