Weefselleer: les 3: epitheelweefsel
Epitheelweefsel
1. Classificatie van epitheel
1.1. De verschillende soorten laterale epitheelverbindingen
Bestaat uit cohesieve velden van epitheelcellen die een beschermende en aflijnende
barrière vormen in rond elk orgaan
Ook belangrijke functionele rol, zoals absorptie moleculen(darm) en secretie stoffen
(klierweefsel)
1.2. Het ontstaan van epitheel weefsel
Epitheel in huis, neus- en mondholte en geassocieerde klieren: uit ectoderm tijdens
embryogenese
Epitheel van niertubuli uit mesoderm (ook spierweefsel, bindweefsels en bloedcellen)
Epitheel van inwendige organen (schildklier, longen, lever, pancreas, nieren) + aflijnend
epitheel van maagdarm tractus, urogenitale tractus uit endoderm
1.3. Epitheel: oriëntatie en eigenschappen
1 epitheelcel: apicale, basale en laterale zijde:
• apicale grenst aan buitenwereld
• basale rust op onderliggend weefsel
• laterale contact met naastliggende epitheelcellen
Avasculair: bevatten geen bloedvaten à steeds op steun- en
bindweefsel voor structurele ondersteuning + aanvoer O2,
nutriënten en afvoer afvalstoffen
1.4. De verschillende soorten epitheel
Opdeling o.b.v. vorm:
• Plaveiselepitheel: plat, lijkend op straatstenen
• Kubisch epitheel: ± even hoog als breed
• Cilindrisch epitheel: 2 tot 5 keer hoger als breed
Opdeling o.b.v. gelaagdheid:
• 1-lagig: simpel
• Meerlagig of gestratifieerd epitheel: meerdere lagen, enkel onderste is basale
heeft contact met onderliggend weefsel
• Pseudomeerlagig of pseudogestratifieerd: alle epitheelcellen rusten op hun
basis, op basale membraan, maar kernen liggen op verschillende hoogtes
Transitioneel epitheel: typisch voor urinewegen en blaas
2018-2019 1
, 2. Cel-cel verbindingen tussen epitheel cellen
2.1. Laterale epitheelcel verbindingen
Epitheel is stevige, beschermende barrière die op gecontroleerde wijze transport in en
uit toelaat en is dus functionele eenheid.
4 types gespecialiseerde verbindingen (buiten naar binnen):
• Tight Junction,
• Adherens Junction
• Desmosoom
• Gap junction
2.2. Tight Junctions (TJs)
Zorgt ervoor dat epitheel gecontroleerde doorgankelijke barrière wordt
Komt dan ook enkel voor in epitheel met secreterende of absorberende functie(zijn
gepolariseerd)
Samenstelling membraaneiwitten en glycolipiden apicaal membraan verschilt van
laterale en basale membranen à verzegelende junctie à verhindert dat eiwitten en
glycolipiden zicht vrij verplaatsen naar laterale of basale membraan en omgekeerd à
behoud van functionele polariteit, verhinderen diffusie van macromoleculen tussen
cellen, maar barrière tegen lekkage is niet absoluut
Verzegelende junctie:
Hoog in laterale celmembraan gelegen, onder apicale oppervlak
Opgebouwd uit rij 3-4 nm grote eiwitten, over hele omtrek van cel
Enkele rijen van zulke eiwitten onder elkaar gelegen, maken contact met gelijkaardige
eiwitten van naburige epitheelvellen
Eiwitten: occludine, claudine en junctioneel adhesiemoleculen (JAM) (verschillende
isovormen, die van claudine bepalen vooral doorgankelijkheid van paracellulaire weg)
2.3. Paracellulair transportweg wordt geregeld door TJs
2 mogelijke routes voor transport:
• Paracellulair transport: tussen de cellen: door TJs
Vereist geen energie, makkelijk aanpassen aan grote # moleculen
• Trans-cellulair transport: doorheen cellen: passeren apicaal en baso-lateraal
Vereist energie want allerlei kanalen en transporters nodig
TJs zijn negatief geladen à makkelijk transport van positief geladen moleculen: kleine
moleculen als Mg zo getransporteerd tussen ruimten van cellen
Ook zeef voor grote moleculen: kunnen er niet door
Trans-cellulair transport bepaald door kanalen, transporters en receptoren
2018-2019 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper qthk1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.