Samenvatting pathologie
Thema 8: sport- en werk gerelateerde klachten
Schouder impingement (week 1)
Leerdoelen: de student kan
- verschillende pathologieën benoemen die de oorzaak kunnen zijn van schouderklachten
- uitleggen wat impingement is en welke bindweefselstructuren hierbij betrokken zijn
- het verschil uitleggen tussen primair en secundair impingement
- de opbouw en werking van (de rotator cuff) pezen beschrijven
- de fysiologische herstelprocessen beschrijven na een bindweefseltrauma
leerdoelen FMH impingement
- De student is in staat het verschil tussen intern en extern impingement te beschrijven
- De student kan de symptomatologie van een schouderimpingement benoemen
- De student is in staat de beslisboom schouderimpingement te benoemen
- De student is in staat de testen behorend bij de beslisboom te benoemen
De eerste 90 graden abductie van de arm wordt voornamelijk tot stand gebracht door contractie van
de m. deltoideus pars acromialis. De m. deltoideus heeft zijn origo aan het acromion en insereert aan
de humerus. Tijdens de eerste 90 graden abductie wordt de humeruskop door deze spier naar het
acromion toegetrokken. Om te voorkomen dat de humerus tegen het acromion ‘botst’ zal de
rotatorcuffmusculatuur contraheren. Hierdoor wordt de humeruskop, op ongeveer één centimeter
afstand van het acromion, gefixeerd in de kom. Alle rotatorcuffspieren hebben namelijk een
dusdanig verloop dat de humeruskop tijdens contractie enigszins naar caudaal wordt getrokken.
Verder wordt de humeruskop
door de
rotatorcuffmusculatuur stevig
in de kom gefixeerd. Deze
perfecte samenwerking van
spieren is van essentieel belang
voor een soepel verlopende
elevatie van de arm. Soms
wordt om een of andere reden
de werking van de
rotatorcuffmusculatuur tijdens
abductie van de arm dusdanig
verstoord dat de humeruskop
naar craniaal migreert, in de
richting van het acromion: dit is
de belangrijkste oorzaak van
het ontstaan van het
zogenaamde
impingementsyndroom.
,Bij een impingementsyndroom wordt subacromiaal weefsel ingeklemd in de subacroimiale ruimte.
Dat is de ruimte tussen de schouderkop (ondergrens), schouderdak en het AC-gewricht. Het
schouderdak bestaat uit het acromion, het processus coracoideus en het ertussen gespannen
ligamentum coraco-acromiale . De belangrijkste subacromiaal gelegen structuren zijn:
- de pezen van de rotatorcuffspieren.
- de bursa subacromialis.
- het craniale deel van het gewrichtskapsel.
Betrokken bindweefselstructuren
- bursa subacromialis
- rotatorcuff pees (vooral supraspinatus)
- bot, osteofyten rondom ac gewricht
- bot, stand van acromion
- labrum
bursa acromialis
ontsteking of fibrosering van de bursa
subacromialis . Een bursitis kan ontstaan door
- chronische irritatie,
- door een trauma,
- door een bacteriële infectie
- door een auto-immuunproces zoals reumatoïde artritis.
Een secundaire bursitis kan voorkomen bij rotatorcuffpathologie. Een subacromiaal
impingementsyndroom wordt zelden veroorzaakt door een geïsoleerde bursitis subacromialis.
Rotatorcuff pezen
zwelling van subacromiale pezen als gevolg van degeneratie (tendinose); tendinotische pezen zijn
dikker dan gezonde pezen omdat de hoeveelheid grondsubstantie (matrix ) tussen de collagene
peesvezels tijdens het degeneratieproces toeneemt. Tendinose is kan worden behandeld door
middel van excentrische toegepaste spierversterkende oefeningen;
zwelling van subacromiale pezen door ontsteking (tendinitis). Een veelvoorkomende oorzaak van
subacromiale tendinitis is een val op de schouder (zie hoofdstuk 1) : enkele uren tot een dag na de
val ontstaat zwelling (door ontsteking) van beschadigd peesweefsel met vrijwel ondraaglijke pijn in
subacromiaal ingeklemde cuffpezen als gevolg. Een minder frequente oorzaak van tendinitis van is
een auto-immuunproces zoals reumatoïde artritis;
een kalkspat in een subacromiaal gelegen pees. Niet altijd ervaart de patiënt hiervan klachten: een
dergelijk kalkdepot kan jaren symptoomloos of vrijwel symptoomloos bestaan. tijdens de
resorptiefase van een dergelijke ‘tendinitis calcarea’ is echter sprake van een felle ontstekingsreactie
van de pees, waarbij altijd veel pijn zal optreden;
bot
- abnormaal gevormde coraco-acromiale boog
- degeneratieve processen van het acromioclaviculaire gewricht zoals osteofytvorming aan de
onderzijde van het gewricht;
- prominentie van het tuberculum majus ;
- acromiontype:
, De grootte van de subacromiale
ruimte wordt voor een deel
bepaald door de vorm en grootte
van het acromion . Individueel
zijn er aanzienlijke verschillen.
Een naar beneden gebogen
acromion (Bigliani type III)
verkleint uiteraard de eronder
liggende ruimte.
labrum
wanneer het labrum glenoidale aan de
bovenzijde is beschadigd kan de humeruskop zich gemakkelijker naar boven verplaatsen.
De ‘dikte van de aanwezige cuffpezen’, de ‘grootte van de subacromiale ruimte’, ‘de gevoeligheid van
het ingeklemde weefsel’ en ‘de dagelijkse activiteiten van de betrokken persoon’ bepalen
vermoedelijk in hoeverre subacromiale drukverhoging leidt tot pijn bij het heffen van de arm. De
indruk bestaat dat het evenwicht tussen belasting en belastbaarheid bij asymptomatische tendinose
zeer labiel is en dat een minimaal trauma al tot klachten kan leiden. Zo’n trauma levert dan de trigger
voor een symptomatisch impingementsyndroom. Vermoedelijk ontstaat er langdurig pijn wanneer in
de aangedane pees neovascularisatie en ingroei van vrije zenuwuiteinden (pijnreceptoren)
plaatsvinden;
Primaire en secundair impingement
Impingement is in een aantal hokjes in te delen, zo bestaat er intern en
extern impingement, maar ook primair en secundair impingement.
Intern impingement = een inklemming tussen de kop en de kom van het
glenohumerale gewricht. Voornamelijk een inklemming van de
supraspinatus en infraspinatus tussen de humeruskop en het glednoid. Intern impingement
Extern impingement = een inklemming in de subacromiale ruimte.
Primair impingement = een structurele verandering in de subacromiale ruimte, de ruimte wordt bij
elke beweging verkleind. Is altijd extern.
- osteofytvorming ter hoogte van AC-gewricht
- benige afwijkingen aan acromion (type 3)
- zwelling rotator cuff pezen
- zwelling bursa
- > 40 jaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukste97. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
