• Indonesië presidentsverkiezingen
o Grootste eendagsverkiezingen= grootste aantal potentiële stemmers dat op 1 dag naar de
stembus gaat
o 3de grootste democratie (1,2: india en vs)
o Onafhankelijk vanaf 1950 (dekolonisatieperiode)
o ASEAN → associatie met lossere federaties (niet zoals EU)
o Winnaar: Prabowo Subianto
▪ Bekend bij jongeren ( vb tiktokdansjes)
▪ Controversiële figuur
• sterke verdenking leiderschapsrol schending mensenrechten onder
dictatuur van Suharto (was 30 jaar lang aan de macht (1968-1998))
• leidde geheime missies tegen de pro-onafhankelijkheidsgroeperingen
tijdens de militaire bezetting van Oost-Timor (1975-1999) (Timor-Leste
momenteel)
o Dossier dat gelabeld werd door VN als genocide aangericht door
Suharto regime
o Prabowo zou aan het hoofd hebben gestaan van geheime missies
om de onafhankelijkheidsprotesters ‘te slachten’
• Voor 1975 kolonie van Portugal → Anjerrerevolutie in Portugal =>
dekolonisatie
• Rafah
o Ook hoopmomenten: oslo akoorden (1994) met Arafat (Palestina), Peres (ISR), Rabin (ISR)
• Houthi nemen cargoschip over in nov 2023
• Koreaanse oorlog (1950-1953)
• Iraanse revolutie: aankomst van Ayatollah Khomeini 1979
• Fidel Castro: leider van cuba vanaf 1959 => Cuban Missile crisis in oktober 1962 (Chroesjtsjov en JFK)
• 1989: tank man op Tiananmenplein in Beijing
• Gorbatsjov & Reagan : ondertekening INF Treaty
H1: HET BROZE BONDGENOOTSCHAP TUSSEN DE GROTE DRIE VALT UIT ELKAAR
Churchill, Roosevelt en Stalin
• Beginnen bij WO 2
o radicale transformatie van de wereldorde als gevolg van WOII
▪ Onstaan bondgenootschap en eerste tekenen van breuken in bondgenootschap →
aanloop KO
o Overstijgen van West-Europees perspectief op WOII
▪ Focus op ontwikkelingen in centraal en oost-europa (oa sterk hertekende grenzen)
▪ Focus op ontwikkelingen in de Stille Zuidzee (‘Pacific War’)
• Gruwel van WOII
o Ca 6 miljoen doden – Holocaust
o Mensen sterven door hongersnood van Bengalen in Brits-Indië tot de bevolking van Leningrad
o Koreaanse ‘troostmeisjes’ worden ontvoerd en mishandeld door Japanse soldaten
, o Marokkaanse en Algerijnse soldaten sterven door de gevaarlijkste verkenningsopdrachten uit
te voeren voor de Geallieerden
o Japanse burgers komen om in Hiroshima en Nagaski → atoombommen VS in augustus 1945
• Ontstaan bondgenootschap tussen de grote drie
o Premier Churchill, President Roosevelt and Secretaris Generaal communistische partij Stalin
o Operatie Barbarossa: Duitsland valt SU binnen langs 3 fronten tegelijkertijd => schending
Molotov-Ribbentrop pact (1939) = niet aanvalspact tussen SU en Duitsland
▪ + geheime protocollen: afspraken tussen Duitland en SU over verdeling Polen en
bezetting Balkan
o Grote verrassingsefffect: brengt ‘de grote drie’ samengebracht
o Verrassing qua
▪ Timing (Stalin)
• Mensen hadden hem al proberen waarschuwen voor een aanval van DUI
(zowel intern als extern), Stalin wou niet luisteren
• Stalin had ook al een niet-aanvalspact met Japan afgesloten
▪ Locatie (Stalin)
• Stalin dacht dat de aanval vooral naar Moskou gericht zou zijn maar het was
dus via meerdere fronten tegelijk
▪ Gevolg (Hitler)
• Brits-Sovjet akkoord krijgt wederzijdse steun direct na de inval in strijd
tegen nazi-Duitsland, geen wapenstilstand of vredesakkoord afsluiten of
onderhandelen zonder wederzijds akkoord
• Lend and Lease => VS belangrijke steun geven aan britten wordt vanaf dat
moment ook aan sovjet unie uitgebreidt
o Doelstellingen van Barbarossa waren grondstoffen verwerven
DE AANLOOP NAAR DE KOUDE OORLOG IN 6 TOPONTMOETINGEN
TOP VAN CASABLANCA (1943)
• Roosevelt en Churchill en hun militaire top
o Vooral initiatief van Amerikaanse president!
o Ook De Gaulle was aanwezig
• Stalin NIET: Vond dat hij onmogelijk zijn eigen land kan verlaten door
Slag om Stalingrad + boos over uitblijven opening 2de front
• Agenda
o Bespreken volgende stappen na verdrijven van Duitsland uit N-A
o => akkoord over offensief in Italië: Churchill wou dit door strategische redenen
o => eis voor onvoorwaardelijke overgave van asmogendheden (concept door FDR)
▪ Geen compromissen met DU, Japanners, Italië om te voorkomen dat elke vorm van
kiem van filosofiëen terug te laten bloeien
▪ + belangrijk signaal naar Stalin: vrees voor aparte regeling met de Duitsers
• Reacties
o Internationale verbazing: werd in allegrootste geheim georganiseerd.
o => zeer sterke profilering van FDR en VS als nieuwe wereldmacht
o Stalin ziet afspraken als gericht tegen SU
o De Gaulle (FR) voelt zich vernederd door FDR
▪ Marokko was volgens hem Frans grondgebied, er was wel niet gevraagd aan hem of
de top daar mocht plaatsvinden
▪ FDR wou aantonen dat het tijd was om een eind te maken aan de westerse
kolonisatie
, o Snel ontstaan van onduidelijke betekenis van ‘onvoorwaardelijke overgave’ na verslaan van
fascisme in ITA olv Mussolini
• The Atlantic Charter/ Het Atlantische Handvest
o Opgesteld en ondertekend door FDR en Churchill
o 8 principes die de wereld na de overwinning op Nazi-Duitsland moesten sturen: oa
▪ VS en VK geen territoriale expansie
▪ afbouwen van beperkingen op vrije handel
▪ oprichting vereniging van alle naties
▪ Erkenning zelfbeschikkingsrecht alle natie (FDR was voorstander voor dekolonisatie)
o => eerste blauwdruk op weg naar realisatie van ‘Great Design’ FDR voor naoorlogse
wereldorde
• Slag om stalingrad (aug 42- feb 43): keerpunt in WOII
o Wreedste veldslag tijdens WO II → Duitsers noemde dit Rattenkrieg omdat er soldaten uit
alle hoeken kwamen
o Symbolische belang
▪ Duitsland tot toen grote overwinningen kunnen boeken tegen SU => besef dat Nazi-
Duitsland niet onoverwinnelijk is
▪ Tot op vandaag verheerlijking van heldenmoed in SU
• Burgers werden verplicht te vechten voor hun land
• Hoge dodentol in SU
▪ Vele vrouwen vechtten mee aan de zijde van SU
o Standbeeld ‘Moederland Rusland roept’
o Nogsteeds zeer groot belang gehecht aan de overwinning (wordt gebruikt door Putin)
o Grote menselijke prijs: ca 27 miljoen burgers
▪ Wellicht minder slachtoffers als er geen brutaal stalinregime was
o Sovjetbevolking moest twee oorlogen tegenlijk proberen te overleven (Hitler, Stalinregime)
• Momenteel probeert Rusland zoveel mogelijk anti westerse groepen te maken
o Vb BRICS: Lula (BRAZ), Xi Jinping (china), Ramaphosa (Z-Afrika), Modi (India) ,Lavrov (minister
buitenlandse zaken Rusland)
CAÏROCONFERENTIE: NOV 1943
• Voorprogramma van Teheranconferentie
• Churchill, FDR, Tsjang Kai-Sjek (vertegenwoordiger nationalistisch China)
o Zonder Stalin: als vertegenwoordiger van nationalistisch China daar is,is dat te riskant voor
hem → vrees reactie Japan (in strijd met China)
• Afspraken
o Japan onvoorwaardelijke overgave eisen
▪ Japan moet alle sinds 1894 veroverde gebieden teruggeven
▪ Schriftelijke belofte Tsjang Kai-Sjek om te blijven vechten tegen Japan
• Belang
, o China wordt op gelijke voet als 1 van de grootmachten erkend → Dit was niet hoe Stalin dit
zag maar hij was niet aanwezig
o Afspraken Pacific War zonder Stalin gemaakt → SU hebben in dat luik van de oorlog relatief
weinig aandeel
op foto: Tsjang Kai-Sjek, FDR, Churchill, vrouw Tsjang Kai-Sjek
TOP VAN TEHERAN (EIND NOV/BEGIN DEC 1943)
• Initiatief van FDR
o Wegnemen van wrevel van Stalin door persoonlijke
ontmoeting
▪ Stalin overtuigen dat er geen anti-SU front is
▪ Uitblijven van beloofde 2de front in FR
o Amerikaanse nood aan Sovjet-engagement in Japan => FDR
wou van Stalin belofte krijgen dat hij mee ging vechten tegen
Japan
o FDR’s missie: de sovjets aan boord krijgen voor het
internationaal orgaan dat hij wil creëren
• Afspraken (beide partijen doen ingeving)
o Baltische staten bij SU (in geheime akkoorden van Mol-Ribpact al besproken)
o Nadruk op 2de front in Normandië
o Bessarabië (nu Moldavië) + Königsberg (nu: Kaliningrad) bij SU
=> hertekende grenzen in Oost-Europa met blijvende gevolgen tot op de dag van vandaag
o Stalin stemde in
▪ op idee van VN en 4 politiemannen
▪ Onafhankelijkheid Finland
• Finland verloor een groot deel tijdens de winteroorlog → biedde toch heel
veel weerstand (was element van Hitlers overtuiging dat rode leger toch
niet zo sterk was)
• “Finlandisering”
o Een land zal qua buitenlandsbeleid zeer pragmatisch moet
opstellen door macht van een groter land => fin en SU
o Zeer recent een einde aan de finlandisering: sinds april 2023 is
finland een NAVO lid
▪ Tsang Kai-Sjek erkenen als leider van china en mag controle over noordelijk deel van
Indochina (nu: Vietnam, Laos, Cambodja)
• Belangrijk omdat machtstrijd tussen communistische en nationalistische =>
Stalin erkent nationalistische leider => vernedering voor communistische
leider Mao
• Indochina was toen kolonie van Europese grootmachten zoals bv FR
▪ Overwicht VS in politieke regeling Pacific War
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariejansen2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.