Florence Lamberts 29/02/2024
Harttransplantatie en LVAD
Inleiding
Geschiedenis
- Eerste HTX = Barnard “67
- Jaren 60
• Geen criteria voor hersendood
• Geen imuunosuppressiva = belangrijkste oorzaak van falen HTX
• Ondanks initieel enthousiamse werden de meeste HTX programma’s stilgelegd na 1 jaar
- Jaren 80 = herstart na ontwikkeling van Cyclosporine à immunosuppressiva,ontwikkeld via nierTX
- Piek aantal in 1993, nu stabiel < 4000 HTX per jaar wereldwijd
- Hedendaags = kleine daling in aantal HTX omwille van nieuwe medicatie, HTX is een nich iets dat niet dagelijks
wordt gedaan
Hart transplantaties België
- Grafiek slide 8 = HTX aantallen voor België
- De curve is gelijklopend met de internationale cijfers
- De eerste HTX in België = Prof. Primo in de ULB Erasme
- 1994 = in UZA eerste harttransplantatie à voorbereidingen waren jaren eerder al gestart
- Jaarlijks worden in België een 75-tal HTX uitgevoerd
Evolutie wachtlijst HTX in België = 2011-2020
- Grafiek slide 10 = geeft de huidige problematiek weer
- Het aantal uitgevoerde HTX en de mortaliteit op de wachtlijft blijft +/- stabiel
- Wel een toename van mensen die wachten op een HTX
- I.v.m COVID in 20 en 21 minder HTX uitgevoerd
Hart transplanatie = Kaplan-Meier Survival
- Slide 11 = ISHLT publiceert jaarlijks overlevingsgegevens van TX, die aantonen dat de TX op lange termijn goede
resultaten heeft
- De kaplan-Meier methode wordt gebruikt om overleving te berekenen, met schatting en
betrouwbaarheidsintervallen van 95% vanwege onbekende overlijdensdata
- Half-life = inschatting tijdspunt waarop 50% van alle ontvangers zijn overleden
- Conditional half-life = geschatte tijdstip waarop 50% van de ontvangers die minstens 1 jaar (1ste PO periode)
hebben overleefd, zijn overleden
- Er sneuveld 10% bij de HTX zelf of in het PO verloop
Hartfalen = De feiten
- Stijgende incidentie van hartfalen = epidemie
- Belangrijke hospitalisatiereden
- 50% overlijdt binnen 3 jaar
- HTX = standaard therapie
• > 3500 HTX / jaar wereldwijd
• Ongeveer 75/jaar in België
• 75% overleving na 5 jaar
• 50% overleving na 10 jaar
• >50% pre-op LVAD
pag. 1
, Florence Lamberts 29/02/2024
De ideale transplantiekandidaat
- < 50 jaar
ZORGVULDIGE SCREENING, BESPREKING EN VOORBEREIDING
- Nog nooit geopereerd
- Geen co-morbiditeit
• Geen vaatlijden
• Normale NF
• Sociale entourage
• Geen substance abuse à louter roken en alcoholgebruik
- De realiteit
• Oudere, obese patiënten à vaak tussen de 60-65
• Reeds hartoperatie ondergaan
• Ondersteund door kunsthart
HTX = therapy for the happy few
- Te weinig donoren
• 30% mortaliteit op wachtlijst
• Vaak ook door bijkomende aandoeningen
- Oudere patiënten
- Meer comorbiditeiten
• Diabetes
• COPD
• NI
• Maligniteiten
• PHT = pulmonale hypertensie
Indicaties en contraindacties HTX
Indicatie Contra-indicatie
- Ernstige hartaandoening, met hoog risico op - Elke aandoening die de levensverwachting verkort
overlijden binnen 1 jaar, ondanks maximale medische - Of het risico op afstoting verhoogt
therapie - Of het risico op infectie verhoogt
- Of levensbedreigende complicatie van
immunosuppressie kan veroorzaken
Indicaties
- Criteria ter overweging van HTX bij ernstig hartfalen
• Functionele limitaties (NYHA III en IV), ondanks maximale therapie à ACE inhibitors, vasodilatators,
diuretica, beta blokkers, digitalis….
• Basis medicatie optimaliseren = medicatie is vernieuwd, wat maakt dat hartfalen beter gecontroleerd
kan worden (Bv: enteresto en forxiga)
- Refractaire AP of levensbedreigende ritmestoornissen
- Exclusie van alle chirurgische alternatieven
• Revascularisatie
• AVR bij aortastenose
• MV-plastie bij Mitralisregurgitatie= is het hart stabiel genoeg?
• Ventricular remodeling = beletten dat het hart verder dilateerd
- Indicaties volgens Heart Failure Severity Score
• VO2 max < 10 ml/kg/min, NYHA IV, Repetitieve hospitaliatie, Refractaire ischemie met inoperabele
coronairen en EF < 20 %, Recurrente symptomatische ventriculaire ritmestoornissen
- Eindstadium hartziekte
- Optimale behandeling
- Andere interventies niet zinvol
- Goed ziekte inzicht, kennis van eigen lichaam + goede compliance (leefregels, dieet)
- Aanzienlijke winst te verwachten in duur en kwaliteit van leven
pag. 2
, Florence Lamberts 29/02/2024
Diagnose
- ISHLT registreert de oorzaken van hartfalen
• Ongeveer de helft = ischemische CMP à de oorzaak van HF is coronairlijden, inclusief doorgemaakte
infarcten
• De andere helft = ideopathische of gedilateerde CMP à hartfalen waarbij het het hart groter wordt
à ideopathisch geeft aan dat er veel ruimte is voor wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaak van HF
• Ischemische CMP (ICMP)
• Valvulair = zelden de reden voor HTX
• Congenitaal = aangeboren
• Re-transplantatie
• Miscellaneous
• Sommige vormen zijn mogelijks reversible
§ Peripartum CMP = na bevalling
§ Myocarditis
§ Alcoholische CMP
§ Hypertensieve CMP
Contra-indicaties voor HTX
- > 65 jaar
- Actieve infectie
- Actief maag ulcus
- Ernstige diabetes met eind orgaan schade
- Ernstig perifeer vaatlijden
- Ernstig cerebrovasculair lijden
- Neoplasma
- Morbiede obesitas
- Nierinsuffuciëntie = Creatinine klaring < 40-50 mL/min
- Leverinsufficiëntie = Bilirubine > 2,5 mg/dL
- Ernstig longlijden (FEV1 < 40 %, ESW < 1L)
- Niet reversibele Pulmonale Hypertensie
- Acuut longembool
- Acute diverticulitis
- Roken in de laatste 6 maanden
- Risico op non-compliance
Contra-indicaties voor HTX = Relatief/absoluut
Leeftijd Pulmonaire vasculaire hypertensie
- Leeftijd = relatieve kwestie, 65 is de - PAP > 50 mmHg = gevaar voor RV dysfunctie post
voorzichtigheidsgrens HTX
- Niet-cardiale organen normaal - Rechter ventrikel is niet gewoon van tegen een
- Cognitieve functies intact weerstand te pompen
- “a strong will to live” - Reactieve PHT door LA overbelasting
- Familiale ondersteuning - PVR > 5 Wood units = CI indien niet reversibel met
- Potentiële goede QOL vasodilatatoren (CDC, corotrope, PG, NO)
- PVR = (mean PAP-PCWP)/CO
- Bij de screening te bepalen d.m.v. Swan-Ganz
meeting à pulmonaal druk meten, verlagen met
medicatie
Nierfalen
- Creatinine > 2mg/dl + Creatinine klaring < 50 mL/min
- Prerenaal (Lage CO,waardoor minder perfusie) vs. Intrinsiek nierfalen?
- Nefrotoxisch effect cyclosporine, tacrolimus
- Cockroft & Gault berekening ~ creatinine
pag. 3
, Florence Lamberts 29/02/2024
Cerebrovasculair lijden + Acuut maagulcus Diabetes Osteoporose
perifeer lijden
- Prednisone, progressie van - Eerst behandelen tot - Nephropathie
vaatlijden endoscopische - Neuropathie
- Solitaire carotisstenose, genezing - Retinopathie
pre-HTX - Prednisone
carotisendarterectomie - Vroeger strenger –>
nu CI indien moeilijk
onder controle te
krijgen + weerslag op
organen
Non-Compliance
- Substance abuse
• Roken
• Drugs ( IV, cocaïne, marihuana)
- Cognitief falen
• Mentale retardatie
- Psychiatrische instabiliteit BELANRIJKE TAAK VOOR HF VPK, PSYCHOLOGEN EN
MAATSCHAPPELIJK ASSISTENTEN IN DE SCREENINGSFASE!!
• Depressie ea.
• Bipolaire stoornis
- Socio-economische factoren
• Geen permanent verblijf
• Geen telefoon
• Geen mantelzorg
Screening = hartfalenpolikliniek
Chirurgische alternatieven
- High risk CABG
• CABG bij EF < 30 %
• “Hibernation” of fibrose = "Hibernation" van het myocardium verwijst naar een toestand waarin een
deel van het hartweefsel inactief is als reactie op een verminderde bloedtoevoer, terwijl fibrose verwijst
naar de vorming van littekenweefsel in het hart.
- Mitralisklepanuloplastie
• Zie klepoperaties à zal de hartfunctie verbeteren na MVP ?
- LV remodeling
• Cardiomyoplastie, Batista, Dor, containement devices
- Resynchronisatietherapie = CRT, biventriculaire PM
- Assist devices
pag. 4
