Welke handelingen
Met welke sancties of maatregelen daarop kan gereageerd worden
En in welke omstandigheden (plaats, tijd,… bv: wettelijke zelfverdediging is een bijzondere
omstandigheid die niet altijd leidt tot een sanctie)
Ten aanzien van welk persoon (t.o.v. wie) deze misdrijven bestraft worden met de voorziene
acties.
Met het strafrecht wil men het gedrag van iemand beheersten/ onder controle houden om de
normen in de maatschappij te beschermen.
Enkele begrippen
Een strafbare handeling = handeling die door de wet als illegaal of verboden wordt beschouwd en die
onderhevig is aan strafrechtelijke sancties. Bv: moord
Strafbare onthouding = schuldig verzuim = onthouding om hulp te verlenen aan een persoon in groot
gevaar.
Sancties = een straf die wordt opgelegd aan een persoon die schuldig is bevonden aan een strafbaar
feit. Gaat van boetes tot gevangenisstraf,…
Maatregelen = actie die wordt genomen om bepaalde doelen te bereiken, zoals het voorkomen van
criminaliteit, het beschermen van slachtoffers of het rehabiliteren van daders.
Bv: internering (als minderjarigen of personen die aan een geestesstoornis leiden en een
strafbaar feit hebben gepleegd, worden niet volledig verantwoordelijk gehouden voor hun
daden! zij worden niet veroordeeld tot een straf zoals bv gevangenisstraf, maar worden
geplaatst in gespecialiseerde instellingen°
Bv: werkstraffen, therapeutische maatregelen zoals drugstherapie,…
2
,Samenvatting: Strafuitvoeringsbeleid
Het strafrecht bestaat uit 2 onderdelen: (p13-14)
Materieel + formeel strafrecht.
Materieel strafrecht = het geheel van rechtsregels waardoor bepaalde menselijke gedragingen
strafbaar worden gesteld en gesanctioneerd. Met andere woorden: het strafrecht omschrijft:
Strafbare gedragingen, de toepasselijke straf of maatregel. Wanneer is iets een misdrijf + welke
straffen zijn er voorzien!
De inhoud van het recht
M.A.W: het omschrijft:
- De strafbare gedragingen
- De toepasselijke straf of maatregel
Formeel strafrecht = het geheel van de procedurele spelregels volgens welke het materieel strafrecht
moet worden toegepast. = procedures (onderzoek naar misdrijven, procedure rechtbank, uitvoering
door de rechtbank uitgesproken straffen…)
De vorm waarin het materieel strafrecht moet worden toegepast
Kenmerken van het strafrecht
1) Het strafrecht is onderdeel van het publiek recht
- Publiek recht = de verhouding tussen overheid en burgers, de overheid bepaalt de
straffen/sancties.
- Hier: de overheid onder de vorm openbaar ministerie Rechtstreekse verhouding dus
degene die het misdrijf pleegt en de staat. Bv: je rijdt met jouw wagen tegen een andere
geparkeerde wagen dan gaat het OM jouw vervolgen op strafrechtelijk gebied omdat
je de wet hebt overtreden.
- Gaat over overheidsinstellingen zoals gevangenissen,…
- Bv: je begaat een verkeersovertreding het openbaar ministerie gaat jou voor de
rechtbank dragen + de politierechter beslist welke straf je krijgt.
- <-> privaat recht = verhouding tussen burgers onderling. Bv: aansprakelijkheidsrecht
(schaderegeling)
2) Openbare orde
- = het strafrecht heeft een dwingend karakter, je kan er niet van afwijken!
- Maar wat als iemand jouw een toestemming heeft om je te slaan in het gezicht?
3) Legaal recht
- = het strafrecht is een legaal recht en is dus wettelijk. Het is niet zomaar iets dat iemand
zomaar kan bepalen: er zijn wetten rond gemaakt, regels rond vastgesteld door de
overheid.
- Hiermee wil men het soevereine gezag beperken!
- Bv: gewoontes en gebruiken kunnen niet vervolgd worden als ze niet in het strafwet
beschreven staan. Het moet precies in de wet beschreven staan voordat de rechter een
sanctie kan opleggen.
3
, Samenvatting: Strafuitvoeringsbeleid
4) Sanctierecht
- = het strafrecht richt zich voornamelijk op het toepassen van sancties, zoals
gevangenisstraf, boetes, voorwaardelijke straffen, taakstraffen, etc., als reactie op
crimineel gedrag
- Met 2 functies
o Preventieve functie = afschrikmiddel
o Repressieve functie = vergelding (verwijst naar het idee dat een persoon gestraft
moet worden als reactie op hun criminele gedrag, als een vorm van gerechtigheid
of wraak). We proberen vergelding zoveel mogelijk te vermijden want dit leidt tot
oog om oog tand om tand principe. Het ondergane leed met vergolden worden.
Je wilt niet dat iemand ongestraft iets doet. Om dit te vermijden meer focus op
integratie maatschappij/ goed gedrag bevorderen voor de toekomst.
PAS OP: toestemming is van openbare orde MAAR wat als het slachtoffer toestemming geeft? zie
kenmerk OPENBARE ORDE!!!
Die toestemming geldt niet!
Als de wet zegt je mag iemand niet opzettelijk slaan, dan is dat zo! Toestemming van het
slachtoffer maakt niet uit = het is van openbare orde, heeft dwingend karakter
Bv: slachtoffer vraag jou om hem/haar te doden ‘kunt ge mij die pillen toedienen’…
degene die de pillen toediende is strafbaar
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elineverzele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.