Samenvatting
bestuursrecht samenvatting
- Vak
- Bestuursrecht
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van 46 pagina's voor het vak Bestuursrecht aan de KU Leuven (sv)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 46 pagina's
Voorbeeld 4 van de 46 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BestuursrechtDEEL 1 : BESTUUR EN BESTUURSRECHT
1. WAT IS BESTUUR EN BESTUREN ? HET BEGRIP ADMINISTRATIEVE OVERHEID (P. 8)
Bestuurs- of administratief recht : geheel van geschreven en ongeschreven recht mbt organisatie
en werking van het bestuur
Bestuur :
1) activiteit of functie
2) geheel van instellingen dat met deze taak belast is = bestuursorganen
doet zich voor in elke organisatie
wat in publiekrechtelijke betekenis van het woord
Administratief recht : houdt zich enkel bezig met de overheid
men moet weten welke organen bestuursorganen zijn !!!
Admin overheid :
o Niet alle overheden = administratieve overheden
o Wetgevende en rechterlijke macht doen niet aan besturen dus ≠ admin overheden
!! in sommige aangelegenheden toch bestuurlijk karakter treden wel op als admin
overheden
o Uitvoerende macht = admin overheid
!! niet enkel uitvoerende macht is een admin overheid, ook bv gemeenten en
provincies zijn admin overheden en zij behoren niet tot de uitvoerende macht
o Heeft zich te houden rechtsregels en –beginselen die wel gelden voor admin
overheden maar niet voor andere (privaatrechtelijke) organisaties
o Geen heldere definitie :
Voorop : wil van de wetgever : kan rechtspersonen oprichten en bepalen dat
dit admin overheden zijn (publiekrechtelijke rechtspersoon)
Maar : wetgever is niet altijd duidelijk
Zie bv Aquafin (pagina 11 boek !!!!!)
Bij twijfel : rechter moet knoop doorhakken
In eerste instantie : RvS : een van de redenen waarom het van
belang is te weten of een rechtspersoon een admin overheid is,
precies is dat de beslissingen van admin overheden voor de RvS
kunnen worden aangevochten
Laatste woord : zie art 158 GW : Hof van Cassatie : uitspraak over
conflicten van attributie (conflicten over wie bevoegd is om over een
bepaalde zaak uitspraak te doen : rechterlijke macht of ander
orgaan) ; RvS zegt dat overheid al dan niet admin is, dus zegt ook wat
de bevoegdheid is waartegen dan een beroep kan worden in gesteld
bij het Hof van Cass
Definitie Hof van Cass : instellingen kunnen louter op grond van hun aard en
wijze van oprichting beschouwd worden als admin overheden
Instellingen, opgericht of erkend door de fed overheid, de overheid van de
gem en gew, de prov of de gemeenten, die belast zijn met een openbare
dienst en niet behoren tot de rechterlijke macht of tot de wetgevende macht
(zijn) in beginsel admin overheden…, in zoverre hun werking door de overheid
wordt bepaald en gecontroleerd en zij beslissingen kunnen nemen die derden
binden
1
, o Belangrijke elementen :
Het gaat om een cumulatieve lezing van de definitie
Basis :
a. instelling
b. opgericht of erkend
c. door fed overheid, gem en gew, prov of gem
d. belast met openbare dienst
Beperkingen :
e. die niet behoort tot rechterlijke/wetgevende macht
f. in zoverre de werking door de overheid wordt bepaals en gecontroleerd
g. en zij beslissingen nemen die derden binden
Opgericht of erkend :
ook mogelijk dat een instelling die door private personen is opgericht toch
een admin overheid is
zie arrest RvS pagina 15 + arrest Grondwettelijk Hof pagina 16 (kwestie
dokters/tandartsen in Wallonië)
niet duidelijk wat nu het criterium is dat het Hof voorstaat : accent op
oprichtingscriterium maar Hof vervolgt uitspraak met de overweging dat
adviezen van die commissie bindend zijn voor de betrokkenen en voor
derden maar het is niet duidelijk of dit op zich zou volstaan om van de
commissie een admin overheid te maken
RvS heeft hierna zijn vroegere rechtspraak hervat
beslissingen van vrije onderwijsinstellingen jegens hun personeel blijven
wel ontsnappen aan de bevoegdheid van de RvS
2. DE BEVOEGDHEID TOT HET EENZIJDIG NEMEN VAN BINDENDE BESLISSINGEN (P. 18)
is een essentieel kenmerk om een rechtspersoon als een admin overheid te kwalificeren (zie ook
RvS : overlegcomité geen admin overheid omdat het geen beslissingen kon nemen die bindend zijn
voor derden ; maar niet iedereen is het hier mee eens : Vandendriessche en Baeten)
zie Gimvindus en BATC arresten
Hof van Cass stelt dat een privaatrechtelijke vennootschap haar privaatrechtelijk karakter
niet verliest als ze ook niet de bevoegdheid heeft om eenzijdig bindende beslissingen te
nemen
Identieke overweging in beide arresten : admin overheden opgericht of erkend zijn door
de fed overheid … in zoverre hun werking door de overheid wordt bepaald en
gecontroleerd en zij beslissingen kunnen nemen die derden binden
Functionele criterium werd door RvS gebruikt om bevoegdheid uit te breiden tot
privaatrechtelijke rechtspersonen (zie onderwijs ?) en door Hof van Cass gebruikt om
bevoegdheid RvS te beperken wat betreft rechtspersonen die krachtens het
oprichtingscriterium als publiekrechtelijk beschouwd kunnen worden, maar de
bevoegdheid ontberen om gezagshandelingen te stellen
!!! niet omdat men tegen een besluit van een admin overheid geen annulatieberoep kan
instellen dat die overheid geen admin overheid zou zijn
Bedenkingen :
o Niet altijd duidelijk of een instelling beschikt over bevoegdheid tot het nemen van
eenzijdige beslissingen
Vb : sociale bouwmaatschappij
2
, Hof van Cass : onderscheid subjectieve rechten (die aan een instelling
toekomen) en bevoegdheden (tot het nemen van eenzijdige voor derden
bindende beslissingen)
RvS heeft dit later overgenomen
Ook in buitenland problemen
o Nieuw criterium door RvS op grond waarvan de privaatrechtelijke organisatie als een
admin overheid beschouwd moet worden
Zie voorbeeld WADA pagina 22 ev
Zie voorbeeld ziekenhuissamenwerkingsverband pagina 24 -25
criterium zou beter verdwijnen
3. DUALE OF GESPLETEN RECHTSAARD (P. 25)
Hof van Cass : instellingen opgericht door privé-personen kunnen toch admin overheden zijn mits
zij erkend worden door de overheid, hun werking door de overheid wordt bepaald en gecontroleerd
en zij eenzijdig voor derden bindende beslissingen kunnen nemen
zie arrest Leman
Betekent dat eenzelfde rechtspersoon deels aan het privaatrecht is onderworpen, deels
aan het publiekrecht
o Zie arrest Post/ Belgacom : zie pagina 25
Uit het begrip ‘functionele openbare dienst’ valt niet de deduceren hoeveel publiekrecht
in werking wordt gezet
o Zie arrest Leman pagina 26
Cass : geschil gaat niet over een eenzijdige beslissing van de unief
pleidooi om terug te keren naar het organieke criterium dat de RvS voorstond in
zijn arrest van 12 juni 2001
bevoegdheid RvS sluit bevoegdheid van de gewone rechter niet uit !
Feit dat privaatrechtelijke persoon zich onderwerpt aan bepaalde voor admin overheden
geldende regels heeft niet tot gevolg dat die rechtspersoon ook admin overheid is
Belanghebbende partijen ondernemen soms verwoede pogingen om aan te tonen dat
een organisatie de bevoegdheid heeft om voor derden bindende beslissingen te kunnen
nemen
admin overheid is onder meer onderworpen aan de wet overheidsopdrachten
o Bv. Organisatie die woon- en zorgcentrum voor ouderen uitbaatte : aannemer die
langs contract had gegrepen beweerde dat de wet Overheidsopdrachten niet
behoorlijk was nageleefd, organisatie was admin overheid omdat haar reglement
sommigen de toegang tot het rusthuis kon weigeren
Bevoegdheid eenzijdig bindende beslissingen te nemen stelt andere criteria in de
schaduw
DEEL 2 : DE ORGANISATIE VAN HET BESTUUR
Hoofdstuk 1 : Bestuurskundige en organisatorische beginselen en hun juridische consequenties (p. 29)
1.1 INLEIDING
België :
Eenheidsstructuur zou niet werkbaar zijn
Wel centraal gezagsapparaat dat in principe de taken zal vervullen die door de wetgever
aan de overheid werden opgedragen
3
, Wetgever : mocht nieuwe taken toevertrouwen aan een eigen, specifieke overheid die hij
dan zelf oprichtte (≠ gezagsapparaat) taken dermate specifiek dat zij niet zo goed door
het centrale bestuursapparaat vervuld konden worden
bestuur bonte mozaïek sinds wetgever veelvuldig gebruik maakt van deze
mogelijkheid : besturen met algemene bevoegdheid + gespecialiseerde besturen met de
meest diverse taken, bevoegdheden en structuren
Doeltreffendheid pleit voor het oprichten van gespecialiseerde besturen, diversiteit leidt
echter ook tot onoverzichtelijkheid (wetgever bepaalt niet telkens de structuur van de
besturen)
Men moet dus zoeken naar een minimale systematiek
1.2 HET HIËRARCHISCH BEGINSEL
Hiërarchie :
Elk bestuur berust op een hiërarchie :
o bevoegdheid voor het nemen van beslissingen behoort toe aan de top van de
organisatie
o alle ambtenaren die in het bestuur werkzaam zijn, een plaats innemen in de
hiërarchie, waar zij bevelen moeten opvolgen van iemand die hoger staat en bevelen
geven aan degenen die onder hen staan
! ambtenaar mag geen bevel weigeren tenzij manifest onwettelijk
! ook wanneer het een misdrijf is moet de ambtenaar het uitvoeren, meerdere is hier
aansprakelijk
o men kan structuur vergelijke met ladder (kleine besturen) of een piramide (grote
besturen)
Contacten gaan van boven naar beneden en omgekeerd, als er zijwaarts contact nodig is
dan gaat de boodschap naar boven tot het laagste niveau dat aan beide compartimenten
gemeenschappelijk is en dan van daaruit naar beneden (resultaat volgt omgekeerde weg)
zie schema
o Systeem stroef en traag
o Alleen op deze manier blijft ieder niveau op de hoogte van wat er aan de hand is
o Maakt mogelijk dat op elke niveau, de personen verantwoordelijk voor een dossier
weten wat er omgaat
o Praktijk soms toch zijwaartse contacten
1.3 DE RECHTSPERSOONLIJKHEID
Elk mens = rechtspersoon = drager van rechten en plichten
ook in privaatrecht en publiekrecht gebruikt om bepaalde organisaties te behandelen
als persoon
o Belgische Staat = rechtspersoon
Vertegenwoordigd door organen
o Organisatie van de overheid :
Admin overheid die rechtspersoonlijkheid heeft, heeft min of meer een
zelfstandig bestaan
Niet alle overheidsorganisaties hebben rechtspersoonlijkheid !!
Hoe kunnen we weten of een overheid een rechtspersoon of een onderdeel van een
grotere rechtspersoon ?
o Staat : rechtspersoonlijkheid
o Gem en Gew : rechtspersoonlijkheid (zie wet)
o Prov en Gem : rechtspersoonlijkheid (erkend door Hof van Cass)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brdgdg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen