Leerstuk 5: Intellectuele eigendomsrechten en privacy
I: Korte inleiding en overzicht
Begrip intellectuele eigendomsrechten
Onlichamelijke rechten
Traditioneel onderscheid: “industriële” vs. “artistieke” intellectuele eigendomsrechten
1. Artistiek: auteursrecht
2. Industrieel: technologie
Voorwerp: bescherming van intellectuele creaties
Monopolierechten ten aanzien van derden
Kunnen verkocht worden of in gebruik (licentie) gegeven worden
Beperkte rechten: voorwaarden moeten vervuld zijn, duurtijd, territorium, enz
3 verschillende types!
Octrooien: technologische
ontwikkeling beschermen
II: Bespreking van de belangrijkste intellectuele eigendomsrechten
Monopolie geven ten aanzien van derden
Ratio legis: monopolierecht is een beloning voor diegene die inspanningen heeft geleverd om
iets te creëren.
Monopolierecht is tijdelijk
2.1 Auteursrecht
Boek XI: titel 5 WER : artikelen XI.164 – XI.293 WER
Bescherming van “artistieke of literaire werken”
Brede interpretatie, niet beperkt tot kunst en cultuur Bijv. ook software programma: broncode,
objectcode, en begeleidende documentatie is beschermd
Twee voorwaarden om bescherming te genieten:
1. Originaliteit of “oorspronkelijkheid”
Creatie van de menselijke geest/ eigen intellectuele schepping
Gekenmerkt door originele keuzes (vormgeving, woordkeuze, enz..)
Die de stempel draagt van de persoonlijkheid van de auteur
2. Concrete vorm & nauwkeurige vorm
1
, Geen bescherming komt toe aan een louter idee, dit kan door eenieder gekopieerd worden
Ideeën moeten in een concrete, tastbare, objectieve vorm gegoten worden, enkel die vorm
wordt door auteursrecht beschermd. Het moet zintuigelijk waarneembaar zijn
Loutere ideeën worden niet beschermd! Het idee moet effectief worden uitgewerkt
Titularis van een auteursrecht:
1. Auteur – natuurlijke persoon (art. XI.170, 1ste lid WER)
Schrijver, muzikant, journalist, fotograaf, tekenaar, ...
Zelfs indien creatie in opdracht van werkgever of andere opdrachtgever
1. Contractueel voorzien dat wettelijke auteursrechten kan worden overgedragen
Uitzondering: software
2. Werkgever – opdrachtgever
Enkel indien contractueel uitdrukkelijk voorzien (+ vormvoorwaarden)
Uitzondering: software
Geldigheidsduur van bescherming door auteursrecht:
Vanaf creatie tot 70 jaar na de dood van de auteur
(art. XI.166, §1 WER)
Geen registratie nodig, “automatische”
bescherming
Gemaakt door 2 of meerdere personen & 1 iemand
overlijdt: art. XI.166, §2 WER
Welke rechten heeft de houder van een auteursrecht?
Vermogensrechten recht om het beschermende werk te exploiteren
1. Reproductierechten (art. XI.165, §1, 1ste lid WER)
Kopie / download
Distributierecht
Vertaalrecht
Adaptatierecht: werk te laten bewerken
Bestemmingsrechter: controle uitoefenen op verdere handelingen
2. Recht op mededeling aan het publiek
Vermogensrechten kan door de auteur worden overgedragen (art. XI.167, §1, 1 ste lid WER)
Morele rechten eigen aan de persoon van de auteur (onvervreemdbaar! Art. XI.165, §2, 1 e lid)
1. Recht op openbaarmaking of “divulgatie” (art. XI.165, §2, 3 e lid)
2. Vaderschapsrecht (art. XI.165, §2, lid 5 WER)
Altijd het recht om genoemd te worden als auteur
3. Recht op respect voor de integriteit van het werk (art. XI.165, §2, lid 6 en lid 7 WER)
Verminking van je werk: verzetten dat iemand je kunstwerk afbreekt
2
