100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Jeugdbeschermingsrecht ( C01A7B) €7,66   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Jeugdbeschermingsrecht ( C01A7B)

 41 keer bekeken  4 keer verkocht

Samenvatting slides, notities les en informatie uit cursus

Voorbeeld 4 van de 113  pagina's

  • 16 april 2024
  • 113
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (11)
avatar-seller
nettebruyndonckx
Jeugdbeschermingsrecht

DEEL 1 – BEGRIPSOMSCHRIJVING EN
SITUERING
1. HOOFDSTUK I – Begripsomschrijving en situering
1.1. Inleiding
Jeugdbeschermingsrecht
= “strafrecht voor minderjarigen” +
= specifiek systeem voor bescherming van kinderen en jongeren, inclusief mogelijkheid om dwangmatig op te treden
 9% van de 18- tot 21-jarigen is helemaal niet tevreden met hun toekomstmogelijkheden
 In 20% van de gevallen waarin seksueel getinte foto’s of filmpjes werden gestuurd naar iemand zonder diens
toestemming, werden die zonder toestemming verder verspreid
 14% van de Vlaamse schoolgaande jeugd heeft al eens feiten van vandalisme gepleegd
 18 632 jongeren kregen in 2021 een gerechtelijke maatregel
o 12% daarvan omdat ze feiten gepleegd hebben
o 88% daarvan omdat ze zich in een probleemsituatie bevinden


1.2. Jeugdbeschermingsrecht in de ruime zin
 Jeugdbeschermingsrecht sensu lato
= geheel van juridische regels die het welzijn en de ontplooiing van jongeren beogen te bevorderen en
te waarborgen
 burgerrechtelijk statuut
 welzijnsrecht
 sociaal recht
 onderwijs
 strafrechtelijke bescherming

1.3. Jeugdbeschermingsrecht in de eigenlijke zin
 Jeugdbeschermingsrecht sensu stricto
« Het geheel van juridische regels betreffende de overheidsinterventie, d.m.v. specifieke instellingen of
voorzieningen, met het oog op bijstand aan jongeren wier welzijn of ontplooiing onvoldoende wordt
gewaarborgd door het gezinsmilieu en de algemeen-maatschappelijke voorzieningen. »
o Pedagogisch aspect komt in de eerste plaats niet zozeer aan bod, dat ligt voornamelijk bij de ouders
o Het jeugdbeschermingsrecht komt in beeld wanneer de ontwikkelings- of welzijnsnoden van de
minderjarigen gebaat zijn met bijkomende of specifieke (overheids)interventies
 Er moet belet worden dat het welzijn van de jongere niet ernstig bedreigd wordt
 Als dit wel het geval is = nood aan overheidsinterventie
o Als er zaken gebeuren in de pedagogische context die niet door de beugel
kunnen
o Als de ouders zelf ondersteuning vragen

1

, Voorgaande definitie van het jeugdbeschermingsrecht
o Jeugddelinquentie werd aanzien als een symptoom van een onderliggende problematiek, de
overheidsinterventie focuste zich voornamelijk op het verhelpen van die problematiek
 Binnen huidige organisatie van het jeugdbeschermingsrecht – 2 soorten interventies
o Buitengerechtelijke/sociale/vrijwillige
 Enkel betrekking op VOS
 Ook toegankelijk voor jongeren die MOF gepleegd hebben, OP VOORWAARDE dat de
onderliggende problematiek als aanknopingspunt voor de interventie wordt gehanteerd
o Gerechtelijke/gedwongen
 Enkel gericht op delinquente jongeren
 Ook mogelijk dat de jeugdrechtbank op dwingende wijze maatregelen oplegt wegens VOS
 Twee (drie) doelgroepen
o VOS
 VOS = een verontrustende situatie
 Vroeger POS = problematische opvoedingssituaties
o MOF / jeugddelinquenten
 MOF = een als misdrijf omschreven feit
o (Geesteszieken)
o ! Kwalificatieswitch !
 VOS, maar er wordt toch een MOF-vordering opgestart want MOF-kwalificatie geeft toegang
tot een gemeenschapsinstelling (GI)
 Twee bevoegdheidsniveaus
o Federaal
o Gemeenschappen




 Legende
o GEEL = gemeenschappen
o ROOD = federaal
o WIT = bevoegdheid is afhankelijk van wie er bevoegd is voor de materie
 Gemandateerde jeugdhulpverlening = jeugdhulpverlening afkomstig vanuit een organisatie die over een
specifiek mandaat beschikt, organisatie kan maatregelen niet opleggen zoals de jeugdrechter, maar wel
aanmoedigen


2

,2. HOOFDSTUK II – Algemene beginselen
 Geen vaststaande consensus over basisbeginselen van de hulpverlening voor jongeren in probleemsituaties of
over antwoorden op jeugddelinquent gedrag is er niet
 Toch een aantal kernelementen
o Vaak moeten er over dezelfde basisbeginselen fundamentele keuzes gemaakt worden


2.1. Recht sui generis
 Geen aparte rechtstak
o Er is een dubbele benadering nodig voor het jeugdrecht
 Sprake van eigen procedures MAAR ook onlosmakelijk verbonden aan andere rechtstakken
 Jeugdbeschermingsrecht = onderdeel van publiekrecht
 Onvermijdelijke band met andere rechtstakken
o Strafrecht
 ARTIKEL 62 JBW
 Typische strafrechtelijke rechtsfiguren zijn niet van toepassing binnen het
jeugdbeschermingsrecht
 Strafprocesrecht is van toepassing op het jeugdrecht, MITS uitzonderingen
o Verschil in procedureregeling voor de uitzonderingen kan verantwoord
worden
 Materiële en procedurele link tussen jeugdbeschermingsrecht en strafrecht
o Sociaal recht / welzijnsrecht
o Verder = burgerlijk recht, procesrecht, mensenrechten …
 ARTIKEL 6 EVRM
 Omschrijft algemene voorwaarden voor alle vormen van strafvervolging, dus ook van
toepassing op het jeugdrecht
 Functioneel rechtsgebied
 Gevolgen en beperkingen ‘sui generis’-karakter
o Zie ook GwH 11 februari 2021, nr. 22/2021
« Wegens de specifieke aard van de kwesties die in het kader van de rechtsbedeling ten aanzien van
minderjarigen moeten worden behandeld, moet die rechtsbedeling zich noodzakelijkerwijs
onderscheiden van het systeem van strafrechtspleging dat van toepassing is op volwassenen. [Dat]
mag evenwel niet ertoe leiden dat aan (minderjarigen), enkel op grond van het leeftijdscriterium,
fundamentele waarborgen worden ontnomen die door de Grondwet en door de internationale
verdragen die België binden worden toegekend bij een aantasting van de individuele vrijheid. »
 Welke rechtswaarborgen zijn er geldig?
 Bepaalde rechtswaarborgen uit het strafrecht zouden ook in het
jeugddelinquentierecht moeten worden nageleefd, INDIEN het geen belemmering
uitmaakt voor minderjarigen

2.2. Respect voor de rechten van het kind
 Van rechtsobject naar rechtssubject
o Opkomst van het kind als rechtssubject
 Vroeger = rechtsobject
 Minderjarige als rechtsobject waarop ouders absolute rechten hadden
 Absolute vaderlijke macht
 Later = rechtssubject
 Absolute rechten van de ouders werden ingeperkt en er wordt een bepaalde vorm van
bescherming voorzien
 Doelgebonden ouderlijk gezag

3

,  Recht op optreden van de overheid als de ontplooiingskansen van de minderjarige niet kunnen gewaarborgd
 Evolutie van het kindbeeld = oprichting van het VN-Kinderrechtenverdrag in 1989
o ARTIKEL 22bis GW
 Dominerend criterium = belang van de minderjarige (ARTIKEL 3 KRV)
o Belang van het kind is de eerste overweging bij elke beslissing die het kind aangaat
o Betrokken jongeren participeer tin de besluitvorming betreffende zijn situatie
 Paternalisme blijft achterwege
o Behoud van band met ouders én gezonde ontwikkeling in een veilige omgeving (EHRM, 6 juli 2010)
o Vaag, evolutief en waardegebonden
 Kritiek?
 Risico op een subjectieve invullen van ‘het belang van het kind’
 Belangrijk dat er duidelijke consequenties verbonden zijn aan het begrip ‘het belang
van het kind’
o Zorgvuldige besluitvorming
o Kind mag de eigen mening zeggen
o …
 Aandacht voor wie het begrip hanteert
o Spreken de ouders over ‘het belang van het kind’?
o Spreekt de advocaat over ‘het belang van het kind’?
 Ondanks de bezwaren kan men geen ander criterium vooropstellen
 Aandacht moet geschonken worden aan voldoende zeker invulling van het begrip =
rechtszekerheid en rechtsgelijkheid
o ‘Machtsgevoelig’ – wie beslist?
o Concrete gegevens


2.3. Gezinsgerichtheid
 Gezin
= natuurlijke en fundamentele kern van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de maatschappij
en de Staat
o Ouders dragen de eerste verantwoordelijkheid voor de opvoeding en ontwikkeling van het kind –
ARTIKEL 18 KRV
o Het gezin moet in de opvoedingstaak ondersteunt worden door de overheid
 Hulpverlening = gericht op gezinsmilieu
o Voorkeur voor minst ingrijpende maatregelen
o Gericht op behoud in / terugkeer naar het gezin
 Ook indien de probleemsituatie betrekking heeft op het gezinsmilieu, is de hulpverlening erop
gericht een oplossing te vinden in samenwerking met het gezinsmilieu van de jongere en met
de focus op het behoud van het gezinsmilieu van de jongere
o Niet te allen prijzen
 INDIEN buitenhuisplaatsing toch nodig blijkt, moet die zo georganiseerd worden dat het de
terugkeer naar het gezin bevorderd
 Men probeert dit natuurlijk zoveel mogelijk te vermijden, maar in bepaalde specifieke
situaties moet er absoluut ingegrepen worden
 Betrekken ouders bij reactie op jeugddelinquentie en de hulpverlening
o In welke mate kan je ouders betrekken bij de reactie op jeugddelinquentie?
o Moeten ouders gestraft worden voor de feiten gepleegd door hun kinderen?


2.4. Subsidiariteit
 Opvoedingsverantwoordelijkheid
4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nettebruyndonckx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,66  4x  verkocht
  • (0)
  Kopen