Dit document is een volledig uitgetypt document van de lessen en slides van de lessenreeks wijsbegeerte door P. Cortois gegeven in . Het bevat ook de nodige info uit de twee boeken 'Meditaties bij een machine' en 'Symbolische essenties' gebruikt in de lessen. Met dit document, hoef je niet meer na...
MEDITATIES BIJ EEN MACHINE
SYMBOLISCHE ESSENTIES |
PAUL
WIJSBEGEERTE
CORTOIS
,Cursus wijsbegeerte 2017-2018 Paul Cortois
I. Inhoud
Inhoudstafel cursus........................................................................................................................ 5
I. De ervaringsmachine................................................................................................................... 6
A. De droommachine................................................................................................................. 6
B. Alles is ervaringsmachine....................................................................................................... 9
II. Alles is beheersing.................................................................................................................... 11
1. De eerste interesse.......................................................................................................... 11
A. Alles is techniek.................................................................................................................... 11
2. Argumenten tegen de beheersingshypothese.................................................................12
III. Alles is kennis........................................................................................................................... 13
A. Het theologische stadium.................................................................................................... 14
B. Het metafysische stadium.................................................................................................... 16
C. Het positieve stadium........................................................................................................... 16
D. Bedenkingen bij Comte........................................................................................................ 17
E. Frazer................................................................................................................................... 19
IV. Alles is water........................................................................................................................... 22
A. Ontworsteling van de logos uit de mythos...........................................................................22
B. De natuurflosofen en de leer van de elementen.................................................................22
1. Elementeleer tussen logos en mythos: 3 dubbelzinnigheden..........................................27
V. Alles is idee (essentialismee...................................................................................................... 29
A. Plato..................................................................................................................................... 29
1. Mathesis en ethiek........................................................................................................... 31
I. Lectuurfragment 1: Paul Auster en de herinneringsmachine.....................................................67
XI. Lectuurfragment 2: Olivier Sacks - a leg to stand on................................................................70
XII. Lectuurfragment 3: A. de Saint-Exupéry.................................................................................72
XIII. Lectuurfragment 4: Auguste Comte....................................................................................... 73
XIV. Lectuurfragment 5: Ernst Cassirer - Mens en dier, signaal en symbool..................................74
XV. Lectuurfragment 6: A. Eddington - De tafel van Eddington.....................................................76
3
,Cursus wijsbegeerte 2017-2018 Paul Cortois
I. Examenvragen juni 2018............................................................................................................ 78
4
,Cursus wijsbegeerte 2017-2018 Paul Cortois
Inhoudstafel cursus
MEDITATIES BIJ EEN MACHINE
Dtetel 1: Inttertesstes, instrumtenttetel ten intrinsitek
I. De ervaringsmachine
II. Alles is beheersing
III. Alles is kennis
Dtetel 2: Dte oudte alliantte
IV. Alles is water
VI. Alles is idee
VII. Alles is leven
Dtetel 3: Dte niteuwte alliantte
Kennis is macht
SYMBOLISCHE ESSENTIES
De twee echtheden
LECTUURFRAGMENTEN
I: Paul Auster, de herinneringsmachine
Marcel Proust, de 'petite madeleine'
II: Oliver Sacks, Een been om op te staan
III: Antoine de St-Exupéry, 'echte croissant' uit Terre des hommes
IV: Auguste Comte, de drie stadia
James Frazer, magie, religie en wetenschap
V: Cassirer, Mens en dier
Rudy Kousbroek, De aaibaarheidsfactor (op TOLEDOe
VI: Arthur Eddington, 'de tafel van Eddington'
5
, Cursus wijsbegeerte 2017-2018 Paul Cortois
1. De 3 interesses
De algemene vraag van deze cursus: Zijn er fundamentele menselijke interesses?
Niet dus wat hem/haar toevallig interesseert, maar wat iedereen onvermijdelijk
bezighoudt.
Immanuel Kant: Wat is de mens?
Wat kan ik kennen? THEORETISCH: kennis
Wat moet ik doen? PRAKTISCH: beheersing
Wat mag ik hopen? MOREEL PRAKTISCH: zingeving
Er zijn drie fundamentele interesses die niet tot elkaar te herleiden zijn.
“Het gaat ons om de ervaring”
ERVARING OBJECT
= Wat ons bezighoudt, subjecteee dingen = Waarop we onze interesses en
(te maken met bewustzijnstoestanden). eerlangens richten.
Gaat het om de ervaring? Gaat het om het ervaren object, het object
van ervaring?
Is elke ervaring, een ervaring van een Is elk object, elke realiteit ervaarbaar? Of is
object? Een ervaring van realiteit? er een realiteit buiten het ervaarbare?
Wat is nu het verschil tussen die “realiteit” en die “ervaring”? Moet niet elke realiteit
ervaren kunnen worden, en is niet elke ervaring een ervaring van realiteit?
I. De ervaringsmachine
Zite: Ltectuurfragmtent 1
Zite: Ltectuurfragmtentten van Proust (tte vindten op TOLEDO)
Dte tervaringsmachinte als hterinnteringsmachinte [zoals bij Austter]: dte bteteldvterhaal
vtersite van Proust. Dte bterotemdte scènte van dte 'ptettte madtelteinte' uit A la rtechterchte du
ttemps pterdu. Dte ik-fguur zitet scèntes uit zijn kindtertjd tterug oprijzten vanuit zijn
'mémoirte involontairte' ('onwilltekteurig gtehteugten', 'spontante hterinntering') bij htet
drtenkten van teten kotekjte in teten tas thtete. Of hote dte tterugkteter van teten simptelte
zintuiglijkte tervaring htet vterltedten in dtetail tterug kan doten opdotemten.
A. De droommachine
Robert Nozick: een gedachte-experiment van een fctieve machine.
Er is een ErvaringsMachine uitgevonden, je hoef er maar in te stappen en je beleef
al wat je maar wenst en alleen wat je wenst: zou je erin stappen?
6
, Cursus wijsbegeerte 2017-2018 Paul Cortois
JA NEEN
Je krijgt eindelijk de kans om dat unieke te Het voorspelbaar positief ⇒ zal na een
beleven dat hier niet te beleven valt (… vul tijdje saai worden, en dus niet langer
maar in… met wite je wel eens wat zou positief: eerder zelfs neutraal, of
willen doen…e. onverschillig.
Uit nieuwsgierigheid. Het is egocentrisch.
Het gegarandeerd succes. Het gegarandeerd succes is een onverdiend
succes
De geweldige zintuiglijke ervaring op zich. De angst voor een depressie na terugkeer
in dit tranendal.
Je beheerst perfect wat je te wachten staat: Het is FAKE.
what you wish is what you gtet.
Hedonisme: een leven ervaren met daarin maximale lust en minimale onlust.
De mens zoekt naar geluk als een doel in het leven, maar het geluk is ongrijpbaar,
onbepaalbaar, subjectief en persoonlijk. Hoe we ons voelen kan men niet buiten ons vinden
(vb. gelde.
Waarom is men wel/niet in de ervaringsmachine gestapt?
Twee tegengestelde stellingen of flosofsche theoriein:
Alles is erearing - het principe -R
Het ervaarbare en het « echte » vallen samen : Er is geen realiteit buiten de ervaring.
o Alleen het ereaarbare bestaat.
o De subjectieve empirist als aanhanger.
Iets met het kenmerk van ‘realiteit’ is niet genoeg.
o Dingen hebben geen belang, tenzij door hun waarde voor ons.
Enkel het bestaan van objecten is niet genoeg, we moeten de waarde kunnen
erearen.
7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ciefarma2019. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
