notities/ samenvatting alle colleges filosofie, wetenschap en ziekte (wijsbegeerte) 1e bachelor 2023/2024, met deze samenvatting geslaagd in eerste zit
Filosofie, Wetenschap en Ziekte
Inleiding............................................................................................................................................2
Wat is de rol van filosofie in farmaceutische wetenschappen?......................................................................2
Meta-farmacie? Welke vragen horen erbij?...................................................................................................2
Deel 1. Filosofie.................................................................................................................................3
1.1 Wat is filosofie?.................................................................................................................................. 3
1.1.1 Filosofie gaat over niets..........................................................................................................................3
1.1.2 Tijd en Maatschappij...............................................................................................................................3
1.1.3 Voorlopige Conclusie..............................................................................................................................4
1.1.4 Wat is filosofie?......................................................................................................................................4
1.2 Moderne filosofie: René Descartes..................................................................................................... 5
1.2.1 Wat is moderne filosofie?.......................................................................................................................5
1.2.2 René Descartes: Inleiding.......................................................................................................................5
1.2.3 Onttovering en mechanisering...............................................................................................................6
1.2.4 Primaire en secundaire kwaliteiten........................................................................................................6
Deel 2. Ziekte....................................................................................................................................7
2.1 Pijn Elaine Scarry................................................................................................................................ 7
2.1.1 Descartes over pijn.................................................................................................................................7
2.1.2 ‘the inexpressibility of pain’....................................................................................................................8
2.1.3 Waarom kunnen we pijn zo moeilijk beschrijven?.................................................................................8
2.1.4 Problemen van oncommuniceerbaarheid van pijn................................................................................9
2.1.5 Hoe spreken we over pijn?...................................................................................................................10
2.1.6 Problemen met communicatie van pijn...............................................................................................10
2.2 Ziekte: Susan Sontag........................................................................................................................ 11
2.2.1 Wat is ziekte?........................................................................................................................................11
2.2.2 Suzan Sontag.........................................................................................................................................14
Deel 3: Wetenschap.........................................................................................................................19
Twee vragen:.................................................................................................................................................20
Classificatie:...................................................................................................................................................20
Universalienstrijd:..........................................................................................................................................20
3.1. Classificatie: Michel Foucault.......................................................................................................... 21
3.1.1 Les mots et les choses (1966)...............................................................................................................21
3.1.2 Archeologie vd menswetenschappen..................................................................................................22
3.1.3 Waanzin................................................................................................................................................22
3.2. Sociaal constructivisme: Ian Hacking............................................................................................... 22
3.2.1 Realiteit en classicicaties interageren:.................................................................................................22
3.2.2 Making up people.................................................................................................................................23
3.2.3 Transient mental illness........................................................................................................................24
3.2.4 “Each of us is made up.”.......................................................................................................................24
3.1. (Pseudo-) wetenschap: Karl Popper................................................................................................. 24
3.3.2 Karl Popper...........................................................................................................................................25
3.3.3 Demarcatieprobleem............................................................................................................................25
3.3.4 Inductieprobleem.................................................................................................................................26
College 1
Wat is de relevantie van filosofie? Een vorm van interdisciplinariteit tss filosofie en farmacie
1
,Wat is filosofie? Geen idee want heeft geen strikt afgelijnd domein (filosofie is niets=
nihilistisch) wil proberen de wereld te begrijpen maar daar zijn al andere domeinen voor
(fysica, psycholie, theologie, literatuur…) het gedacht punt dat filosofie niets is, is het
vertrekpunt van filosofie (neemt extern standpunt in)
= een reflectie op een ander domein
Inleiding
Wat is de rol van filosofie in farmaceutische wetenschappen?
Bepaalde begrippen uit farmacie te benadrukken uit een externe positie (meta positie)
Aristoteles eerste fysicus, om aan fysica te doen zijn er enkele vragen niet te beantwoorden:
wat is oorzaak-gevolg (metafysische vragen) metafysica= zijnsleer
Vraag van metafysica: Wat is zijn? (Waarom is er iets? Wat betekent het?) Dat kan fysica niet
uitleggen het legt niet uit wat causaliteit is maar gebruikt het.
Meta-farmacie? Welke vragen horen erbij?
Meer fundamentele vragen; bv: Wat is ziekte? Wat is genezing? Wat is pijn? Het verschil
tussen een ziekte genezen en beter maken? Als er geen ziekte is kunnen we dan genezen?
Wat IS -> ZIJN dus nog steeds metafysische vragen
In welke maten is farmacie een wetenschap? Wat is wetenschap? Wetenschap maakt vaak
gebruik van onderdelen. Wat is het statuut van onderverdelingen?
Deze vragen zijn overbodig voor een goede farmaceut valt buiten de farmacie. Maar toch
belangrijk, in staat zijn om buiten u domein te treden en die vragen te beantwoorden
(kritisch denken).
Waarom filosofie?
Blijkt bepaald aspect te zijn aan ziekte, pijn dat niet gevat kan worden door exacte
wetenschap. Voortdurend filosoferen is gif innemen maar kleine dosis kan denken
verruimen.
Ziekte, pijn is meer dan het biologisch gegeven, dubbel lijden niet alleen pijn al ziek maar
ook lijden eraan. Bv covid ik ben ziek maar mag geen andere mensen zien, chronische ziekte
niet alleen pijn maar kunnen niet alles doen/ vereenzamen/isoleren, gedachte van schuld
(SOA), angst, hoe uit ik mijn pijn,
Citaat Susan Sontag
(AIDS and its metaphors(1989)): “Twelve years ago, when I became a cancer patient, what
particularly enraged me- and distracted me from my own terror and despair at my doctor’s
gloomy prognosis- was seeing how much the very reputation of this illness added to the
suffering of those who have it” Hoe lijden mensen aan het stigma dat bij aids hoort, wat
mensen van hun denken, de angst dat ze gaan sterven, de gedachte van schuld, angst voor
besmetting
In citaat gaat het over kanker, over haar eigen ervaring: waar ze kwaad van werd nog erger
dan de diagnose dan het lijden zelf, Het lijden van de reputatie van de ziekte. Het woord
kanker zelf want het woord zelf geeft als schrik, wordt onmiddellijk geassocieerd met de
dood. Het gaat om een lijden van tweede orde. Ze schrijft niet over biologische kant van
ziekte.
2
, Citaat Friedrich Nietzsche
(Morgenrood(1881)): “Nadenken over ziekte! – Om de verbeelding van de zieke te kalmeren
zodat hij tenminste niet meer moet lijden, zoals hij dat tot nog toe deed, aan het denken
over de ziekte dan aan de ziekte zelf” het ergste aan ziek zijn is niet de ziekte zelf maar het
piekeren over de ziekte, het denken aan de ziekte. Het is de taak van de filosoof om de
verbeelding van de ziekte te genezen. De patiënt moet niet meer lijden door te piekeren dan
aan de ziekte zelf. Niet alleen de ziekte genezen maar ook het lijden aan het lijden genezen.
Het lijden zelf is niet het ergste het lijden zelf heeft geen betekenis, geen zin (niet zoals bij
wielrenner dat het lijden beloont)
Er is een hele dimensie aan ziekte, pijn, genezing waar het biomedische niets aan te zeggen
heeft en hier komt de filosofie aan de pas (ook literatuur of psychologie). (vb ziekte in
literatuur)
College 2
Secundair lijden = lijden aan het leiden (niet in de biomedische vorm)
Deel 1. Filosofie
1.1 Wat is filosofie?
1.1.1 Filosofie gaat over niets
Nihilisme: filosofie als spel (Nietzsche/Deleuze)
Gaat eig over niets gaat over zichzelf, waarom dan? Meest theoretische,
Meest abstracte domein is niet geïnteresseerd over het nut
Reflectie op extern domein: interdisciplinariteit (heeft geen eigen domein)
Kritische reflectie, waar andere disciplines stopt met vragen gaat filosofie verder
Meta-vragen vragen die verder gaan (miss reflectie belangrijker dan het antwoord)
Ultieme vragen: doorvragen waar andere stoppen, de meest fundamentele vragen
Werkdefinitie filosofie: het vragen van ultieme vragen
Immanuel kant (Ultieme vragen): een filosofische fundering geven voor …
1. Wat kan ik kennen? (Wat betekend waarheid? Wat betekend kennen? Tot
waar rijkt onze kennis? Wat is kennis) epistemologische vraag
2. Wat moet ik doen? (Wat is juist of fout? In mijn gedrag) vraag van ethiek
3. Wat mag ik hopen? Vraag v/d religie (Als ik het goede doe ga ik dan hopen op
(eeuwig) geluk? Wat mag ik hopen naar de toekomst als mens/ samenleving?
Mag ik hopen op genezing is het rationeel om daarop te hopen?)
4. Wat is een mens? Drie vragen samen (Wat betekent het om mens te zijn?)
Aristoteles definitie van de mens: rationeel wezen dat kan denken
1.1.2 Tijd en Maatschappij
Filosofie is reflectie van en op de tijd
Hegel: “die philosophie ist ihre zeit in gedanken erfasst.” = “de filosofie is haar eigen
tijd in gedachten gevat”
Filosofie wil haar eigen tijd begrijpen (de tijdsgeest vatten)
Ultieme vragen zijn veranderlijk
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper n280405. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,46. Je zit daarna nergens aan vast.
