H1: GEEST, GEDRAG EN PSYCHOLOGISCHE WETENSCHAP
1.1 WAT IS PSYCHOLOGIE EN WAT IS HET NIET?
Psychologie?
o niet hetzelfde als psychoanalyse
o Psychologie = studie van de geest
o = Wetenschap van gedrag en geestelijke processen
1) Wetenschap
2) Gedrag
3) Geestelijke processen
1.1 PSYCHOLOGIE IS DE WETENSCHAP VAN GEDRAG EN GEESTELIJKE PROCESSEN
Psychologie beslaat zowel interne geestelijke processen, die we alleen indirect waarnemen (zoals
denken, voelen..), als externe waarneembare gedragingen (zoals praten, glimlachen en lopen).
De wetenschap van psychologie is gebaseerd op objectieve, verifeerbare gebeurtenissen.
1.1.1 PSYCHOLOGIE: MEER DAN JE DENKT
Indeling volgens de Belgische Federatie van psychologen:
arbeids- en organisatiepsychologie
klinisch psychologen
schoolpsychologen
theorie en onderzoek
1.1.2 PSYCHOLOGIE IS GEEN PSYCHIATRIE
Psychiatrie Psychologie
Medische opleiding (geneeskunde) Niet-medische opleiding
Behandeling van geestelijke en gedragsmatige Hele domein van menselijk gedrag en
problemen geestelijke processen
Medicatie voorschrijven Niet bevoegd om medicatie voor te schrijven
Patiënten Cliënten
1
,H3: SENSATIE EN PERCEPTIE
Verschil tussen perceptie en sensatie:
Perceptie Sensatie
= waarneming = gewaarwording
= interpretatie van stimulus = eerste notie van de stimulus
Betekenis geven aan deze stimulus Receptor > neurale impuls > eerste
(= corticale processen) stimulusrepresentatie in de hersenen
3.1 SENSATIE
Geef de 3 belangrijkste kenmerken van sensatie pas toe op een voorbeeld.
1. transductie
2. sensorische adaptatie
3. drempels
TRANSDUCTIE
= proces waarbij de ene vorm van energie wordt omgezet in een andere vorm. Specifiek: de
omzetting van stimulusinformatie in zenuwimpuls.
Bijvoorbeeld zien: lichtgolven fotoreceptoren optische zenuw
SENSORISCHE ADAPTATIE
= proces waardoor receptorcellen minder gevoelig worden als de stimulus een bepaalde tijd
op hetzelfde niveau aangeboden wordt.
Daardoor kan je bijvoorbeeld schrikken van koud water, daarna gewend raken aan de
temperatuur en er rustig in zwemmen.
Mensen decteren vooral verandering.
DREMPELS
1. Absolute drempel
o = minimale hoeveelheid fysieke energie die nodig is om tot sensorische
ervaring te leiden
o varieert van persoon tot persoon en van moment tot moment
o bv: het kan voorkomen dat je je vriend een zwakke ster wilt aanwijzen en je
tot de ontdekking komt dat hij die niet kan zien. In dit geval ligt de lichtsterkte
van de ster boven jouw absolute drempel, maar onder die van je vriend.
2
, 2. Verschildrempel:
o = het kleinst waarneembare verschil tussen 2 stimuli dt iemand betrouwbaar,
de helft van het aantal keren, als verschil kan opmerken.
o wordt soms afgekort met JWV: het Juist Waarneembare Verschil
o JWV is groot wanneer de intensiteit van de stimulus hoog is
o JWV is klein wanneer de intensiteit van de stimulus laag is
mensen nemen vooral relaties tussen stimuli waar
Bijvoorbeeld:
Stel dat je op je vrije avond televisie zit te kijken. Je huisgenoot zit hard te blokken voor een
examen dat de volgende ochtend zal plaatsvinden. Hij vraagt of je het geluid ‘wat zachter’
wilt zetten omdat het hem afleidt. Je hebt het gevoel dat je het moet doen, maar in je hart
wil je het volume het liefst laten zoals het is.
Als je het volume wat lager zet, gaat je huisgenoot misschien klagen dat hij geen verschil
hoort. Hiermee bedoelt je huisgenoot waarschijnlijk dat de verandering in volume niet
overeenkomt met zijn verschildrempel. Door het volume geleidelijk te verlagen, tot je
huisgenoot ‘nu’ zegt, kun je zijn of haar verschildrempel vinden en de vrede in huis bewaren.
SIGNAALDETECTIETHEORIE
Volgens de signaaldetectietheorie is sensatie afhankelijk van de kenmerken van de
stimulus, achtergrondstimulus en detector. De theorie erkent het feit dat de detector,
waarvan lichamelijke en geestelijke toestand voortdurend verandert, een sensorische
ervaring moet vergelijken met constant veranderde verwachtingen en biologische
omstandigheden.
Bijvoorbeeld:
Stel dat je in bed ligt en een geluid hoort. Dan moet je beslissen of het de kat is, een inbreker
of dat je het je verbeeld hebt. Hoe je het geluid beoordeelt, hangt af van factoren zoals de
helderheid van je gehoor en wat je verwachtte te horen. Je beslissing wordt ook beïnvloed
door andere geluiden op de achtergrond.
3.2 PERCEPTIE
Perceptie geeft betekenis aan sensatie. Door perceptie ontstaat een interpretatie van de
externe wereld, geen letterlijke kopie.
3.2.1 SYSTEEM VAN PERCEPTUELE VERWERKING
Onderliggende hersenroutes bij perceptuele verwerking:
De primaire visuele cortex achter in de hersenen splitst visuele informatie in 2 onderling
verbonden routes. De ene route loopt voornamelijk naar de termporaalkwab en haalt
informatie op over de kleur en vorm van een voorwerp en over in welke context het zich
bevindt. (= wat-route).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittpolfliet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.