Samenvatting
Samenvatting inspanningsfysiologie
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van gehele vak inspanningsfysiologie derde bachelor kinesitherapie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
INSPANNINGSFYSIOLOGIEHOOFDSTUK 1: ENERGIE..................................................................................................................2
1. BIO-ENERGETICA.......................................................................................................................... 2
2. ENERGIE UIT VOEDING................................................................................................................. 7
3. ENERGIE OPSLAG........................................................................................................................ 11
4.ENERGIESYSTEMEN..................................................................................................................... 13
4.1 Fosfaatsysteem (ATP-PC).................................................................................................... 14
4.2 Aëroob systeem................................................................................................................. 14
4.3 Anaërobe glycolyse............................................................................................................ 16
5. BEGRIJPEN VAN ERGOSPIROMETRIE.......................................................................................... 18
6. BEGRIJPEN VAN LACTAATTESTING.............................................................................................. 22
7. ENERGIE UITGAVEN.................................................................................................................... 26
HOOFDSTUK 2: VOEDING.............................................................................................................. 32
1. ALGEMENE AANBEVELINGEN EN MACRONUTRIËNTEN............................................................. 32
2. VOEDING EN BEWEGING............................................................................................................ 41
HOOFDSTUK 3: GEZONDHEID........................................................................................................ 47
1. ALGEMENE AANBEVELINGEN..................................................................................................... 47
2. INLEIDING OBESITAS................................................................................................................... 52
3. OBESITAS EN FYSIEKE ACTIVITEIT............................................................................................... 56
4. EXERCISE EN DIABETES............................................................................................................... 59
HOOFDSTUK 4: INSPANNING......................................................................................................... 66
1. PRINCIPES VAN TRAINING.......................................................................................................... 66
2. CARDIOVASCULAIRE EN RESPIRATOIRE AANPASSINGEN AAN TRAINING................................... 76
3. SCREENING PRE-INSPANNING.................................................................................................... 84
4. SUBMAXIMALE INSPANNINGSTEST............................................................................................ 88
1
,HOOFDSTUK 1: ENERGIE
1. BIO-ENERGETICA
1.1 Basics van bio-energetica
● Door Chlorofyl kunnen planten zonlicht, CO2 & water gebruiken voor groei en productie van
O2 en glucose
● Dieren en mensen voeden zich met planten om energie op te nemen.
● De energie die wij gebruiken komt indirect van de zon
Energie
● Zonne-energie: planten en groenten
● Voedsel: energiebron
● Energieopslag: ATP
- is maar kleine dosis ATP aanwezig in cellen
- moet constant bijgemaakt worden ⇒ mitochondriën
- splitst tot ADP & energie komt vrij
- belangrijkste molecule om energie te leveren
● Principe van kettingreacties
= Energie uit voeding wordt niet rechtstreeks gebruikt maar opgeslagen
Voeding
Bevat 3 macronutriënten
(1) Lipiden (energiebron) (vetten)
(2) Koolhydraten (energiebron) (carbs)
(3) Eiwitten (proteïnen)
- bouwstenen
- reserve brandstoffen
- eerder voor weefselherstel
➔ belangrijkste zijn vetten en koolhydraten
➔ in afwezigheid van carbs of vet kunnen we toch onze eigen eiwitten gebruiken voor energie
Acetyl-CoA
● macronutriënten resulteren eerst in Ac-CoA
● loopt in 2 richtingen
● teveel Ac-CoA dat niet gebruikt wordt voor E, wordt opgeslagen als vet
● vet kan naast te veel eten ook komen door koolhydraten
Vetcel
● = adipocyt
● zit één grote druppel triglyceride in opgeslagen, reservetank met brandstof
● vet ⇒ vetdruppels, vetweefsel ⇒ druppels + verpakking (lipids vs adipose tissue)
● communicatie gebeurt door proteïne in bloed, messenger cel (= adipokines)
● adipokines wordt geproduceerd door adipocyt
(bvb leptine: signaleert verzadiging aan hersenen)
● te veel E-opname: te veel vet vnl in organen, verstoring van adipokines ⇒ plaques
2
, ● HDL kan dit compenseren, maar de HDL gaat kleiner worden dus meer uitplassen via nieren
en krijgen we als gevolg een tekort aan HDL
1e belangrijke adipokine ⇒ leptine
2e belangrijke adipokine ⇒ adiponectine
● adiponectine beschermt tegen cardiovasculaire ziekten
● meer en grotere vetcellen (bvb obese) = minder adiponectine
● grotere vetcellen vertonen sneller scheuren en barsten ⇒ opruim door macrofagen
macrofagen scheiden stoffen af die chronische inflammatie veroorzaken bvb interleukine 6, TNF alfa
● grotere vetcellen ↣ meer opgeslagen triglyceriden ↣ lipolyse (afbraak) ↣ FFA free fat acids,
vrije vetzuren circuleren in bloed , tussen de organen (visceraal vet) = meest pathogeen
● bloed naar lever gaat meer vet bevatten ↣ leververvetting ↣ cholesterol wordt kleiner en
denser ↣ verandering van LDL (slechte cholesterol)
Is vet dan de vijand?
● nee = ook brandstof, isolatie, vitamine A/E/K enkel te gebruiken bij vet in het lichaam
● opletten: vitamine A/E/K zijn niet-wateroplosbaar ⇒ stapelen op bij te veel
DUS
● Vet: triglyceriden (adipocyt, spiercel) + VVZ vrije vetzuren (bloed)
● Koolhydraten: glycogeen (spier, lever) + glucose (bloed)
● Als duur toeneemt: opgeslagen E ⇒ aangeleverd via bloed
- 4 à 5 liter, zit ca één suikerklintje glucose in, 5g
- lever moet onmiddellijk nieuwe glucose vrijzetten bij inspanning
- lever is uit te putten, glucose dan nodig van buitenaf vb. energiedrank of sportbar
- Bij warm weer dus energiedrank belangrijker (hydraterend + glucose), is hypotoon of
isotoon, kleine moleculen, fruitsap heeft vaak te grote partikels
1.2 ATP
Hydrolyse
● snelle energie afgifte
● door anaerobe hydrolyse van ATP-molecuul om energie vrij te maken
Snelle resynthese uit PCr
● Fosfocreatine (PCr) is een snel en energierijk reservoir in de cel
● creatinekinase breekt binding tussen fosfocreatine en fosfaatmolecuul
● grote hoeveelheid energie komt vrij
● -43,3 kJ/mol vrije energie wordt gegenereerd die door ATP kan worden opgeslagen
● snelste systeem, maar beperkt (1-2 min)
3
, Resynthese door fosforylatie of oxidatie van macronutriënten
● kan aeroob of anaeroob zijn in geval van glucosemetabolisme
● kan uitsluitend aeroob zijn in geval van lipiden en eiwitten
● grootste deel van E voor ATP te genereren is afkomstig uit aerobe fosforylatie/ oxidatie
● oxidatie van koolhydraten, lipiden en eiwit macronutriënten naarmate O2 verminderd
➔ ATP zit klaar in cellen, maar voldoen maar voor 10-30 sec
➔ wordt dus voortdurend aangemaakt
➔ lage intensiteit = vetten - hoge intensiteit = koolhydraten
➔ 1 g koolhydraten/ proteïne = 4 kcal - 1 g vetten = 9 kcal
➔ meest efficiënte brandstof dat minste zuurstof verbruikt zijn koolhydraten
Voorkeurssysteem: aerobe systeem
● vetten en koolhydraten
● voordeel: geen afvalproduct
● voordeel: zo lang te gebruiken als je wil, zolang er brandstof is (koolhydraten, vetten (eiwitten))
● nadeel: zuurstof nodig
- hemoglobine bindt zuurstof en vervoert het naar target cel
- meer bloed en capillairen = meer zuurstof naar cellen
● nadeel: 3’ nodig om systeem op gang te laten komen (HF ↗, openstaan bloedvaten)
Anaerobe glycolyse
● beginproduct: glucose of glycogeen
● kan de 2 overbruggen en bijspringen als we meer E vragen dan aeroob systeem kan
● brandstof = koolhydraten
● voordeel: snel op gang
● voordeel: geen zuurstof nodig
● nadeel: kan enkel glucose of glycogeen gebruiken (geen vetten)
● nadeel: melkzuurproductie (lactaat en H+ ⇒ pH in weefsels ↘)
- bufferproduct: HCO3-
- kan voorkomen dat je verzuurt door H+te neutraliseren met bicarbonaation
- H2O + CO2 kan kan je uitzweten + uitademen = eerste ventilatory threshold,
anaerobe glycolyse begint mee te werken maar kan nog gebufferd worden
- bicarbonaat raakt op: opstapeling H+ en pH daalt
VT1 = start aerobe glycolyse die mee E levert
VT2 = buffer product is op, opstapeling lactaat
Tussen deze ligt aerobe trainingszone:
- boven VT1: technische training
- tussen drempels: aerobe training
- boven VT2: weerstandstraining
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EG12345. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen