Deze samenvatting is 51 pagina's lang.
Dit document bevat alle info van de slides én notities van de les.
Het is een gestructureerde samenvatting met duidelijke uitleg van alle begrippen en processen.
Van de 1e keer geslaagd!
Hoofdstuk 1: Parasitologie
1. Inleiding
Belang van parasitaire infecties:
- Malaria: > 200 miljoen zieken/jaar en > 0,6 miljoen doden een parasitaire infectie
en zeer belangrijk
- Slaapziekte: > 3000 gevallen per jaar + enorme economische schade ziekte is wat
aan het terugtrekken
- Schistosoma: worminfectie, > 250 miljoen mensen geïnfecteerd
- Ascaris: wormen, > 1 miljard mensen geïnfecteerd 30 cm lang en 0,5 cm breed
- Parasitaire infecties vooral in ontwikkelingslanden door slechte hygiëne
- Toxoplasma: kattenziekte (belangrijk voor zwangere vrouwen) veel in Europa
- Opportunistische parasiet: organisme die mensen (gastheer) zal infecteren en dat pas
goed kan doen als het immuunsysteem van de gastheer onderdrukt is en dus
niet goed werkt meer kans om mensen te infecteren en ziekte te
veroorzaken
Parasitisme: vorm van symbiose waarbij 1 van de partners afhankelijk is van de andere
partner voor nutriënten, protectie tegen buitenwereld nadelig voor gastheer
- Ectoparasieten: op huid, bv. teken en bloedzuigers (buiten op het lichaam)
- Endoparasieten: - Helminthes: wormen
- Protozoa: eukaryote eencelligen zonder celwand (bacteriën zijn
prokaryoot, gisten hebben wel celwand)
Protozoa: onderverdeling
- Amoebidae: amoeboïde voortbeweging met pseudopodia
- Mastigophora: flaggelaten (Giardia, Leishmania, Trypanosoma)
- Apicomplexa: aanwezigheid van apicaal complex voor celinvasie
(Plasmodium, Toxoplasma)
- Ciliophora: cilia zijn miniatuur flagellen (Ciliophora)
- Microsporidia: tegenwoordig eerder bij fungi onderverdeeld
Ciliophora:
- Zijn protozoa met cilia, korte en vele flagellen
- Bv. Pantoffeldiertje: eukaryoot eencellig organisme met cilia voor voortbeweging
- In water, beken, vijvers medisch niet zo belangrijk
- Balantidium Coli: kan diarree veroorzaken, intestinale infectie kan ernstig zijn bij
immunosupressie
- Niet zo veel pathogenen
1
,2. Amoebae
Amoebae:
- Protozoa: voortbeweging door pseudopodia aangroeien en krimpen van de cel
- Structuur cytoplasma: binnenkant met plasmasol en buitenkant met plasmagel
(gepolymeriseerd)
- Voorkant cel: plasmagel groeit aan, polymerisatie van cytoskelet pseudopodium
- Achterkant cel: depolymerisatie van skelet
- Pseudopodia: ook voor vasthechting aan substraat helpt + voortbeweging
- Entamoeba histolytica: herkenning door morfologische kenmerken (fietswiel als kern)
- Kan ook cysten vormen omgeven door celwand (rustende fase parasiet)
- Voordeel: veel weerstand tegen ongunstige omstandigheden en kunnen
goed overleven zonder te prolifereren
- Chromatoïdestaafjes: condensaten van ribosomen, te zien met microscoop
- Overal in de wereld: veel transmissie bij slechte hygiëne, komt ook door cysten in
faeces en overleven in darmkanaal van vliegen en kakkerlakken
verspreiding over grotere afstand
Levenscyclus amoeba:
- Cyste: oraal innemen door niet goed wassen van handen of groenten
- Cyste in maag zure pH activeert de cyste cyste gaat verder naar darmen en
daar kruipt parasiet uit de cyste en gaat daar beginnen eten inhoud van
darmlumen opeten en begint te groeien trofozoïet
- Je krijgt veel parasieten in lumen van darm en die kunnen dan zelf cysten vormen die
via faeces naar buiten gaan en voor meer infectie kunnen zorgen (herhaling cyclus)
- In sommige gevallen kunnen de trofozoïeten de darmwand binnendringen invasief
komt in submucosale weefsel terecht of in bloed veroorzaakt pathologie
Luminale amoebiasis: asymptomatisch maar wel infectieus, amoebe zit enkel in lumen
productie van cysten
Invasieve amoebiasis:
- Pathologisch door invasie van darmwand
- Weinig infecties meestal worden geen cysten geproduceerd
- Trofozoïet bindt op suikers op mucosa en produceert proteasen dat darmepitheel
lokaal kapotmaakt parasiet kan via gaatje submucosaal weefsel gaan infecteren
- Histolysine: invasie van submucosaal weefsel ulceratie
- Eventueel via portaal bloedvat naar lever hepatische amoebiase en hepatitis:
hepatocyten opeten en ontstekingsreactie kan letaal zijn door perforatie
van abdomen en diafragma en kan zo naar longen
- Secundaire amoebiase: longen, hersenen, gonaden, hart, huid, … infectie van
hersenen en ogen en gezicht zijn zeldzaam, maar abrupt en meestal letaal
door rechtstreekse infectie
- Cyste in ogen: zo lichaam binnenkomen migratie via oogzenuw naar hersenen
2
,Andere soorten amoeba: kunnen je wel infecteren, maar zijn niet zo pathologisch
- E. dispar: is morfologisch identiek aan Entamoeba histolytica en dat zorgt voor
verwarring bij stellen van diagnose (fietswiel) niet pathologisch en veel
voorkomend vals positieve identificaties
- Naegleria fowleri: kan vrijlevend voorkomen in water en heeft flagellen waardoor die
vrij kan rondzwemmen infectie van mensen door binnentreden via ogen
naar hersenen en CZS waar die ernstige problemen kan veroorzaken vreet
daar hersencellen en neuronen op zeer snel (1-2 dagen) en zeer vaak letaal
3. Intestinale flagellaten: Giardia lamblia
Kenmerken:
- 2 celkernen: is continu aan het delen en dus veel proliferatie (longitudinale splitsing)
- Meerdere flagellen om mee rond te zwemmen
- Heeft soort zuignap waarmee die zich kan vasthechten aan de darmwand
- Komt vaak voor als backpackers disease: warm, mooi weer, dorst en je drinkt van een
beek (besmet water) diarree
- Zoönotische parasiet: van dier op mens overbrengen
Levenscyclus:
- Cyste oraal innemen in maag activatie in maag darmen: parasiet kruipt eruit
proliferatie en vorming van cysten
- Cysten via faeces terug naar buiten voor meer infectie van andere mensen
Meestal massieve infecties:
- Parasiet blijft luminaal en invadeert niet diarree door massale proliferering
- Door snelle deling kan darmwand volledig bedekt geraken met parasiet slecht
functioneren van darmwand diarree
- Wijde verspreiding bv. makkelijk in creches (door pampers)
- Hygiëne is zeer belangrijk
4. Hemoflagellaten
Hemoflagellaten: zitten in het bloed
Morfologie: 4 vormen
- Amastigoot: geen flagel, eigenlijk een hele korte maar die is niet functioneel
- Promastigoot: lange flagel voor voortbeweging flagel zwemt voorop om de cel
voort te trekken met soort schroefbeweging
- Epimastigoot: flagel ontspringt ergens middenin en is verbonden met cel door
golvend membraan voortbeweging door golvende beweging
- Trypomastigoot: flagel is langs hele cel verbonden met membraan
3
, 4.1. Leishmania
Leishmania:
- Parasiet wordt overgedragen door een bloedzuigend insect (zandvliegen)
- Mond van vlieg bevat de promastigoot steek promastigoot komt in huid
terecht parasiet wordt opgegeten door macrofaag fagocytose
parasiet kan zich proliferen in fagolysosoom omvorming naar amastigoot en kan
zich vermeningvuldigen
- Amastigoten: komen vrij in de huid als fagolysosoom openbarst kan andere
macrofagen infecteren of kan via bloed andere zandvliegjes infecteren
verspreiding
- Zoönose: komt ook voor in andere dieren, bv. honden en knaagdieren
- Opportunistisch: mensen met minder immuunsysteem zijn gevoeliger
Viscerale leishmaniase: pathologie
- 1 soort of 2 aparte soorten? Leishmania donovani
- Dumdum fever of Kala-azar: zwarte ziekte met gepigmenteerde onderhuidse
granulomata
- Parasiet infecteert macrofagen op plaats van infectie verspreiding in lichaam: gaat
macrofagen elders infecteren veel in lever, milt en beenmerg zwelling: dikke
buik en oedeem (hepatospenomegalomie: lever zwelt)
- Infectie beenmerg: werking valt stil van witte en rode bloedcellen bloedarmoede
en anemie + tekort WBC geen werking immuunsysteem
overlijden door secundaire infecties
- Onbehandeld: viscerale leishmaniase is bijna altijd letaal
- Patiënt overleeft: langdurige immuniteit en beschermt tegen nieuwe infecties
soms is er een nieuwe opstoot van de ziekte: post-kala-azar
- Koorts: typisch dromedariscurve, 2 koortspieken per dag
Cutane leishmania:
- Leishmania tropica en Leishmania mexicana
- Parasieten infecteren de macrofagen van de huid huidletsels begint op plaats
van zandvliegsteek verspreiding naar andere plaatsen
- Verspreidt niet naar macrofagen van dieper gelegen weefsel
- Geneest spontaan en duurt ongeveer een jaar
- Huid is belangrijk orgaan ter bescherming tegen infecties oppassen voor
secundaire infecties wat het erger kan maken
Mucocutane Leishmania:
- Macrofagen worden geïnfecteerd bij overgang van huid naar mucosa
- Rond lippen, neus, gezicht volledig aangetast
- Veel bij mensen die werkten op rubberplantages specifieke soort zandvliegen die
daar leefden mensen werden vaak geïnfecteerd met die specifieke Leishmania
infectie vooral rond de oren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahvcr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,96. Je zit daarna nergens aan vast.
