Meetschalen
Voorbeeldcasussen zie ppt dia 5-7.
Examen: er worden geen meetschalen uitgedeeld: je moet kunnen uitleggen at een bepaalde score van een
meetschaal betekent + je moet kunnen inschatten hoe een bepaalde score kan evolueren obv zaken die zich
voordoen: bv. pt die achteruit gaat, pt waarbij bepaalde theorie opgestart wordt,…
WAPA
= eenvoudige manier om neurologische toestand van persoon in te schatten snelle beoordeling maken van
mate waarin iemand bewust is.
= Engelse variant: AVPU
WAPA AVPU Betekenis
Wakker Alert Pt is wakker + reageert op alle bevelen OF
Aanspreekbaar Verbal PT reageert enkel wanneer hij wordt aangesproken OF
Pijngevoelig Pain Pt reageert enkel wanneer een pijnprikkel wordt toegediend OF
A-reactief Unresponsive Pt reageert niet
Pijnprikkel: duwen nagelbed,…
Op spoed,… WAPA score doorgeven aan vpk/arts: pt is volgens WAPA-score aanspreekbaar.
Casus zie dia 10 en p10-12
ABC-methode is een snellere manier, maar indien pt stabiel is kan er tijd gemaakt worden voor fijnere
beoordeling adhv WAPA en GCS
Glasgow Coma Schaal – GCS
= Bewustzijnstoestand persoon inschatten: reactiepatroon van pt wordt beschreven adhv 3 verschillende
reacties (EMV = eyes,motoric, verbal):
Openen van ogen Motorieke reactie Verbale reactie
Opent de ogen… De motoriek… 1 = geen
1 = niet 1 = geen 2 = onverstaanbare klanken
2 = na pijn 2 = extensie op pijn (strekken) 3 = onsamenhangende woorden
3 = na aanspreken 3 = abnormale flexie op pijn (buigen) 4 = verward
4 = spontaan 4 terugtrekreactie op pijn 5 = normaal of georiënteerd
5 = pijnlokalisatie of georiënteerd
6 = voert bevelen uit
Voor elk onderdeel: beste prestatie per reactie bekeken 3 afzonderlijke scores opgeteld minimumscore:
3/15 en maximumscore 15/15
= <8 = gedaald bewustzijn (mogelijk coma/bewusteloosheid)
Op IZ: opvolgende toestand dmv GCS = extra parameter, ook mate van pijn, sedatie, braken, …
Casus zie p13
PEARL
= Pupils Equal And Reactive to Light
Naast opvolgen GCS dmv meetinstrument, wordt ook een evaluatie van pupillen uitgevoerd.
Belangrijk voor neurologische status: lichtstijve pupil (verhoogde intracraniële druk? Inklemming?),
pupilverwijding, ongelijke pupillen, niet te beoordelen pupillen (klein)?
Pupillen:
- Gelijk (isocoor) of niet?
- Grootte elke pupil
- Mate van reactie op licht?
Afwijkingen:
Dmv diepe sedatie: erg kleine gelijke pupillen & niet licht reactief = pinpoint
Erg kleine pupil: miose
Door morfine: erg grote pupil: mydriase
, Bij beademde pt: mogelijks 1/1/T: maar kan hoger liggen mits correcte controle + belang neurologische
opvolging!
- Toedienen pijnprikkel: niet altijd nodig, denken aan comfort!
Pediatrische GCS
Voor kinderen die nog niet kunnen praten (<2j) of nog niet correct kunnen praten (<5j):
Openen ogen Motorieke reactie Verbale reactie (<5j)
1 = niet 1 = geen 1 = geen
2 = na pijn 2 = extensie op pijn 2 = geschreeuw
3 = na aanspreken 3 = abnormale flexie 3 = klanken
4 = spontaan 4 = pijnlokalisatie 4 = woorden
5 = voert bevelen uit 5 = gericht
Totaalscore: 14/14
- Kinderen <6 maand: normale verbale score = 2, normale motorische score = 3
Normaalscore volgens leeftijd
0-6 maanden 9
6-12 maanden 11
1-2 jaar 12
2-5 jaar 13
5 jaar 14
Pijnschalen voor aanspreekbare/bewuste patiënten
NRS vs VAS
NRS = Numeric Rating Scale VAS = Visuele Analoge Schaal
= Uitgedrukt zonder hulpmiddel = Hulpmiddel nodig: lijn of latje
Doel: waarde kleven op intensiteit van pijn tussen 0-10/10 Doel: waarde kleven op intensiteit van pijn tussen 0-10/10
Wanneer NRS gebruikt wordt om pijn te meten: NPRS: p = pain = Verschuiven/aanduiden op latje welke mate van pijn:
achterkant ziet vpk met welke pijnintensiteit dit overeenkomt
= Navragen bij pt hoeveel pijn hij heeft op 10: 0 geen pijn, 10
ergst denkbare pijn.
- Niet vergeten om ook iets aan de pijn te doen indien nodig
- Geef aandacht aan het evalueren van de soort pijn & gepaste interventie
Voorbeelden soorten pijn: geen pijn, pijn in rust, pijn bij hoesten & niet bij diep ademen, pijn bij diep
ademen maar niet in rust, pijn door procedure, doorbraakpijn (bv. bij brandwonde), fantoompijn,…
Voorbeelden soorten interventies: sedativum toedienen/aanpassen, analgeticum
toedienen/aanpassen, comfortzorg, advies arts,…
(morfine = 1 van minst zware middelen ter beschikking in zh)
Komen parameters overeen met geuite pijn?
Ervaren pijn kan beïnvloed worden door mentale toestand pt.
Pijn vaak gepaard met verhoogde rr en/of versnelde hf
Sterke pijnstiller toedienen:
- Rr daalt
- Hf daalt
- Misselijkheid en braken
- Daling bwz
Extra interventie: praten met de pt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinevanderstraeten11. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.