Algemene psychologie
Hoofdstuk 6: conditionering en leren
Leren = relatief permanente verandering in gedrag of kennis ten gevolgve van
ervaring.
↪ niet alles houden we vast
Klassieke conditionering
= door Pavlov
= Pavloviaanse conditionering
Merkte op: organen van proefdieren begonnen al sappen af te scheiden voordat
het voedsel orgaan
Bereikte noemde dit “psychische reflex”
↪ reflexief gedrag dat wetenschappelijk bestudeerd kan worden
De inzichten van pavlov
Bel + voedsel = relatief permanente verandering ten gevolge van ervaring
Reflexmatige processen, = reacties die automatisch uitgelokt word door stimulus
Ongeconditioneerde respons (OR) = reactie die zonder voorafgaand leerproces
uitegelokt wordt
Door ongeconditioneerde stimulus (OS)
“hond die begint te kwijlen (OR) wanneer voedsel op tong gelegd wordt (OS)”
Geconditioneerde stimulus (CS) = geluid van de bel
↪ geconditioneerde respons
Klassieke conditionering = procedure waarbij oorpronkelijk neutrale stimulus
gecombineerd wordt met
Ongeconditioneerde stimulus die automatische reactie
uitlokt. Als gevolg van
CS-OS-koppeling, begint CS na tijd respons CR uit te lokken
die lijkt op OR
Kenmerken van klassieke conditionering
Verwerving
= proces waardoor geconditioneerde stimulus geconditioneerde reactie gaat
uitlokken
↪ er is een verwervingsfase nodig
“ de hond van pavlov begon niet te kwijlen bij het eerste belgeluid, ook niet bij
tweede”
Duur van verwervingsfase = hangt af van verschillende factoren
Intensiteit van OS en ermee gepaard gaande OR
↪ hoe intenser de OS, hoe korter de verwervingsfase
Extinctie en sponstaan herstel
= de verzwakking van CR die optreedt als CS herhaaldelijk zonder OS wordt
aangeboden.
“pavlov stopt met eten te geven na belgeluid, de speekselsecretie stopt bij het
horen van de bel”
↪ niet volledig afgeleerd = sponstaan herstel
= snel weer opnieuw conditioneren
↪ extinctie onderdrukt enkel het leerproces
, Stimulusgeneralisatie en stimulusdiscriminatie
Stimulusgeneralisatie = CR bij bepaalde CS generaliseert zich naar andere
stimuli die grote
Overeenkomst met CS vertonen.
↪ intressante eigenschap voor overleving organsime
↪ generalisatie beschermd individuen voor stimuli die grote kans op
gevaar vormen
Negatieve of positieve ervaning met stimulus generaliseert zich tot
volledige categorie van die stimuli
Stimumusdiscriminatie = proces dat beschermt tegen overgeneralisatie
= men leert dat sommige CS’s wel gevolg worden door OS
en OR en
Andere niet.
↪ kan getraind worden
Problemen met behavioristische interpretatie
1. Volgens behavioristen was klassieke conditionering S-R-
conditionering
Stimuli die kort na elkaar volgen worden met elkaar geassocieerd
Angst = aangeleerde anticipatie van pijn of andere ongewenste
gebeurtenissen
“jongen is bang van luide geluiden en houdt van rat, onderzoeker slaat
met hamer iedere keer dat de jongen de rat ziet = jongen wordt bang van
de rat”
2. Contiguiteit van CS en OS is niet altijd nodig
Contiguiteit van CS en OS = moeten kort op elkaar volgen om klassieke
conditionering te zijn
↪ kan ook lang zijn (bv bij smaakaversie)
“Jef eet banaan, uren later moet hij overgeven = hij eet geen banaan
meer”
3. Niet alle stimulli zijn even gemakkelijk te conditioneren
Biologische predispositie = sommige associaties zijn makkelijker te maken
dan anderen
Voedsel meest waarschijnlijke oorzaak van misselijkheid
Omgevingsprikkel oorzaak van pijn (na het uitgaan in elkaar geslagen
worden)
“rat associeert elektrische shock met bijhorend licht, en geluid met
bijhorend smaak”
4. Blokkering
= verhindert aanwezigheid van CS, die de OS voorspelt, de conditionering
van andere stimuli
= een nieuwe stimulus wordt niet geconditioneerd als er al een goede CS
is voor de OS
Een cognitieve interpretatie
Neutrale stimulus wordt geconditioneerde stimulus door associatie met
ongeconditioneerde stimulus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katelowyck1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.