MODULE 1 Het “Staatsrecht” bestaat uit het Grondwettelijk recht en het Bestuursrecht (= Administratief recht):
Bestuursrecht Grondwettelijk recht: regels betreffende de vestiging, de structuur en de uitoefening van het overheidsgezag
➔inrichting van en verhouding tussen de staatsmachten ➔grondrechten van de burgers (tegenover de staatsmachten)
Bestuursrecht : regeling van de staatstaak na afscheiding van wetgeving en rechtspraak. Het omvat de voorschriften van de bestuurlijke bedrijvigheid
of activiteit van “administratieve overheden” (in wezen van de “uitvoerende macht” (hierna: UM) (formele definitie versus inhoudelijke definitie).
Rechtsregels die de werking van de bestuurlijke overheid regelen. Bestuurlijke overheid wil niet zeggen strikt de uitvoerende macht! Ruimer dan dit.
Geen materieel – inhoudelijke definitie van het “Bestuursrecht”
Om aan het begrip “Bestuursrecht” inhoud te geven geldt een deels “organieke” en een deels “functionele” benadering:
Het bestuursrecht normeert het handelen van de staatsorganen die (organiek) tot de UM behoren. Echter ruimer dan UM strikt. Het gaat eigenlijk om
handelingen die uitgaan van een ‘bestuur’ dat of een ‘administratieve overheid’ die (functioneel) beschikt over eenzijdige beslissingsbevoegdheid of
imperium en derhalve beslissingen neemt of kan nemen die ‘derden’ binden. Een administratieve overheid kan ook een privépersoon zijn zoals VUB.
4 categorieën van rechtsregels in het bestuursrecht:
1. het bestuurlijk organisatierecht, dit is het geheel van organieke regels dat bepalend is voor het organigram van de overheid.
bv: het bestuur is hiërarchisch gestructureerd: federaal, lokaal, ...
Vragen examen: welke
2. het materieel bestuursrecht, dit zijn de inhoudelijke regels van het bestuursrecht (vb. criteria ter beoordeling van een vergunningsaanvraag, een
zijn de vier categorieën
rechtsregels die het subsidieaanvraag, …)
bestuursrecht vormen? 3. het procedureel bestuursrecht, dit zijn de vormelijke regels en beginselen die het bestuur moet toepassen bij het nemen van een
bestuursbeslissing (vb. inwinnen van een advies, naleven hoorplicht, taalgebruik, bestuurlijke beroepsprocedures, …)
4. het bestuursprocesrecht, dit zijn de regels en beginselen die van toepassing zijn op de procedures voor de bestuursrechters (cfr.
Rechtsbescherming tegenover de overheid)
Het bestuursrecht is een Het bestuursrecht is een uitzonderingsrecht. Het doel van de bestuur overheid bestaat in de behartiging van het algemeen belang. De overheid is
uitzonderingsrecht bekleed met de uitoefening van het openbaar gezag = prerogatief van openbaar gezag of imperium. Om dit te verwezenlijken heeft het bestuur een
= wijkt af van burgerlijk eenzijdige beslissingsbevoegdheid die bindend is voor derden. Het algemeen belang moet de doorslag krijgen, onder omstandigheden zal het
recht op veel vlakken individuele belang moeten wijken. Er is dus een ongelijkheid tussen de overheid en de burger (geen 2 private partijen die op gelijke voet staan). Het
administratief recht is ook een uitzonderingsrecht omdat op de administratie vaak zwaardere verplichtingen rust dan op de privaatrechtelijke
persoon. De overheid is verplicht de haar bij wet/ decreet/ ordonnantie opgelegde normen of beperkingen van haar bevoegdheid in acht te nemen.
(bv: naleving van de wetgeving op de motivering van bestuurshandelingen). bv: intrekken vergunning kinderdagverblijf = wel motiveringsplicht
1
, Administratieve Het is een handeling die uitgaat van een administratieve overheid die verbindende, dwingende en uitvoerbare kracht heeft. Het moet gaan om een
rechtshandeling handeling die derden bindt en die uitgaat van een administratieve overheid. Het kan ook zijn dat de administratieve overheid soms ook andere
handelingen moet stellen zoals advies verlenen. Maar dit is geen administratieve rechtshandeling.
Vragen examen: de administratieve rechtshandeling wordt gekenmerkt door haar:
definitie van het begrip Verbindende kracht: het bestuur kent eenzijdig, d. w. z. gezagshalve, rechten toe en legt eenzijdig verplichtingen op aan ‘derden’. Het
administratieve bestuur doet dit op grond van zijn eenzijdige beslissingsbevoegdheid. Zonder dat de instemming van de rechtsonderhorige is vereist. →
rechtshandeling ongelijke positie burger en bestuur. De ratio van deze imperiumbevoegdheid is de realisatie van het algemeen belang. bv: examencomissie
Wat is een beslist eenzijdig of je geslaagd bent of niet.
administratieve Dwingende kracht (privilège du préalable): De bestuurshandeling wordt geacht wettig te zijn. Het betreft het vermoeden van wettigheid
rechtshandeling of wat waarmee de bestuurshandeling is bekleed maar dat weerlegbaar is. Het is weerlegbaar op voorwaarde dat de rechtsonderhorige een
is een rechtstreeks, persoonlijk en actueel belang heeft. bv: wat examencomissie beslist wordt geacht wettig te zijn.
bestuurshandeling Uitvoerbare kracht: de bestuurshandeling bindt de rechtsonderhorige en is derhalve (onmiddellijk) uitvoerbaar wat nog niet betekent dat het
bestuur ook kan overgaan tot een ‘gedwongen tenuitvoerlegging’. De gedwongen tenuitvoering is slechts mogelijk in 2 gevallen. Wanneer
het voorzien is bij wet. Bij dringende uitzonderlijke omstandigheden. Bv in noodsituaties zoals de volksgezondheid in gevaar.
Vermoeden van Het vermoeden van wettigheid waarmee een bestuurshandeling is bekleed en dat er een wezenskenmerk van is, kan op initatief van de
wettigheid rechtsonderhorige worden weerlegd. door:
(weerlegbaar De bestuurde kan voor de rechter in het kader van een jurisdictioneel beroep de wettigheid van de bestuurshandeling betwisten
vermoeden) 1. Bij wijze van exceptie (art. 159 GW): De onwettige bestuurshandeling wordt door de gewone en administratieve rechter in het concrete
geschil buiten toepassing gelaten (inter partes: partijen die bij het geschil zijn betrokken)
2. Bij wijze van een ingediende rechtstreekse vordering bij de Raad van State of in geval van spoedeisendheid bij de gewone rechter ( erga
omnes, ten aanzien van iedereen) Rvs heeft een schorsings- vernietigings- en uitzonderlijk over een hervormingsbevoegdheid.
Het vermoeden van wettigheid van de bestuurshandeling kan worden weerlegd door een verzoek in te dienen bij de hogere bestuursoverheid in het
kader van het algemeen bestuurlijk toezicht (faculatief uit te oefenen)
Het vermoeden van wettigheid van de bestuurshandeling moet worden weerlegd door een beroep in te dienen bij de hogere bestuursoverheid in het
kader van het bij wet georganiseerd bestuurlijk beroep. Dit is de verplichting van de rechtsonderhorige om het administratief beroep uit te putten.
bestuurshandelingen
kunnen door:
Een eenzijdige bestuurshandeling kan door de overheid die haar heeft uitgevaardigd, expliciet of impliciet worden ingetrokken. Het is een manier om
het bestuur worden een rechtshandeming uit het rechtsverkeer te laten verdwijnen door het bestuur zelf die de rechtshandeling heeft gesteld. Bij een intrekking
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper YasVUB. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
