Samenva)ng gastro deel 1
1. Aandoeningen van de slokdarm
1.1. GERD
Defini:e
= spectrum v ziekten waarbij reflux van maaginhoud (zuur/alkalisch uit duodenum) in de
slokdarm à symptomen en/of beschadiging van de slokdarm, oropharynx of LW
GER = terugvloeien van maaginhoud naar slokdarm
• Gem 20x/d bij normale personen MAAR duur vd blootstelling <4% vd 24h =
FYSIOLOGISCHE REFLUX
• Bij weinig zuurexposi:e: directe neutralisa:e door alkalisch speeksel en ac:e vd
secundaire peristal:ek
• Pathologische reflux: langdurige blootstelling en symptomen
Symptomen
• Meest typisch: pyrosis: branderig gevoel vanuit maagstreek tot achter borstbeen
o Na maal:jden, bij vooroverbuigen en neerliggen (nacht), zwangerschap
• Zure regurgita:e: pt voelt zure maaginhoud tot in keel
Bij oesofagi:s en/of vernauwing door liaekenvorming:
• Dysfagie: retrosternaal lastgevoel van eten dat zakt
• Odynofagie: pijn achter borstbeen :jdens passage van voedelbolus
Extra-oesofagale of atypische symptomen: rela:e tot GOR niet steeds bewezen,
• NKO! : onverklaarde heesheid, keelschrapen, faryngi:s, globusgevoel
• Chronische hoest
• Nachtelijke hoest met stridor tgv nachtelijk volumereflux à aspira:epneumonie
• Onverklaarde retrosternale pijn van het niet-cardiale origine
Alarmsymptomen:
• Dysfagie
• Vermagering
• Tekenen van GE bloeding
Epidemiologie
28% vd Belgische bevolking: min 50% hiervan heeg 1x/w last
Geografische verdeling:
• VL: 21%
• WALL: 42%
1
,Pathogenese
A. Hiatus hernia = hernia diaphragma@ca
= ‘maagbreuk’
= verplaatsing van maagbovenpool doorheen diafragma naar thorax
• Frequent, leidt niet bij iedereen tot sympt GOR
• Stase v zuur in herniakamer = acid pocket; kan geklaard worden en in slokdarm
terugvloeien
B. Transiënte LES-relaxa@es
BELANGRIJKSTE MECHANISME
= optreden van ongepaste/transiente relaxa:es van LES (dwz de persoon slikt niet,
sfincter zou gesloten moeten blijven)
• Zure maaginhoud kan terugvloeien, versterkt door verhoogde druk in de maag
(bv spannende kledij, volle maag na maal:jd
• Rf/ obesitas en zwangerschap
C. Verstoorde slokdarmperistal@ek
• Zeldzaam, gezien bij sclerodermie (type CREST-syndroom)
• Falen van prim en sec peristalt vd slokdarmspieren
• Freq reflux met oesofagi:s, slikstoornissen
Diagnose
A. Anamnese
• Pyrosis, zure regurgita:e: specifieke sx! Zijn voldoende voor dx
o Afwezigheid sluit echter niet uit, alarmsx kunnen afwezig zijn (dysfagie,
tekenen van bloeding, vermagering)
• Atypische klachten: verder diagnos:ek nodig vooraleer ze aan GOR toe te wijten
zijn
B. Endoscopie
• Refluxoesofagi:s (RO) is frequent MAAR ernst v sx correleert niet met voorkomen
o Er zijn mensen met erns:ge klachten en een normale slokdarm op
endoscopie, en omgekeerd
• Opsporen mucosale beschadiging, secundair aan reflux: Barrea-oesofagus,
uitsluiten v tumor, stricturen
• Graden OABCD aov aspect v erosies en ulcera:es
• Indica:es endoscopie bij vermoeden v GOR
o Typische GOR sx bij 50+, die nooit een endoscopie onderging
o Geassocieerde alarmsx: dysfagie, odynofagie, vermagering, GE bloeding,
o Jonge personen met goed antw op acute beh, maar bij wie langdurige
onderhoudsbeh nodig zijn
2
, C. 24 uurs pH-metrie / impedan@eme@ng
Indica:es: in tweede of derde lijn
• Pt met typische sx die niet voldoende reageren op klassieke beh met PPI
• Atypische sx
• Preopera:ef om met zekerheid pathologische reflux aan te tonen
Behandeling
Doel: controle sx + genezing bij RO
A. Hygiënische maatregelen
Werkt bij 25%
• Dieet, vermijden van vetrijke, overvloedige maal:jden, vermagering
(belangrijkste), vermijden spannende kledij, niet voorver buigen, verhogen
hoofdeinde vh bed
B. Antacida
ð Rechtstreekse en onmiddellijke neutralisa:e v zure reflux
• Enkel bij sporadische en milde klachten
• NE langdurig en frequent gebruik: diarree, cons:pa:e, aov middel
• Met calciumcarbonaat, voorbeelden: Rennie, Maalox
• Met alginaat : polysaccharide bindt met water à visceuze gom: drijf boven in
maag à vermijden van terugvloei v zuur in acid pocket
o Aangeraden om in tenemen na maal:jd en voor slapen
o Voorbeelden: Gaviscon, Riopan
C. H2-receptorantagonisten
ð Blokkeren histamine 2 receptor op de pariëtale cel id maagà verminderen
maagzuurproduc:e
• Beperkte efficiën:e
• Niet meer beschikbaar in BE
D. PPI
• Omgezet tot ac:ef product in zure milieu vd maag: blokkeren H+/K+ ATPase
pomp vd pariëtale cel
• Snel, krach:g, langdurend effect (24h) => 1e KEUZE BEHANDELING bij alle
aandoeningen met maagzuur
• Guns:g bijwerkingenprofiel: geschikt voor langdurig gebruik
• Inname id ochtend, nuchter
• Voorbeelden: esomeprazole, lansoprazole, omeprazole, pantoprazole,
rabeprazole
Indica:e PPI:
• Typische sx v GOR met/zonder geassocieerde RO
• Proeveh
• Standaarddosis: 20-40mg/d
3
, o Voor 4-8w, dan even stoppen: indien geen herval (25%), kan de behandeling
gestopt worden, en in de toekomst een korte behandeling bij last (geen
onderhoudsbehandeling)
o 75% hervalt: start onderhoudsbehandeling, met laagste werkzame dosis
(liefst 20mg/d)
o Indien graad C/D (erns:ge RO): na 2M controle endoscopie om genezing van
ulcera:es vast te stellen
§ + onderbreking wordt hier niet aangeraden! Direct starten met
onderhoudsbehandeling
E. An@refluxchirurgie
• Fundoplicatuur volgens Nissen: guns:g resultaat in 90% vd gevallen: vermijdt
inname van medica:e
• CAVE: NE! + LT studies tonen aan dat veel pt toch weer PPI innemen
Verwikkelingen
A. Pep@sche slokdarmstrictuur
• Chronische GOR à circulair verlopende, confluerende ulcera:es à bij genezing:
fibro:sche strictuur
• Sx: dysfagie voor vaste voeding
• Beh: PPI, endoscopische ballondilata:e
B. BarreO-oesophagus
= Metaplasie v plaveiselcelepitheel tot eenlagige, cilindrische cellen, mucosale
klieren en slijmbekercellen (= intes:nale metaplasie)
• Oorz: chronische GOR (al dan niet met sx) à chronische inflamma:e tgv
zuurblootstelling
• Sx: typische sx v GOR (pyrosis, zure regurgita:e), of geen bijzondere klachten
o Opm: er zijn geen typische Barrea sx: PPI behandeling wordt bv enkel
ingezet bij refluxsx
• Dx: endoscopie en histologie via biopsiename
o Endoscopie: rozig (ipv) wit slijmvlies proximaal vd gastro-oesofagale
junc:e: wijst op metaplasie
o Biopt: kan metaplasie beves:gen
Opm.: Barrea-oesofagus is niet reversibel en kan variëren in
uitgebreidheid (<1cm tot >10cm)
! Risico op slokdarmca bij Barrea-oesophagus:
GOR = voornaamste rf voor ontwikkelen van slokdarmca: verloopt via tussenstadium v
Barrea-oesofagus
Dwz langdurig bestaande, erns:ge refluxklachten zijn voorbeschikkend voor het ontwikkelen
van slokdarmkanker
ð Elke refluxpt moet minstens 1 keer een endoscopie ondergaan: om voorstadium
(= BO) op te sporen
4
