Samenvatting
Samenvatting Strafrecht en Strafprocesrecht - Korte versie (C07I8A)
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Verkorte samenvatting slides, notities les en informatie cursus
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 147 pagina's
Voorbeeld 4 van de 147 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Strafrecht en strafprocesrechtDEEL 1: ALGEMENE ORIËNTATIE
WAT IS STRAFRECHT
HET VERSCHIJNSEL STRAFRECHT
Straffen en bestraft worden: zekere mate van vermijdbaarheid
Verhinderen dat bestraffingsgebeuren zou uitmonden in onstuitbare geweldsituatie strafrecht
- Oorspronkelijke zin strafrecht: werktuig om buitensporige en contraproductieve wraakprocessen
onder controle te brengen
Functies:
- Kanaliseren vergeldingsbehoeftes
- Intomen ongebreidelde OHmacht
- Gedragsbeheersing
Elke wetenschappelijke discipline levert fragmenten van antwoorden
Strafrecht geëvolueerd tot gigantisch instituut maatschappelijke ordening en sociale controle
(instrumentele dimensie) + rechtsnormen leggen die bev meteen ook aan banden
(rechtsbeschermingsdimensie)
Probleem begrip straf: misdrijf is gedrag waar straf op staat & straf is sanctie die van gedrag misdrijf maakt (kip
of ei?)
HET BEGRIP STRAFRECHT
Verschillende betekenissen
Strafrecht in ruime zin
- onder welke voorwaarden specifieke gedragingen (misdrijven) specifieke sancties (strafrechtelijke
sancties) kunnen opgelegd en uitgevoerd
- omschrijven gedragingen en sancties
- voorschrijven hoe daartoe bevoegde (publiekrechtelijke) instanties recht (soms plicht) om misdrijven
vast te stellen en sancties op te leggen aan daders
materieel strafrecht: rechtsregels die bepalen onder welke vwn handelingen of onthoudingen misdrijf zijn
formeel strafrecht: procedure vaststelling, vervolging, beoordeling
samenhang tussen de twee: regels als bescherming en legitimering
CODIFICATIE
HET BELGISCH STRAFWETBOEK
Code pénal 1810 &code d’instruction 1808
Nieuw SW in 1867 – nog geen nieuw strafwetboek (zou er de komende jaren komen)
- klassieke visie: homo economicus
- sociaal verweer idee (determinatie, maatschappijbeveiliging) => aparte wetten
- alt e veel verbouw? hercodificatie
HET BELGISCH WETBOEK VAN STRAFVORDERING
wetboek strafvordering
1
, - compromis maatschappelijk en individueel belang, efficiëntie en rechtsbescherming
- inquisitoire en accusatoire procedures
o inquisitoir: mppij via vertegenwoordiger van gezag vervolgingen en berechtingen behartigen
rechter werkt actief mee
o accusatoir: klemtoon op waarborgen individu
mppij neemt geen initiatief, enkel slachtoffer
rechter is slechts scheidsrechter
o wij hebben gemengde vorm
- 1808-1998
o Principes ordonnance criminelle uit 1670 en enkele verworvenheden franse revolutie
o Wet ’98 behelste 7 krachtlijnen
- Talloze invoegingen, aanpassingen => rommelig
- nog geen nieuw wetboek, zal er (weldra?) komen
potpourriwetten/ twitterwetten
- = improvisatiewetten: je moet erbij niet denken aan het geheel van het wetboek
SITUERING VAN STRAFRECHT TUSSEN ANDERE RECHTSDISCIPLINES
DE AUTONOMIE VAN HET STRAFRECHT
Strafrecht volledig autonoom of slechts hulprecht: geen van de twee
DE FUNCTIONELE AUTONOMIE VAN HET STRAFRECHT
Functionele autonomie = eigen normen en belangen, eigen handhaving
- Het draagt ook bij aan de rechtsvormingen
- Nauw verbonden met specificiteit van strafrechtelijke afhandeling van inbreuken op
rechtsonderhorige
DE CONCEPTUELE AUTONOMIE VAN HET STRAFRECHT
Conceptuele autonomie: eigen invulling van begrippen, los van andere rechtstakken
Verantwoording ligt in functie strafrecht: beschermen fundamentele maatschappelijke belangen
Uitzondering: art 16 V.T.Sv.: uitzonderlijk schikken naar regels burgerlijk recht
AUTONOMIE VAN HET STRAFPROCESRECHT TAV HET GERECHTELIJK RECHT
Art 2 Ger W
Gerechtelijk wetboek = burgerlijk procesrecht
Ger recht aanvullend op SPR voor zover verzoenbaar met fundamentele beginselen SPR
PUBLIEKRECHTELIJK KARAKTER VAN HET STRAFRECHT
Zaak tussen individu en de staat
Burgerrechtelijke schadevordering privaatrechtelijk aanhangsel publieke vordering
Van openbare orde (art 2 BW en art 1131 en 1133 oud BW)
INDELINGEN VAN HET STRAFRECHT
2
,ALGEMEEN STRAFRECHT EN BIJZONDER STRAFRECHT
ALGEMEEN STRAFRECHT
Algemeen strafrecht = het algemene gedeelte (boek I) van het Sw met inbegrip van wetten die sindsdien
hebben gewijzigd of aangevuld en zogenaamde complementaire wetten (= regels die gelden voor alle
misdrijven)
- Compl. Wetten worden zonder in wetboek te zijn ingevoegd wel geacht er logisch en integraal deel
van uit te maken
BIJZONDER STRAFRECHT
Bijzonder strafrecht = geheel van strafwetten waarin specifieke gedragingen strafbaar worden gesteld, met
vermelding van de daarop toepasselijke straffen (Boek II)
- Grote inhoudelijke diversiteit
- sanctiebepalingen verbonden aan wetten die in hoofdzaak andere regels bevatten: belastingen, milieu,
arbeidsrecht, wegverkeer, economische regels, bankrecht, …
- ONOVERZICHTELIJK
Grote evolutie doorgemaakt
Bijzonder karakter zal vaak ook bijzondere, afwijkende procedureregels meebrengen
DE TOEPASSELIJKHEID VAN DE BEGINSELEN VAN HET ALGEMEEN STRAFRECHT
ALGEMENE REGEL
Art 100 Sw = scharnier tussen de algemene regels (AlgSR) en de specifieke misdrijven (BijzSR)
- Algemene regels in Boek I Sw.
- Gelden wel AUTOMATISCH voor alle misdrijven in Boek II
- Art. 100 enkel over toepasselijkheid regels Boek I Sw. op misdrijven BUITEN het Sw.
UITZONDERINGEN
- Regels Boek I Sw. zijn VAN TOEPASSING op misdrijven uit bijzondere strafwetten
- BEHALVE:
o Als de bijzondere strafwet uitdrukkelijk afwijkt van Boek I
o De regels in Boek I i.v.m deelneming (art 66-69 Sw) en die i.v.m. verzachtende
omstandigheden bij wanbedrijven (art 85 Sw) (slechts van toepassing als bijzondere
wetgeving ze uitdrukkelijk van toepassing verklaart)
Pas op!!
- Voor decreten gelden in beginsel ALLE regels van Boek I,
- deelstaten kunnen daar slechts na ingewikkelde procedure (met goedkeuring federale ministerraad)
eigen regels van algemeen strafrecht maken!!!
BUITENLANDS EN INTERNATIONAAL STRAFRECHT
BUITENLANDS STRAFRECHT
Belang voor rechtsvergelijking
- strafbaarheid van een feit krachtens wetgeving van land waar het werd gepleegd
regel: vervolging en berechting van verdachten op grond van bepalingen in Belgische strafwet (art 3 Sw en 14
V.T.Sv)
- uitzonderlijke gevallen: dubbele strafbaarheid
3
, - soms ook nodig voor wederzijde erkenning
INTERNATIONAAL STRAFRECHT
HET PROBLEEM VAN DE DEFINITIE
Meerduidig begrip
- rechtstak die zich inlaat met juridische regeling van strafrechtelijke problemen op int vlak
- int recht met strafrechtelijke componenten (internationalist)/ strafrecht met internationale
componenten (penalist)
BEKNOPTE VOORSTELLING VAN ENKELE DEELDOMEINEN
MATERIAAL INTERNATIONAAL STRAFRECHT
Materieel strafrecht: genocide, misdaden tegen de mensheid, oorlogsmisdaden
Ontwikkeling na WO II onder impuls verenigde naties
uitbreidingen
Internationale tribunalen en ISH
Rechtsmacht van landen
Europeanisering: EU wederzijdse erkenning (met steeds minder vwdn en procedures)
RECHTSMACHTRECHT
= recht inzake de bev van de staten om het bereik van hun Sw te bepalen
- Territorialiteitsbeginsel: art 3 Sw
o Extraterritoriale uitbreiding van strafrechtelijke rechtsmacht: art 4 Sw en 6-14 V.T.Sv
INTERNATIONALE RECHTSHULP
= geheel van tussenstaatse afstemmings- of bemiddelingsnormen die mogelijk maken dat staat zijn eigen
strafaanspraken ook buiten zijn grondgebied kan realiseren zonder bevoegdheidsconflicten
- Met toestemming en medewerking ander land
Rechtshulp tussen landen
- Primair: overnemen
- Secundair: bijspringen
Instrumenten: bilaterale en multilaterale verdragen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nettebruyndonckx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen