Dit is een samenvatting voor het vak Bedrijfseconomie voor non-profitorganisaties gegeven aan de VUB door Marc Jegers. Het is een combinatie van notities in alle hoorcolleges en het boek.
Het is een makkelijk te lezen samenvatting, maar heel wat belangrijke details ontbreken. Dus ik raad mijn fellow students aan om deze samenvatting samen met het boek of met een andere uitgebreidere smv te studeren.
HOOFDSTUK 2: DEFINITIES
Inleiding
De non-profit organisatie is 1 van de algemene organisatorische vormen samen met profit-
organisaties en de overheid.
Specificiteit :
Winsten kunnen niet worden uitgekeerd aan de eigenaars.
Deze afwezigheid van financiële stimulansen om de organisatie efficiënt te runnen
maakt non-profit organisaties kwetsbaar.
Algemene organisatorische vormen
De productie van goederen en diensten wordt beheerd door geformaliseerd entiteiten.
Diensten zijn in de non-profit sector ruimer : het verspreiden van ideologieën, religies
en ideeën valt hier ook onder.
Die geformaliseerde entiteiten of organisaties zijn publiek of privaat :
Wordt bestuurd door haar eigen
besluitvormingsregels en -
mechanismen die vanuit micro-
economisch oogpunt worden
bestudeerd in het onderzoeksgebied
“public choice”.
Organisaties die opgericht worden om de Organisaties die opgericht worden zonder
oprichter geld te doen verdienen. de bedoeling om de oprichter geld te doen
verdienen.
- Winst maximaliserende
organisaties. Wordt ook soms social-profit organisaties
genoemd. Dit doet denken dat ze iets aan
Puur theoretisch gezien maakt het de
de samenleving en welvaart bijdragen. Dit
oprichter niet uit wat er geproduceerd
is niet voor alle non-profit organisaties het
wordt. Hij gaat voor wat de consumenten
geval maar ze zijn dan wel nog non-profit
willen en wat er dus verkoopt en het
organisaties. Dus die term is niet altijd
meeste geld oplevert.
correct.
Kader hierrond want puur
, De meeste economische analyses van organisatiegedrag hebben betrekking op deze algemene
institutionele vormen.
Echte organisatorische vormen
Hoe kunnen we organisaties in het echte leven op een bepaald moment karakteriseren :
B
C A
E
D
A B C D E
= een privaat opgerichte = een wettelijk = een profit organisatie = een sectorvereniging, = een sectorvereniging,
non-profitorganisatie die particuliere non- in handen van de dat op zich een non- dat op zich een non-
wordt gesubsidieerd profitorganisatie die is overheid. profit organisatie is, die profit organisatie is, die
door de overheid. opgericht en wordt profit organisaties profit organisaties
gesubsidieerd door de verenigd. verenigd en die
overheid. gesubsidieerd wordt
door de overheid.
Doordat de organisatie De overheid kan een De organisatie op zich is De organisatie op zich is
subsidies ontvangt wordt staatsbedrijf oprichten. een non-profit een non-profit
ze ondergeschikt aan de Dit heeft dan de organisatie maar ze organisatie maar ze
overheid omdat ze de wettelijke vorm van een behartigd wel de behartigd wel de
organisatie tot een vennootschap maar belangen van de profit belangen van de profit
bepaald punt kan wordt in feite geleid door organisaties die ze organisaties die ze
dwingen zich anders te de overheid. verenigd. verenigd.
gedragen dan ze zonder Hierbij is ze nog
subsidie zou doen. ondergeschikt aan de
- Als de overheid die haar
organisatie zich subsidies geeft.
niet gedraagt
zoals de
overheid zou
willen zal deze
geen subsidies
meer geven.
Hybride vormen.
, De meeste organisaties zijn mengvormen van generieke institutionele vormen.
Gevolg :
Als we de praktische implicaties van theoretische voorspellingen voor
organisatiegedrag willen beoordelen, moeten we rekening houden met verschillende
onderzoeksgroepen en de profit, non-profit en overheidskenmerken van de
bestudeerde organisaties afwegen.
Sociale ondernemingen :
Amerikaanse definitie Europese definitie
Sociale ondernemingen = ondernemingen die sociale Sociale ondernemingen = een zeer autonome en
doelen willen bereiken door middel van de activiteiten van participatieve organisaties opgericht door een groep
particuliere organisaties op de markt. burgers of maatschappelijke organisaties ten voordele van
de gemeenschap, die voortdurend goederen of diensten
Voorbeeld :
produceren met een minimale hoeveelheid betaalde
Coöperatieve ondernemingen. werknemers en met een aanzienlijk economisch risico.
- Participatieve :
Je kan niet van een sociale onderneming spreken
als de werknemers niet betrokken zijn bij het
beleid.
Besluitvorming is niet gebaseerd op het aandeel van
eigendom.
Verdeling van de winst is mogelijk maar in beperkte maten
en het is niet de hoofddoelstelling.
Voorbeelden :
Beschuttingswerkplaatsen.
Kern definitie
Non-profit organisatie =
Definitie 1 Definitie 2 Definitie 3
= een organisatie die haar surplus niet = een organisatie die formeel, privaat, = een organisatie dat zelfbesturend,
verdeeld. zelfbesturend en vrijwillig in institutioneel gescheiden van de
- Non-distribution constraint. lidmaatschap en deelname is en haar overheid en niet-verplicht is en die haar
Niet-verdeel beperking. surplus niet verdeeld. surplus niet verdeeld.
- Behalve de betrekking van - Veel organisaties steunen op
De eigenaar krijgt nooit iets vrijwilligers is er geen vrijwilligers maar zeker niet
terug wanneer hij een non- conceptueel verschil met de 1e allemaal.
profit organisatie opricht. Hij definitie aangezien de term Daarom laat deze definitie
mag dus ook niet vergoedt organisatie impliceert dat het vrijwilligers buiten
worden in functie van de winst. formeel, privaat en beschouwing.
zelfbesturend is.
, LET OP: de niet-verdeel beperking betekend niet dat non-profit organisaties geen winst mogen
maken. Ze mogen winst maken maar ze mogen deze alleen niet uitdelen. De winst wordt bijgehouden
en gebruikt om toekomstige activiteiten te financieren. Als ze jaar na jaar verlies zouden maken
kunnen ze niet blijven bestaan.
Informele organisaties = bewegingen die ontstaan in wijken door burgers zonder dat daar een
formele organisatie bij is.
- Opstanden
- Betogingen
- …
Organisatorische doelstellingen
Geen winstverdeling nastreven kan worden aangevuld met alle mogelijke doelstellingen. Hierdoor
kan je non-profit organisaties hebben die tegenstrijdig, complementair of totaal gerelateerd zijn.
Deze doelstellingen kunnen zelfs voor sommigen moreel verwerpelijk zijn maar dat houdt niet in dat
dit geen non-profit organisatie is.
Voorbeeld :
Abortus.
Er bestaat geen consensus tussen economisten over de objectieve functie van non-profit organisaties.
DUS een algemene objectieve functie vinden voor non-profit organisaties is onmogelijk. Er kan alleen
gezegd worden dat de doelstellingen van de organisatie, de doelstellingen van de persoon die de
organisatie opricht moet reflecteren.
De doelstelling is ook soms geen winst maken. Het idee hierachter is dat je al je geld moet opdoen
wat betekend dat je zoveel doet als mogelijk om je doelstelling na te streven. Dit is geen echte
doelstelling want dit betekend ook dat je niet kan sparen om investeringen te doen waardoor je op
termijn je doelstellingen beter zou kunnen nastreven.
De organisatorische doelstellingen worden weergegeven door de nutsfunctie van de organisatie
(Unpo). Verschillende variabelen worden hierin opgenomen als onderdeel om dat doel te bereiken.
Doelstellingen evolueren over tijd :
Maatschappelijke behoeften evolueren.
Er ontstaan nieuwe behoeften binnen de grenzen van de missie van de organisatie.
Oorspronkelijke doelstellingen worden bereikt.
De dimensie of leeftijd van de organisatie.
Socio-economische kenmerken van sponsors.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ester21012003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,46. Je zit daarna nergens aan vast.
