Samenvatting Identiteit
Eclecticisme en neostijlen (1850 – 1950)
Politieke context
⟶ 19de eeuw = Europa in ontwikkeling
• Kolonisatie = wereldmachten ontstaan + gevoel van superioriteit bij
blanke man op staatkundig en cultureel vlak
⟶ Definitieve einde van ancien régime
• La Bourgeoisie = de burgerlijke klasse staat voor vrijheid in de economie
= Liberalisme
⟶ Ontstaan proletariaat = arbeidsklasse
• = socialisten + staan voor gelijkheid
⟶ Vroeger ongelijkheid tussen adel en burgerij, nu tussen burgerij en arbeidsklasse
• Leidt tot sociale kwestie (arbeidsprobleem)
⟶ 1893 = meervoudig stemrecht voor burgerij (mogen meerder stemmen uitbrengen)
⟶ 1918 = enkelvoudig stemplicht voor mannen (mogen maar 1 stem uitbrengen)
⟶ 1948 = stemrecht voor vrouwen
,Economische context
De industriële revolutie (1750 – 1850)
⟶ Eerst GB daarna rest Europa
⟶ Verdwijning kleine werkplaatsen, grote fabrieken in de plaats
• Zorgt voor massaproductie
⟶ Daling van prijs
• Meer verkopen = meer winst
⟶ Gevolg: wonen en werken gescheiden
⟶ Rationalisering van arbeidsprocessen = Taylorisme
• Taylorisme = de medewerker is te lui en werkt alleen maar voor geld.
De werknemer werkt inefficiënt.
Maken aparte stappen voor bedrijf zodat ze winst kunnen maken.
Bv: 1 werknemer maakt een poot en andere leuning (stoel)
20 min voor een poot
->werknemer onder druk = niet meer lui
->werknemer wel lui = makkelijk te vinden, ontslagen
• Bestudeerd door Frederick Taylor
⟶ Ontwikkeling van producten
• 19de eeuw veel vraag naar exotische producten
• = exotisme + een gevolg van kolonisatie
⟶ Burgerij vergroot rijkdommen en macht
• Vrije markt handel
• Kolonisatie + imperialisme = uitbreiden van macht in andere landen
in de wereld door gebieden te veroveren en te beheersen
1ste wereldtentoonstelling
⟶ Hyde Park, Londen
⟶ Crystal Palace speciaal hier voor ontworpen = gigantische serre
⟶ Joseph Paxton, tuinman/ ontwerper
⟶ Eerste internationale tentoonstelling
⟶ Ging over kunst, cultuur + industrie
⟶ Invloed stijlontwikkeling interieur
⟶ Bedoeling = feest creëren van de moderne industriële maatschappij
⟶ Positieve reacties op eerste wereldtentoonstelling
• In het geheel verplaatst
⟶ Eind 18de eeuw veel nieuwe materialen + technieken
• Vb. bruggen, transport, wegen,…
⟶ Nieuwe gebouwtypes voor economische doelen
• Vb. fabriekshallen, stapelhuizen,…
⟶ Gebouwen voor nieuw sociaal leven van de burgerij
, • Vb. theater, musea,…
⟶ Kritiek op bouwstijl
• ‘bestaande stijl = niet aangepast aan nieuwe afmetingen of aan de
nieuwe noden van deze gebouwen’
⟶ Enkel het goede van de machines werd hier getoond
• Kinderarbeid niet getoond
⟶ Mannen, vrouwen en kinderen werkte in fabrieken om rond te komen
• Ze werkte van kinds af aan tot aan hun dood
⟶ 1889 = verbod op nachtarbeid en gevaarlijk werk voor vrouwen en kinderen
⟶ Mannen vaak afwezig omdat werk niet dicht bij was
• Toename alcoholgebruik, door veranderingen in het gezin
Sociaal culturele context
⟶ Bourgeoisie of burgerij
• Zeer strikt gedragen
• Mannen leefde vooral buiten, vrouwen vooral binnen
• Vrouwen vaak niet toegelaten bij politieke gebeuren, konden geen
eigendommen kopen, erfenissen waren enkel voor de man,…
⟶ Resultaat: sociale conflicten
• Burgerij VS aristocratie
▪ Burgerij gaat zich afzetten t.o.v. aristocratie ( hogere burgerij )
• Arbeidsklasse VS burgerij
▪ Lage lonen, urbanisatie, sloppenwijken, rug aan rug huizen,…
▪ Ambachtelijke werk viel weg door fabriek
▪ Arbeiders woonden in krottenwijk rond fabriek
• Vrouwen VS mannen
▪ Opkomst ‘suffragettes’ = iemand die staat voor de vrouwen
rechten (Engelse term)
▪ Bv Emmeline Pankhurts = stichtster samen met dochter Christabel Pankhurts
▪ Tot 20ste eeuw mochten vrouwen niet stemmen
, Wetenschap en filosofie
⟶ Gebaseerd op positivisme en rationalisme
• Evolutietheorieën van Darwin en Alfred Russel: omschrijven natuurwetten
• Belangrijke ontdekkingen: dinosaurussen vanaf 1810 opgegraven en beschreven
▪ Ondersteunt Darwins theorie
⟶ Vele uitvindingen zoals: gloeilamp, telefoon, auto, rupsband, gasverlichting, personenlift
⟶ Belangrijke ontwikkelingen binnen psychologie en geneeskunde
⟶ Belangrijke ontwikkelingen binnen filosofie
Kunst
⟶ Vruchtbare periode voor: Impressionisme, Realisme, Pointillisme, Kubisme, Symbolisme,…
• Wisselen elkaar af
⟶ Salon de Paris (1725)
• Promoten academische kunsten
⟶ Salon de Paris = oude kunst
Barbizon = moderne kunst
Schokkende beelden:
‘Dejeuner sur l’Herbe’ 1862, Manet
⟶ Iconisch werk
⟶ Geweigerd door Parijs salon, Later op Salon de Refusés = salon waar schrijvers,
beeldhouwers,… werken toonde die geweigerd werden door het Parijse Salon
• Geweigerd: de absint drinker = geen goed onderwerp volgens Parijse Salon
⟶ Picknick: 2 eigentijdse geklede mannen met half en naakte vrouw
• Naakt enkel getoond in bijbel, anders niet ok
• Vrouw is niet bescheiden
• Picknick = iets dagelijks, maakt het ‘fouter’