Dit documentje is een samenvatting van alle filosofen besproken in de les (zowel als een beetje background info vanuit het boek). Ik heb ook nog mogelijke examenvragen op het einde toegevoegd :)
PS: er zijn veel moeilijke termen bij filosofie dus ik heb een quizletje gemaakt om deze te leren, de l...
Oudheid
Kenmerken van Mythos:
- Niet kritisch
- Buiten de tijd
- Normatief (mening of norm oplegt aan een ander als zijnde een geschreven of ongeschreven
richtlijn of gedragsregel)
- Legitimerend (zijn identiteit bewijzen)
Definitie van logos (= de rede)
De logos is een universele verklaring. Dit houdt in dat hij:
- Universele geldigheid heeft
- Altijd en overal juist is
- Objectief geldig is
- Er zit een systematiek in
Theoria
OVERGANG
Vanop afstand
Weten omwille van het weten
Praktische Toepassing
Phusis
- Doen groeien (in het Grieks)
- Iets dat (uit zich-) zelf groeit
(* Phusis betekent zoveel als de verandering of groei die voortkomt vanuit de geest in de
persoon.)
Archè = Oerstof
, 2
Heraclitus, Parmenides, sofisten, Socrates
1. Heraclitus
Permanente flux Heraclitus gebruikte de rivier waarschijnlijk om aan te geven
dat de gehele natuur voortdurend verandert (het stromende
water) en toch stabiel (de rivierbedding) is. Vorm blijft
behouden ondanks onophoudelijke interne veranderingen.
M.a.w. leven is contant in beweging.
3 manieren waarop de tegengestelde met elkaar in verband staan
- Complementair
- In overgang
- Tegengestelden binnenin
2. Parmenides
Het zijnde is, en het niet-zijnde is niet
Zijnde:
1. Niet ontstaan
2. Ondeelbaar
3. Onbeweeglijk en begrensd
4. Volmaakt
5. Bolvormig
Ethisch vacuüm verwijst in de filosofie naar een situatie waar er een gebrek is
aan duidelijke ethische normen, principes of richtlijnen
,Plato
1. Europese wijsbegeerte is een voetnoot bij Plato
Klopt dit? Ja
1. Plato heeft veel volgelingen en heeft velen geïnspireerd
Heeft veel invloed gehad
2. Plato heeft een belangrijke rol gespeelt waarmee je (of je het eens bent of niet)
rekening mee moet houden.
3. In de 20e eeuw treed men nog altijd in dialoog met teksten van Plato
4. Terminologie heeft hun bestaan te danken aan Plato
2. Context van Plato
- Is afkomstig van een aristocratische familie
o Moeder was geallieerd met de 30 tirannen
Groep antidemocratische, spartaans-gezinde Atheense burgers
- Aristoteles = echte naam
3. Situering Plato
- Spanning in de democratie -> politieke overgangsperiode
4. Plato vs. platonisme
Problemen:
- Plato schreef dialogen <-> hij kwam er nooit zelf in voor
➔ Hij liet Socrates zijn ideeën uitspreken
- Heeft zoveel doorheen zijn leven geschreven dat men geen rode draad meer vindt
in zijn gedachtegang (hij verandert)
➔ Men spreekt daarom van vroege-midden-late dialogen
- Er bestaat een geheime leer die niet opgeschreven is
➔ Is hetgeen dat wij bezitten slechts een filosofie voor de massa? = ‘Plato Light’
➔ Is de geheime leer totaal anders of beter uitgewerkt?
- Sommige dialogen zijn aporetisch (=zijn dialogen die doodlopen)
=> er is geen conclusie
Maar toch proberen een systeem te vinden.
Hoe?: Het uitgangspunt is de ethiek
- Grondvraag is ethisch: wat is het goede? Wat is rechtvaardig?
- Alles gaat daar een invulling op proberen te geven
Wat is kennis en hoe lijdt het tot deugd?
1
, 5. 1e vernieuwing: Zielsleer
=> Geen enkele filosoof is origineel, altijd verder gebouwd op eerdere ideeën.
Hij doet dit ook maar zorgt ook voor vernieuwing:
1. De ziel – overgenomen van Pythagoras – is …
a. onsterfelijk
b.iets dat reïncarneert
c. de plaats van kennis (verstand en geest wordt geassocieerd met ziel)
1.1. Wat is dan de vernieuwing?
De ziel wordt het beginsel van het zedelijk leven = de kern van onze
persoonlijkheid.
De morele deugd wordt verinnerlijkt
1.1.1. Concrete uitwerking van de morele deugd:
Komt voort uit een harmonieuze verhouding tussen 3 delen van de ziel:
Het redelijke deel
Verstandelijkheid
Het redelijke deel
Rechtvaardigheid De begeerte
woede wanneer onrecht zich voordoet Dapperheid
Het redelijke deel
De begeerte
Eten, drinken en seksualiteit
Het redelijke deel
Matigheid
Rechtvaardigheid lijdt tot een daad die rechtvaardig is.
=> Samen moeten ze een harmonieus geheel vormen
= Ze moeten dus mooi in elkaar samenlopen en in balans zijn.
→ Realiseert eigen deugd
Redelijk deel -> deugd van verstandelijkheid
Vurige deel -> deugd van de dapperheid
Begeerte -> deugd van de matigheid
Allegorie van de wagenmenner: -> De mythe blijft in de filosofie.
Er is een menner met 2 paarden:
Menner = de rede
Witte (goede) paard = het vurige deel
Zwarte (slechte) paard = het begerige deel
Het zwarte paard verlangt naar korte termijn verlangen zoals eten, drinken en seks,
terwijl het goede paard op lange termijn gaat denken en zich focust op dapperheid.
De menner moet deze twee paarden in balans houden, enkel zo (onder leiding van de
rede) kan een persoon een harmonie verkrijgen en rechtvaardig zijn.
Soms kan een paard wel de bovenhand krijgen:
2
Witte paard -> je bent heel dapper
Zwarte paard -> je geeft toe aan je persoonlijke verlangens (zoals lust)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janajana1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,66. Je zit daarna nergens aan vast.
