100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Functieleer 2 deel leerpsychologie €2,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Functieleer 2 deel leerpsychologie

4 beoordelingen
 130 keer bekeken  1 keer verkocht

2e & 3e bachelor psychologie KUL: samenvatting van het deel 'leerpsychologie' van functieleer 2, gedoceerd door prof Baeyens. Het omvat zowel de slides als de cursus, en eigen notities.

Voorbeeld 3 van de 24  pagina's

  • Ja
  • 8 april 2019
  • 24
  • 2018/2019
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (4)

4  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: studentttpsychologie • 3 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: celinevs • 3 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: cloe_bocklandt • 4 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: azer67 • 5 jaar geleden

avatar-seller
jennifer3000
LEERPSYCHOLOGIE
1. BASISCONCEPTEN & DEFINITIES

1.1 FUNDAMENTELE KENMERKEN VAN LEREN

Wat verstaat ‘niet-leerpsycholoog’ onder ‘leren’?
- Studeren, ‘schools leren’ (bv. leren, rekenen, schrijven, …)
- (Motorische/perceptuele) vaardigheid, techniek, procedure onder de knie krijgen (bv. leren lopen, fietsen,
zwemmen, schilderen, …)

Wat zegt ‘Van Dale’
- Niet minder dan 11 betekenissen, waaronder: studeren, leren voor … & kundigheid of bedrevenheid
verwerven
- Maar ook: zich een gewoonte eigen maken, wijzer maken, doen inzien, …

Leren in ‘leerpsychologie’:
- Niet enkel intentioneel, bewust, expliciet leren; ook incidenteel, niet-bewust, impliciet
- Niet enkel leren bij mensen; ook leren bij alle andere diersoorten
- Niet enkel gesofisticeerde; ook ‘basale vaardigheden’ (bv. stem herkennen, telefoon opnemen)
- Niet enkel leren doen; ook leren ‘niet te doen’ (bv. leren zwijgen = niet praten of stilzitten = niet bewegen)
- Niet enkel motorisch-perceptueel-cognitief; ook emotioneel-affectief leren (bv. vrees voor spinnen, afkeer
van spruitjes)
- Niet enkel bij kinderen/jongeren, maar het hele leven lang

Naar een definitie van ‘leren’:
- Leren is hét middel waardoor dieren hun gedrag duurzaam wijzigen, met als doel een betere/optimale
afstemming op (veranderingen in) de leefwereld (~ gedragsmatige/neuronale plasticiteit)
- Leren wordt geïdentificeerd door een gedragsverandering (in bepaalde situatie)
- Deze gedragsverandering kan zowel een toename (of: verschijnen) als een afname (of: verdwijnen) van
een bepaalde respons inhouden
- Opmerking: niet elke gedragsverandering impliceert leren! (bv. maturatie, evolutie, vermoeidheid,
motivatie, prikkelverandering)

Leren =
- Relatief duurzame gedragsverandering …
Oorzaken van tijdelijke, niet-duurzame gedragsverandering (≠ leren)
 Vermoeidheid
 Tijdelijke veranderingen in fysiologische/motivationele toestand (bv. honger, sekshormonen)
 Tijdelijke veranderingen in omgevingsstimuli (bv. licht plots uit)
- … in gedragspotentieel
 Leren ≠ performantie
o Performantie functie van motivatie & stimuluscondities & het geleerde
o Afwezigheid gedragsverandering ≠ afwezigheid leren!!!
 Behaviorally silent learning: bv. doolhofleren ratten met/zonder reward: controleconditie zit op 2
dagen op niveau van andere ratten, ondanks dat er de voorgaande dagen geen voedsel te vinden
was bij hen
 Stimulus-stimulus (S-S) leren: bv. associatie rode kleur aardbei – rijpheid
- … veroorzaakt door specifieke ervaringen

, Andere oorzaken van relatief duurzame gedragsverandering (≠ leren)
 Fysieke/fysiologische/neuronale maturatie & groei
o Géén (of minder) inbreng specifieke ervaring nodig
o Niet beperkt tot één bepaald soort gedrag (in één bepaalde situatie)
o Maar: soms interacties met omgeving, onderscheid niet steeds even duidelijk (bv.
zangpatroon zangvogels)
 Leren veronderstelt oefening of ervaring(en) die specifiek in verband staan met het
geleerde gedrag, maturatie niet (althans niet in principe)
Ervaring/oefening bij leren kan variëren van éénmalig (one-trial learning, bv. hete
kachel vermijden) tot erg veel (bv. solist viool worden), maar is hoe dan ook
noodzakelijk om van ‘leren’ te kunnen spreken
 Gedragsveranderingen veroorzaakt door leren zijn relatief specifiek/beperkt tot het
geleerde gedrag in vgl. met effecten maturatie
 Vgl. effecten maturatie grijpbeweging ↔ leren koken op elektrisch fornuis
 Maar: wel zekere mate van generalisatie van het geleerde gedrag mogelijk naar
gelijkaardige situaties/gedragingen!
 Evolutie
o Duurzame (gedrags-)verandering over generaties ↔ binnen individueel leven
o Maar: vermogen tot (bepaalde vormen van) leren is zélf product van evolutie (adaptief,
succesvolle voortplanting)
- Niveaus:

Niveau van analyse Type van leermechanisme
Volledig organisme Gedragsmatig
Neurale circuits & neurotransmittoren Neuronale systemen/netwerken
Individuele neuronen & synapsen Moleculair & cellulair
Leren is relatief duurzame verandering in het potentieel om een bepaald gedrag* te stellen, die toe te schrijven
is aan (causaal veroorzaakt door) ervaring met gebeurtenissen in de omgeving die specifiek gerelateerd** zijn
aan dat gedrag
* motor-responsen zowel als autonoom-vegetatieve responsen
** antecedente S, consequente S, of beide

1.2 NATURALISTISCHE VERSUS EXPERIMENTELE OBSERVATIES

3 fundamentele types van ervaring
- Ervaring met een prikkel/gebeurtenis op zich [S]  habituatie/sensitisatie
- Ervaring met relatie tussen twee prikkels/gebeurtenissen [S1-S2]  klassieke/Pavloviaanse conditionering
- Ervaring met relatie tussen gedrag en consequente gebeurtenis in omgeving [R-S]  operante/
instrumentele conditionering

Naturalistische observaties Experimentele observaties
Geen manipulatie/controle van omgevingsvariabele Manipulatie/controle van omgevingsvariabele (OV)
(OV)
Beschrijvend/correlationeel/differentieel onderzoek Experimenteel onderzoek
Geen causale uitspraken van gedrag(sverandering), Causale uitspraken m.b.t. waarom van een
enkel hypothesen gedragsverandering
Enkel experimentele manipulaties kunnen aantonen dat bepaalde ervaringen de oorzaak zijn van een bepaalde
gedragsverandering
Opmerking: oorzaak is een inferentie, niet an sich observeerbaar

, 1.3 FUNDAMENTELE LEEREXPERIMENT

Controleprobleem bij studie naar leren
- Experimentele versus controle groep
- Gelijkgesteld op alle (persoons-/omgevings-)variabelen
- Enkel experimentele groep krijgt de kritische leerervaring (OV) op moment t
- Vergelijking van gedragsverandering in beide groepen op moment (t+1) laat causale leer-uitspraak toe
- Daarom: naturalistische observatie is niet voldoende
 Vaak te veel mogelijke determinanten
 Geen controle/manipulatie van één welbepaalde variabele
- Controlegroep moet op alle punten gelijk zijn, behalve qua kritische leerervaring
- Between-subject designs superieur aan within-subject designs (o.a. single-subject designs)




Algemeen-proces benadering bij de studie van leren
- Assumptie: dezelfde fundamentele leerprocessen zijn aan de orde in een veelheid van leertaken/situaties,
en dit in principe bij alle diersoorten (incl. mens)
- Assumptie: er bestaan een aantal universele leerwetmatigheden
- Ontkent niet dat bij verschillende leertaken/diersoorten
 Verschillende soorten prikkels betrokken kunnen zijn…
 Verschillende soorten responsen gesteld kunnen worden…
 Bepaalde leertaken verlopen relatief moeilijker, andere relatief gemakkelijker
 Biological constraints kunnen een rol spelen

Gebruik van proefdieren in leerpsychologie
- Voordelen (in vergelijking met gebruik van mensen):
 Controle over leergeschiedenis (vroegere ervaringen zijn belangrijk!)
 Betere controle overleeromgeving en leertaak
 Herhaald trainen/testen goed mogelijk
 Kennis/controle over genetica
 Kennis/controle over motivationele variabelen (bv. honger, paring)
 Minimale/geen van invloed taal (dus geen inferentie)
 Minimale invloed van vraageffecten
- Inadequate alternatieven:
 Observationeel (veld-)onderzoek: geen controlegroep
 Studies op planten: geen langdurige gedragsmatige verandering
 Studies op weefselculturen: zonder gedragsmatig onderzoek met intacte organismen, kan men
belang van bepaalde cellulaire processen niet bepalen
 Computersimulaties: vele observaties nodig voor een goede simulatie

2. STRUCTUUR VAN ONGECONDITIONEERD GEDRAG

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jennifer3000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€2,99  1x  verkocht
  • (4)
  Kopen