Ziekteleer Cervicale
INLEIDING
Cervix = latijn voor nek term cervicale wervelkolom
Nek is het onderdeel van het lichaam dat het hoofd van de romp onderscheidt.
EMBRYOLOGIE
o In eerste weken van embryonale ontwikkeling ontwikkeld zich er een neurale plaat vanuit
ectoderm neurale buis hersenen en ruggenmerg
o Uit mesoderm ontstaan de scelerotomen wervelkolom
o In de 4e week gaat de caudale helft van elk sclerotoom profileren naar onder in het
tussenliggende intersegmentale weefsel en in de craniale helft van het onderliggende
sclerotoom
1 wervellichaam = caudale en craniale helften van 2
sclerotomen
Het weefsel tussen de 2 sclerotomen gaat zich
ontwikkelen tot tussenwervelschijven : nucleus
pulposus en annulus fibrosus
o Gevolg van deze herschikking
myotomen de tussenwervelschijven overbruggen en er
intersegmentale beweging is
De spinale zenuw niet halfweg een wervellichaam ligt
maar op niveau van tussenwervelschijf, waardoor ze de wervelkolom verlaten
doorheen intervertebrale foramina dit maakt ons meer vatbaar voor problemen
dat leiden tot compressie van de zenuw
o Anomalieën
Syndroom Klippel Feil
Verminderd aantal cervicale wervels
Overblijvende wervels zijn gefuseerd of abnormale vorm
Spina bifida
Onvolledige fusie van de wervelboog
Het ruggenmerg kan doorheen een opening gaan herniëren in een
meningocele
ANATOMIE
o Het beweging segment bestaat uit 2 wervels met tussenliggende gewrichten
Beweging mogelijk door tussenwervelschijf en 2 facetgewrichten ( facet stuurt de
beweging )
o Subaxiale cervicale wervelkolom ( C3-C7 )
De facetgewrichten zijn allemaal met een opwaartse hoek van 45° georiënteerd
Flexie en extensie zijn de hoofdcomponenten
o C0, C1 en C2
Specifiek anatomisch ontworpen om het hoofd te dragen
C0-C1 : komgewricht Flexie en extensie voor het slikken
C1-C2 biconvex rotatie
Deze hebben een breder kanaal om inklemming te vermijden , stevige ligamenten
nodig om te vermijden dat ze transleren
In de processus transversus zit er een opening voor de arteria vertebralis ( dat
afkomstig zijn van 2 a carotis externa )
De a vertebralis maakt wel nog een bocht, dit is belangrijk zodat deze niet
gaat scheuren bij rotatie
, o Uittreding van zenuwen
C1 zenuw komt op C0-C1 uit C8 komt uit op niveau C7-T1
Het foramen intervertabrale wordt begrenst door
Boven en onderaan : pedikels
Posterieur : facet gewrichten
Anterieur : uncovertebrale gewrichten
op gewrichten kan er arthose en osteofyten optreden waardoor er een
vernauwing kan plaatsvinden
BIOMECHANISCHE PRINCIPES
o 3D bewegingen :
Flexie/extensie
Axiale rotatie
Lateroflexie
o ROM = de hoeveelheid beweging wanneer een voorgeschreven maximale belasting binnen
de fysiologische grenzen wordt aangelegd
Stijging ROM = daling van passieve weerstand tegen beweging instabiliteit
ROM wordt opgedeeld in 2 zones
Neutrale zone = bewegingsbereik waarbinnen enkel wrijvingsweerstand in
gewrichten optreedt, vooraleer dat de ligamenten beginnen op te spannen
o Toename NZ : gevoelige indicator voor spinale instabiliteit
Elastische zone = Extra bewegingsbereik buiten de neutrale zone dat
gekenmerkt wordt door het opspannen van ligamenten en gelimiteerd wordt
door maximaal opgespannen ligamenten
o Flexibiliteit = hoeveelheid beweging per eenheid opgelegde belasting
o Stijfheid = hoeveelheid belasting dat nodig is voor eenheid toename in beweging te
verkrijgen
o Rotatie as = de plaats van de rechte in de ruimte rond welke de rotatie zich afspeelt
Centrode = de verzameling van instantane rotatie assen, waarvan elke rotatie as
overeenkomt met een ogenblik van de beweging
De centrode geeft inzicht in hoeverre de beweging afwijkt van een lautere
scharnier beweging
Normaal posterieur van de discus
Wanneer de centrode een grotere oppervlakte gaat bestrijken dan is deze
spreiding een indicatie voor gewrichtsinstabiliteit
Bij degeneratie is deze centrode van plaats veranderd. Dit kunnen we niet
herstellen dus we kunnen bewegelijkheid niet herstellen
OVERGANGSZONES
o De mobiele cervicale wervelkolom zit vervat tussen rigide schedel en stijve thoracale
wervelkolom
Overgang schedel – cervicale WZ = craniocervicale overgang
Zorgt voor rotatie
De gewrichten hebben een horizontale oriëntatie en vereisen sterke
ligamenten om stabiliteit en integriteit te verzekeren
Overgang Cervicale WZ – Thoracale WZ = cervicothoracale overgang ( CTO )
Slechts 1 bewegingsniveau, namelijk C7-T1
Oriëntatie van facetgewrichten zijn heel verschillend, als ook volume
wervellichamen, plaats en vorm van processus transversi en oriëntatie van de
pedikels
o Gevolgen
, De overgangszones zorgen voor een specifieke kwetsbaarheid
CCO
Stabiliteit hangt af van ligamenten, deze integriteit verdient voldoende
aandacht na een trauma
CTO
Er kan hier een subluxatie optreden
Algemeen is de cervicale wervelkolom vatbaar voor beenderige en ligamentaire
letsels
Enkel immobilisatie van halskraag opheffen wanneer we zeker zijn dat er geen
cervicale letsels aanwezig zijn.
TRAUMA VAN CERVICALE WERVELKOLOM
Voorkomen
o Frequent bij patiëntn met traumatische letsels aan het hoofd en patiënten met polytrauma
o 1/3 van alle wervelkolom traumata
o ½ van de traumatische dwarsleasies
Meestal beenderige breuken ( verplaatst of niet ) maar ook ligamentaire letsels of een combinatie
CT : goed voor beenderige anatomie
MRI : voor ligamentaire letsels
Algemene principes
o Als een letsel de stabiliteit van de cervicale wervelkolom in het gedrang brengen, en dus
risico inhouden voor integriteit van ruggenmerg chirurgische stabilisatie
o Letsels dat als stabiel worden beschouwd worden genezing door immobilisatie
( halskraag of halovest )
o Probleem : geen eenduidige definitie over stabiel
Inschatting beenderig letsel obv van parameters
Type fractuur
Anatomische lokalisatie
Uitgebreidheid ( 3 kolomen)
Hoogte verlies van wervellichaam
Graad van kyfotische angulatie
Fractuur comminutie ( hoeveel botfragmenten je hebt )
Ligamentaire letsels genezen meestal niet spontaan chirurgische stabilisatie
Bij ruggenmergcompressie door verplaatste botfragmenten is een chirurgische
decompressie nodig, gevolgd door stabilisatie
Bij luxatie, eerst snelle tractie of chirurgie nodig, gevolgd door stabilisatie
C0-C1-C2
o Occiptocervicale dislocatie
Door volledig scheuren van atlanto-occipitale ligamenten
Levensbedreigende situatie
R/ : occipitocervicale fusie + 3 maand halo immobilisatie
o Lig. Transversum disruptie
Zorgt voor C1-C2 instabiliteit bij flexie en extensie
Afstand C1-C2 groter bij flexie en kleiner bij extensie
Bij elk traumatisch letsel moet er gekeken worden naar integriteit van dit ligament
R/
75% kans op heling met Halo immobilisatie
Posterior C1-C2 fusie
o Rotatie C1-C2 subluxatie
Door spierhypertonie na trauma bij kinderen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JuliaDeckers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.