Doelstelling van methodologie:
Kennismaken met de doelstellingen van sociaalwetenschappelijk onderzoek
Kritisch omgaan met resultaten: inzicht hebben in wat wetenschappelijk gefundeerd is is
noodzakelijk, vooral nodig bij onderzoek in de populaire media
Zelf basisprocedures leren te gebruiken
Aanreiken van de woordenschat: het specifieke jargon leren gebruiken => lingua franca
1.1: INLEIDING:
Methodologie: wijze waarop het proces van wetenshapsbeoefening functioneert => niet
alleen kennis en beheersing van bepaalde methoden en technieken
Doelstellingen bekijk hierboven
Dit hoofdstuk: voorbeelden van wat sociaalwetenschappelijk onderzoek kan inhouden
1.2: ENKELE VOORBEELDEN
1.2.1: DE OPWARMING VAN DE AARDE: AN INCONVENIENT TRUTH VERSUS THE GREAT
GLOBAL WARMING SWINDLE
Klimaatopwarming aanpakken: de oorzaken aanpakken: uitstoot van CO2 beperken
Inconvenient truth: ongerustheid aanwakkeren <=> swindle: problemen minimaliseren.
Echter allebei gebruik gemaakt van wetenschappelijke bevindingen. => kritische kanttekening
bij de rol van de mens.
Leidt wetenschap dan toch niet tot de ware kennis van de wereld? Beide funderen hun
stellingen aan de hand van wetenschap, maar krijgen een ander resultaat.
1.2.2: DE WAR AGAINST CRIME IN NEW YORK: HOE WERKT HET?
New York is afgegleden van een modelstad naar een stad vol drugshandel en andere
criminaliteit
Broken windows theorie: crimineel handelen is een gevolg aan gebrek van sociale normen
en controlen om die normen te conformeren. Anonimiteit van de grootstad is een grote
voedingsbron hiervoor. Eerst dus kleine criminaliteit aanpakken zodat de buurten niet
kunnen verloederen en grote criminaliteit aantrekken.
Later aangepakt door Giuliani en Bratton die hervormingen hebben doorgevoerd in het
beleid van de politie
Misdaadcijfers zijn ook opmerkelijk gedaald maar ligt de daling echt volledig aan hun beleid?
Causaliteit: drie voorwaarden om van causaliteit te spreken
, o Statistisch verband tussen gebeurtenis A en gebeurtenis B
o Gebeurtenis A moet voorafgaan aan gebeurtenis B
o Statistisch verband mag niet te wijten zijn aan een derde gebeurtenis C
=> claims van Bratton en Guiliani niet zomaar aannemen op basis van de causaliteit regels
1.2.3: BOTSENDE BESCHAVINGEN
Nieuwe vijand na de Koude Oorlog: het islamfundamentalisme annex-terrorisme
Huntington: concept beschaving als basis relevant om potentiële conflicten te traceren en
duiden
De stelling is van belang, maar heeft ook kritiek geoogst: veel is gebaseerd op anekdotisch
bewijsmateriaal
Grondige studie van diverse cases is noodzakelijk om de comlexiteit en veelzijdigheid ervan
aan te duiden
1.2.4: POLLS BIJ VERKIEZINGEN: VERTEKEN(EN)D?
Berichtgeving in de media is vaak niet correct en het is moeilijk om de methodologische
kwaliteit te achterhalen
Non-respons: vaak niet bekend, terwijl dit wel zeer belangrijk is voor de verdeling van de
grafiek en voor de vertekening van een steekproef
Weigeraars hebben niet per se een vergelijkbare kiesintentie als de participanten
Geen melding van betrouwbaarheidsintervallen => foutenmargers noodzakelijk
Gaat het om een toevalsteekproef?
1.2.5: DE WETENSCHAPPER ALS BOKSER?
Sparren: normen van wederkerigheid => elkaar niet misbruiken
Gettocultuur: toevlucht zoeken tot een boksclub => stereotypen omtrent armoede en
marginaliteit doorprikken
Kwalitatief onderzoek - participerende observatie en mogelijkheden van onderzoek errond
1.2.6: VERBAND TUSSEN GAMES EN AGRESSIE:
Door toenemende grafische ontwikkeling werd het mogelijk om een steeds meer plastische
weergave van geweld af te beelden: afgehakte ledematen, brutale vechtpartijen
Verhitte discussie tussen voor en tegenstanders van geweld in videogames
Media-effectenonderzoek: wat zijn de effecten van het praktiseren van bepaalde media
Geen consensus over het effect van gamen op agressie bij kinderen + benadering van
geweld: ook verbaal?
Betrouwbaarheid van de gebruikte indicatoren voor agressie : meet het wel agressie?
Je kan niet zomaar via crossectioneel surveyonderzoek causaliteit vaststellen
Weinig rekening houden met intermediaire variabelen die het verband zouden mediëren =>
afhankelijk van?
Wie is de populatie waarbij een steekproef genomen wordt => zijn studenten psychologie
wel representatief?
Op welke termijn worden de effecten gesitueerd?
, Is het wel een afspiegeling van de echte sociale wereld?
1.3: DE WETENSCHAPPELIJKE AANPAK
1.3.1: WETENSCHAP: EEN SPECIFIEKE BENADERING
Wetenschappelijke inzichten gebaseerd op toepassen van regels die waarheidsgehalte
maximaliseren
Onderliggende normen en waarden: intellectuele eerlijkheid, kritische zin en persoonlijke
integriteit
Bij ieder onderzoek worden er keuzes gemaakt => wijze van data verzamelen, theoretische
inzichten +…
Methodologie: hele proces van wetenschapsbeoefening: van inbedding tot
onderzoekspraktijk
Methoden: geheel van specifieke technieken die je gebruikt om onderzoekseenheden te
selecteren
Wetenschappelijke kennis is niet 100% waterdicht => discussie over de kwaliteit en het
waarheidsgehalte
1.3.2: ALTERNATIEVE BRONNEN VAN KENNIS OVER DE WERKELIJKHEID
Persoonlijke ervaringen, populaire media en ideologische overtuigingen => niet met kennis
concurreren
Selectieve observatie kleurt je waarneming => vooringenomen standpunten bevestigen
Massamedia als bron van informatie: verschillende zenders belichten andere aspecten van
eenzelfde fenomeen
Creationisme als wetenschap? Kritische reflexieve houding staat haaks tegen basishouding in
de religie
Probleem met massamedia: wetenschappelijke inzichten worden gecombineerd met info
zonder statuut
Ideologische overtuigingen kunnen visies over de werkelijkheid beïnvloeden en sturen =>
religie bvb
1.4: WAT TE VERWACHTEN VAN METHODOLOGIE?
Het reikt de essentiële bouwstenen aan om wetenschappelijke kennis over de omgeving op
te bouwen
Theorie die gebaseerd is op empirische data of gegevens waarover de theorieën een
uitspraak willen doen
Verschillende niveaus: micro: interindividueel, meso: tussenin, bedrijven en macro:
maatschappelijke systeem
Tweede bouwsteen: data of gegevens over de werkelijkheid => stemt het overeen met de
werkelijkheid?
H2: SOORTEN SOCIAALWETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
, 2.1: INLEIDING
Sociaalwetenschappelijk onderzoek: productie van geldige en betrouwbare kennis over de
sociale realiteit door het combineren van theorie en empirie waarbij methodologische
principes rigoreus worden toegepast.
Wat is onderzoek en hoe verschilt wetenschappelijk onderzoek van andere kennissystemen
Inkijk in de centrale onderdelen of bouwstenen van onderzoek
Denken = de bron van alle kennis? => diep reflecteren om tot een verhaal te komen =>
theorie !
Observeren, met behulp van onze zintuigen bekijken hoe de wereld in elkaar zit => empirie
Tegenstelling tussen empirie en theorie is vals, er moet met beide rekening gehouden
worden
Beide componenten zijn nodig: goede kennis produceren => = empirische cyclus van
onderzoek
o Hoe met theorie en empirie aan de slag gaan => spelregels in acht nemen om tot
kennis te komen. Hoe theorie en empirie combineren om kennis te produceren
Alternatieve bronnen: persoonlijke ervaringen, media en ideologie
Niet alle bronnen van kennis zijn evenwaardig => niet bovennatuurlijke fenomen
Systematische observatie met waarheid als criterium: kennis evalueren adhv waarheid
= sterk vereenvoudigde visie, werkelijkheid is veel complexer
Doel van sociaalwetenschappelijk onderzoek: theoretische kennis opbouwen over de
samenleving: meer te weten komen over een bepaald aspect van sociale realteit
2.2: BOUWSTENEN VAN SOCIAALWETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
2.2.1: THEORIE EN EMPIRIE
Theorie: verhaal dat verklaart hoe de wereld rondom ons in elkaar zit, geheel van
samenhangende uitspraken die bepaalde fenomenen beschrijven of verklaren, terugkerende
patronen uit de wereld vaststellen
Sociaalwetenschappelijke: Job Demand-Control Model (Karasek) (theorie over werkstress)
Werkdruk & Autonomie: mate waarin werknemer zelf beslissingen kan nemen
Slopende job: werkdruk hoog, lage autonomie vb: bandwerk => hoge stress
Zinloze job
Actieve job
Passieve job
Concept: algemene en abstracte ideeën die als label dienen om concreet waarneembare
zaken en fenomen te categoriseren.
In voorbeeld: werkdruk of autonomie bvb
Propositie: hoe zijn concepten met elkaar gerelateerd
In voorbeeld: link slopende job en stress
Theorie moet voldoen aan een aantal kenmerken:
o Logisch consistent: het mag elkaar niet tegenspreken, logische samenhang
o Veralgemeenbaar: ruimer toepassingsgebied, hoe breed hangt af van de theorie
o Verklaringskracht: hoe meer er te verklaren valt, hoe beter
o Spaarzaam: hoe minder concepten nodig om iets te verklaren, hoe beter de theorie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentugent3921. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,39. Je zit daarna nergens aan vast.