Biomechanica in revalidatie context
Pathologische gang
De 5 kenmerken van de normale gang
o 1.Stabiliteit in steunfase
voldoende rompcontrole, controle knie positie, voetvlak patroon
stabiele voetstructuur waarom het lichaam voorwaarts kan bewegen
voldoende bekken- en rompcontrole nodig
een juist initieel contact is belangrijk
o 2. voet clearance in zwaaifase
je moet 70° knieflexie nodig, je enkel moet in neutrale positie zitten
indien vrijmaken niet lukt dan gaan we een lidmaat hebben dat functioneel te lang is. Ook
relatie met steunbeen, als je heel fel gebogen bent in steunbeen gaat de zwaai ook anders
zijn
men heeft een krachtige push off nodig in preswingfase voor knieflexie in zwaaifase
Vereist
Voldoende kracht van heupflexoren om been te heffen
Voldoende kracht van dorsiflexoren om voet te heffen
Controle van knie beweging
o Snelle knieflexie moet afgeremd worden door RF
o Beperkte knieflexie in zwaaifase kan door een onvoldoende krachtige “push
off” in de preswingfase
Stabiliteit van het steunbeen
o Indien onvoldoende stabiliteit gaat er een verkorte zwaaifase optreden
o 3. pre positionering voor initieel contact
Goede controle van hamstering en knie extensoren voldoende knie extensie voor IC
Heupflexie 30° ROM
knie in 5°flexie
goede controle van dorsieflexoren enkel in neutrale positie.
Op juiste manier van zwaai naar steunfase
o Je hebt de eerste 3 kenmerken nodig voor adequate staplengte en energie efficiënt te wandelen
o 4. Adequate staplengte
Bepaald de efficiëntie van het gaan
Afgenomen staplengte vaak door afgenomen gewrichtsmobiliteit of krachtsproductie van
belangrijkste spiergroepen
Wanneer staplengte beperkt is zullen verschillende compensatiestrategieën doorgevoerd
worden waardoor het energieverbruik verhoogd is
Vb. hitching, circumductie
o 5. Energie efficiënt
je spierwerk altijd gaan inzetten om de basisfunctie van het gaan je wil een horizontale
verplaatsing van het lichaamszwaartepunt, je wilt een minimale op-neerwaartse
verplaatsing.
Geen compensaties uitvoeren en momenten thv van de gewrichten optimaal laten verlopen
Een afwijkende gewrichtspositie zorgt voor wijziging in momentwerking waardoor meer
spierkracht noodzakelijk is en het gangpatroon minder energetisch efficiënt wordt
Vb. meer knieflexie in middensteun door knieflexie contractuur
Algemeen gangafwijkingen
o STABILITEIT IN STAND
Voetvlakke positie verkorting van gastrocnemius collaps van mediale voetboog : voet
vlak en op moment van afduw, voet gaat eerder naar buiten rollen
=> STABILITEIT ZAL ONVOLDOENDE ZIJN
o FOOR CLEARANCE
Voet in spits en knie wordt onvoldoende gebogen
o PRE-POSITIONING VOOR INITIEEL CONTACT
, Vaak gaat er een tipcontact zijn : ofwel met de teen of wel met voet vlak als eerste
denken we aan structuur in de enkel namelijk plantairflexoren of dorsieflexoren.
Dorsieflexoren onvoldoende kracht of plantairflexoren spasticiteit
Dit is een probleem houding voor de plantairflexoren, waarom reageren ze met spasticiteit :
spasticiteit komt voor bij verlengen van de spier, door knie extensie in combinatie met voet
in neutraal krijgen we een verlenging van gastrocnemius
Voorbereiding IC
Ook de knie is hieraan verbonden, de knie wordt gestrekt vlak voor IC krijgen we
actie van de flexoren want we hebben een uitwendig extensie moment => er komt
veel rek op de hamstring dus hier kan spasticiteit op gezien worden
o 4. ADEQUATE STAPLENGTE
Keywalker is vaak de enige manier om de staplengte zo optimaal mogelijk te laten verlopen
Altijd proberen terug te gaan naar klinisch onderzoek
o Evaluatie van
passieve mobiliteit van gewricht
spasticiteit : respons bij welke gewrichtshoek en welke respons
kracht en selectiviteit gaan evalueren
GANGVARIANTEN
TIPLOPER :
o 1. Stabiliteit tijdens steunfase
Steunbasis is afgenomen dus stabiliteit is verminderd
o 2. Vrijmaken van voet tijdens zwaaifase
De benen zijn functioneel te lang maar wel relatief doordat hij met beide benen op tippen
loopt
o 3. Voorbereiding initieel contact
IC is met teen
Geen eerste rocker , 2e en 3e rocker is beperkt
o 4. Adequate staplengte
De staplengte is verkort
Er is weinig knieflexie geen absorptie van de belasting op het steunbeen
Knieflexie is afgenomen omdat deze bepaald wordt door de pre-swingfase en ook de
hoeveelheid plantairflexie bij
GEBOGEN LOPER :
o Initieel contact met voet vlak
o Geen eerste rocker, uitgesproken tweede en afgenomen derde rocker
o Toegenomen knieflexie bij IC die Bewaard blijft in de steunfase.
o Toegenomen flexie in de heup
KINEMATICA VERGELIJKING
o GRIJS : controle subject
o BLAUW: afwijkend patroon
o LINKS Tippenlopen
o RECHTS : gebogen lopen
o TIPLOPEN
ENKEL
Normaal : kleine plantairflexie – dorsiflexie 10° - actieve plantairflexie – neutraal
start in plantairflexie
dan kort in dorsiflexie, hij gaat na IC eventjes laten doorzakken
het actief doorzakken is de plantairflexie
Geen eerste rocker ( nee want start in plantairflexie)
2e rocker = afwezig want we gaan naar plantairflexie
Wordt de omgekeerde rocker genoemd
De persoon heeft normale neurologische functie
KNIE – TIPLOPEN
verminderde knieflexie tijdens zwaaifase
HEUP – TIPLOPEN
wat afname van heupflexie in IC
, beetje afname van heupflexie
oGEBOGEN
ENKEL : gebogen
start met dorsieflexie, deze neemt enkel toe bij de steunfase
er wordt op geen enkel moment plantairflexie bereikt
afgenomen derder rocker want geen echte plantairflexie in de enkel
KNIE
IC in knieflexie
toename knieflexie, deze blijft te veel flexie in zwaaifase
dit geeft aanleiding tot toename van heupflexie
HEUP
er is geen heupextensie
o STAPLENGTE
BIJ TIPLOPEN : ENKEL – HEUP
BIJ GEBOGEN LOPEN : KNIE – HEUP
o DOORZWAAIEN VOET
Problemen met vrijmaken van de voet
TIP LOPEN
Knieflexie is afgenomen
Na IC is de voet niet meer in dorsiflexie maar actieve plantairflexie
Afname van heupflexie
=> plantairflexie zorgt ervoor dat je wel nog steeds kan doorzwaaien met de voet
o EFFICIËNTIE
GEBOGEN POSITIE
Knieflexie zorgt voor veel activatie van de extensoren (uitwendig knieflexie moment)
Toename in dorsiflexie en knieflexie zorgt voor grotere moment werking
TIPLOPEN
Waarom is omgekeerde 2e rocker niet de meest efficiente manier van stappen
We krijgen een groter opwaarste beweging ipv neerwaarste beweging
KINETICA VAN VERGELIJKING
EFFICIENTIE
o GEBOGEN
knie moment : GRF voor de knie zorgt voor extern extensie moment, daarna krijgen we een
heel groot uitwendig flexie moment ( heupextensoren gaan hier hard moeten werken )
o TIPLOPEN
De momenten zijn niet zo uitvergroot
Maar in loading repsonse en momentfase krijgen we een uitwendig dorsieflexie moment
( GRF voor de enkel ) meer inspanning van de plantairflexoren vanaf moment van IC
KNIEMOMENT : Beperkte knie extensoren dat moeten werken door kleiner extern
flexiemoment
Bij tiphouding moet je meer de plantairflexoren laten werken doordat je direct contact hebt
met de tenen
VERMOGEN
GEBOGEN PATROON
o ENKEL
Normaal A2 burst, bij gebogen houding is hier een veel lager vermogen ( moment*
hoeksnelheid), bij gebogen houding is door een daling van hoeksnelheid
o HEUP
H1 burst : concentrisch werk van de extensoren na IC ( gluteus maximus en hamstring )
TIPLOPEN
o ENKEL
Het doorzakken zorgt voor excentrische werk van de plantairflexoren
Bij het opduwen krijgen we een vermogen generatie van concentrische fase plantairflexoren
, Anterior
WAT IS DE OORZAAK
TIPLOPEN
Posterior
o Zwakke dorsiflexoren? tijdens zwaaifase zien we dat de P. wel zijn voet naar neutrale positie kan
brengen.
o Te korte plantairflexoren?
o Teveel spanning in knieëxtensoren?
Flexion
Adduction
GEBOGEN PATROON
o Te korte knie- of heupflexoren?
Abduction
o Zwakte knieextensoren ?
o Zwakte enkel plantairflexoren ?
CP PATIENT – DIPLEGIE
Enkel in 10° plantairflexie : 1e rocker verloopt gestoord : ze heeft een voet vlakke positie
80
2e rocker verloopt ook gestoord, tibia blijft te posterieur waardoor we een knie hyperextensie
Flexion
60
Knieflexie bij zwaai is afgenomen 40
Probleem bij koppeling tussen heup en bekken 20
Te veel anterieure tilt 0
Extension
-20
Heup te veel in flexie 0 20 40 60 80 100
SAGGITALE VLAK
ENKEL Ankle Dorsi-Plantarflexion
o Functioneel belang Dorsiflexoren: Transitie zwaai/stand– vrijmaken van de 30
(°) Dorsiflexion
20
voet in zwaai Staplengte -Stabiliteit 10
IC en bij zwaaifase hebben we de dorsiflexoren nodig 0
-10
Bij IC gaan dorsiflexoren excentrisch werken ( voet zachtjes
Plantarflexion
-20
neerlaten ) -30
0 20 40 60 80 100
Bij zwaaifase gaan dorsiflexoren concentrisch werken
Er is geen 1e rocker dus dorsieflexoren kunnen verzwakt zijn maar zwaaifase is zoals normaal
gang patroon. dit is geen indicatie voor zwakte van dorsiflexoren
o Functioneel belang Plantairflexoren : Transitie zwaai/stand – Progressie in steun – versnellen been
naar zwaai – vrijmaken van de voet in zwaai -> Staplengte -Stabiliteit
Kijk in 1e -2e en 3e rocker
In normale gaan op het einde van steunfase : plantairflexoren excentrisch nodig voor tibia af
te rollen en concentrisch de voet in plantairflexie te versnellen
zwakte van de plantairflexoren
Einde Zwaaifase : knie naar extensie en voet in dorsiflexie, hier krijg je rek op plantairflexoren
1e -2e rocker: probleem van spasticiteit of contractuur
3e rocker : zwakte van plantairflexoren
Overgang zwaai-stand : spasticiteit van plantairflexoren
o KOPPELING ENKEL EN KNIE
ENKEL PLANTAIRFLEXIE EN KNIE EXTENSIE bij patienten met een contractuur /spasticiteit van
plantairflexoren
Bij normale gang zouden we van dorsiflexie naar knie extensie gaan ( hier
plantairflexie )
De contractuur van de plantairflexoren gaat ook invloed hebben op de beweging van
de knie
o Koppeling kinematica – kinetica – vermogen
Plantairflexoren zwakte functioneel belangrijk? Ja, want je kan ze niet gebruiken voor
versnelling vanuit steunfase naar zwaaifase op efficiënte manier
In periode van pre swing normaal een A2 burst
o AFNAME VAN PIEKMOMENT : ze heeft een afname van vermogen generatie
In momentwerking zien we dat er te vroeg een uitwendig dorsiflexiemoment
aanwezig is
GRF gaat heel snel voor de enkel vaak gekoppeld aan contractuur van
plantairflexoren
Door de KOPPELING ENKEL KNIE en hierdoor een plantairflexie ipv dorsiflexie krijgen
we een overdreven extern knie extensie moment ( GRF voor de knie )
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JuliaDeckers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,36. Je zit daarna nergens aan vast.
