Dit is een samenvatting van alle examenstof van economie voor havo (domein D, E, F, G, H en I). Alle formules zijn blauw gemarkeerd en alle dingen die in je antwoord moeten staan zijn roze gemarkeerd. Zo is de samenvatting erg overzichtelijk.
Samenvatting economie examen
Moet in je antwoord staan
Formules
Domein D
Verschuiven langs de lijn: de prijs verandert
Verschuiven van de lijn: bij iedere prijs meer vraag (door bijvoorbeeld
meer inwoners, meer inkomen, voorkeuren veranderen etc).
Substitutiegoederen: vervangbare producten. Als de prijs van sinaasappels
stijgt, dan neemt de vraag naar appels toe.
Complementaire goederen: goederen die elkaar in gebruik aanvullen. Als
de prijs van bier daalt dan stijgt de vraag naar bitterballen, bier en
bitterballen zijn complementaire goederen.
Consumentensurplus: het verschil tussen de prijs en maximale
betalingsbereidheid. (Iemand wilt bijvoorbeeld 8 euro betalen voor een
hamburger, maar de prijs is 4,50, het consumentensurplus is dan 8 -
4,50= 3,50 euro
Factoren die invloed hebben op de vraag:
- Substitutiegoederen: vervangbare producten. Als de prijs van
sinaasappels stijgt, dan neemt de vraag naar appels toe.
- Complementaire goederen: goederen die elkaar in gebruik
aanvullen. Als de prijs van bier daalt dan stijgt de vraag naar
bitterballen, bier en bitterballen zijn complementaire goederen.
Factoren
Inkomen/budget : meer inkomen = meer vraag
Externe factoren: In de zomer is het warm dus de vraag naar ijs,
watermeloen etc. neemt toe.
Marktaandeel = afzet bedrijf : afzet hele markt x 100 hoe hoger het
marktaandeel, hoe meer macht je hebt als aanbieder.
Aard van het product:
- Heterogeen: producten verschillen van elkaar in ogen van de
consument (bijvoorbeeld schoenen, frisdrank, telefoons etc).
- Homogeen: producten/diensten die hetzelfde zijn (bijvoorbeeld
stroom, tarwe, melk etc).
Bij homogeen vindt de consument alleen de prijs belangrijk. Zit er verschil
in prijs? dan is het heterogeen.
Marktvormen:
, - Monopolie:
Eén aanbieder
Veel vrager
Prijszetter kan de prijs bepalen
Groot marktaandeel
Hoge toetredingsdrempel
Voorbeeld: de NS
- Oligopolie:
Enkele aanbieders
Homogeen of heterogeen product
Kartelafspraken
Hoge toetredingsdrempels
Voorbeeld: supermarkten, vliegtuigmaatschappij
- Monopolistische concurrentie:
Veel aanbieders
Veel vragers
Heterogeen product
Vrij en makkelijke toetreding
Voorbeeld: kleding, restaurant (in grote stad), auto’s
- Volkomen concurrentie:
Hoeveelheidsaanpasser geen invloed op prijs (er is zoveel aanbod
dat een individuele aanbieder geen invloed heeft op de prijs)
Veel aanbieders
Veel vragers
Homogeen product
Transparante markt
Voorbeeld: graan
Afkortingen:
P = prijs
Q = hoeveelheid
TO = totale opbrengst
GO = gemiddelde opbrengst (prijs)
TO = totale kosten
Gtk = gemiddelde totale kosten
Mk = marginale kosten
Mo = marginale opbrengst
Formules:
Omzet = P x Q (Geen winst, alleen opbrengst)
Totale winst = TO – TK
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper prinsenmerle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,06. Je zit daarna nergens aan vast.
