Chirurgische zorg
1. Pathologie – Farmacologie – Diabetes Mellitus
1.1. Inleiding
Insuline:
- Geproduceerd in de pancreas of alvleesklier
- Gevormd in de eilandjes van Langerhans, in de bètacellen
- Energiebron
- Polypeptide opgebouwd uit aminozuren
- 2 types:
o Type 1: juveniele diabetes
o Type 2: ouderdomsdiabetes
1.2. Epidemiologie
Lezen in cursus
1.3. Wat is diabetes
- Glucose in het bloed is verhoogd
- Tekort aan het hormoon; insuline
1.4. De werking van insuline en glucagon
Zie 1.1
1.1.1.Verhoogde plasma-insulineconcentratie leidt tot een verlaging
van glycemie
Stimuleren van processen:
- Bevorderen van glucosetransport vanuit de bloedbaan naar de cellen
- Insuline zorgt ervoor dat glucose kan worden opgenomen in de cellen
- Glycogeensynthese: opstapeling van reserve onder de vorm van glycogeen in de lever
en spieren
- Lipogenese: vorming van vetten vanuit glucose. Overtollige glucose wordt omgezet in
glycerol en wordt opgeslagen in vetdepots
- Versnelde opname van aminozuren en eiwitsynthese
Remmen van processen:
- Afremmen van gluconeogenese uit vetten en eiwitten met minder vetafbraak en
eiwitafbraak
- Minder positieve beïnvloeding van processen door remming glucagonsecretie
, 1.1.2.Hormonale regeling van de bloedsuikerspiegel
- Glucagon wordt vrijgezet bij vasten of wanneer de glucoseplasmaconcentratie te laag
wordt in het lichaam
- Glucagon stimuleert de endogene glucoseproductie (EGP) door afbraak
leverglycogeen tot glucose
- Uit verschillende substraten kan de lever glucose aanmaken
- Onder invloed van glucagon wordt de afbraak van vetweefsel bevorderd waardoor
vrije vetzuren en glycerol vrijkomen uit triglyceriden
- Uit glycerol kan glucose worden gemaakt, vrije vetzuren kunnen geoxideerd worden
met productie van energie (ATP)
1.1.3.Diabetes mellitus type 1
Pathogenese:
- Auto-immuunziekte
- Absoluut insulinetekort
- Uitlokkende factoren:
o Genetisch
o Virale infectie
o Nutritionele factoren
o Omgevingsfactoren
- Symptomen ontstaan nadat 90% van de bètacellen vernietigd zijn
- Behandeling door injecteren van insuline of een insulinepomp
- Honeymoonfase = beperkt insuline inspuiten doordat het lichaam nog minimale
insuline aanmaakt
Symptomen:
- Polyurie (glucose in urine)
o Nierdrempel voor glucose overschreden (180mg/dl)
o Nierdrempel verhoogd bij ouderen (250mg/dl)
o Nierdrempel verlaagd bij zwangere vrouwen
- Polydipsie (veel dorst)
o Risico op dehydratatie
o Drinken 6-8l water per dag
o Frisdrank verhoogd dorstgevoel
- Vermoeidheid en spierzwakte
o Geen glucose meer in bloedbaan als energie
o Spierafbraak door gebruik aminozuren als energie
- Vermageren, constant hongergevoel
o Verlies van energie door verbranden vetten
o Veel verlies vocht en glucose via urine
, 1.1.4.Diabetes mellitus type 2
Pathogenese:
- Familiaal, door huidige levensstijl, ongezond voedingspatroon, te weinig beweging
- Levercellen en cellen uit perifere organen sluiten zich af voor het effect van insuline
- Tekort aan glucose in cel, teveel aan glucose in plasma
- Pancreas compenseert de hyperglycemie door extra aanmaak insuline
- Uitputting orgaan en celschade aan bètacellen = insulinedeficiëntie
Overgewicht:
- BMI 25-30 (normaal 18-25)
- Vetopstapeling rond de buikomtrek
- Beter beeld voor overgewicht is buikomtrek meten i.p.v. BMI berekenen
o Mannen <94cm
o Vrouwen <80cm
1.1.5.Zwangerschapsdiabetes (GDM)
Pathogenese:
- Elke graad van glucose-intolerantie met ontstaan of eerste detectie tijdens de
zwangerschap
- Insulineresistentie neemt toe door zwangerschapshormonen
- Bètacellen en pancreas kunnen vraag van insuline niet aan
- Hoger risico op DMT2
, Screening en diagnose:
- Screening tussen de 24-28 weken
- Tweestapsscreeningsstrategie:
o Challengetest (GCT) = glycemiebepaling één uur na inname van 50g glucose
o Orale glucosetolerantietest (OGTT) na pos. challenge test
Risico’s en gevolgen van zwangerschapsdiabetes:
Mogelijke risico’s of complicatie voor de baby
- Hoog geboortegewicht - Respiratoir distress syndroom
- Schouderdystocie - Polycythemie
- Neonatale hypoglycemie - Hypertorfische cardiomyopathie
- Hyperbilirubinemie - Intra-uteriene foetale dood
- Hypocalcemie - Vroeggeboorte
- Verhoogde kans op ontwikkelen van psychomotorische ontwikkelingsstoornissen
- Verhoogde kans op ontwikkelen van diabetes en overgewicht tijden de puberteit
Mogelijke risico’s of complicatie voor de mama:
- Sectio - Polyhydramnios
- Zwangerschap geïnduceerde - Urineweginfectie
hypertensie
- Pre-eclampsie
Behandeling en opvolging tijdens de zwangerschap:
- Voeding en beweging speelt een belangrijke rol
- Voedingsschema
- Dagelijks meten van glycemie
o Nuchtere glycemie
o Postprandiale glycemie
- Insuline opstarten wanneer na 1-2 weken streefwaardes niet worden bereikt:
o Kortwerkende insuline-analogen (novorapid, humalog)
o Langwerkende humane insuline (insulatard, humuline NPH)
o Onvoldoende bewijs antidiabetica
Na de zwangerschap:
- Hoger risico op ontwikkelen DMT2
- Zwangerschapsdiabetes verdwijnt langzaam na bevalling
1.1.6.Prediabetes
- = intermediaire hyperglycemie
- Één- tot tweederde van de mensen met prediabetes ontwikkelt binnen 6 jaar DMT2
1.1.7.Secundaire vormen
- Type 3C
- Eerste 5 jaar na diagnose zal insulinetherapie nodig zijn bij de helft van de personen
- Antidiabetica werken minder goed bij deze groep
- Belangrijk om aandacht te hebben voor voedingssupplementen (vit. D en
pancreasenzymen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janavdb1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.