Algemene psychologie
Hoofdstuk 9: denken
= cognitief proces
= Manipulatie van cognitieve representaties
= Laat toe de wereld te begrijpen
Flexibiliteit -> dankzij denken gedrag aanpassen aan situatie om
overlevingskansen te verhogen
psychologie = betrouwbaarheid te voorspellen wat men in een bepaalde situatie
gaat doen -> ookal is het irrationeel
We hebben denken nodig: problemen oplossen, redeneren, beslissingen nemen
en de invloed van taal
Problemen oplossen
Hoe lossen we problemen op?
Fases: probleem -> mogelijkheden -> oplossing
Probleemruimte = doolhof
1) Beginpunt = probleem
2) Verschillende paden = mogelijkheden
↪ Sommige paden kunnen tot oplossing leiden, andere paden -> terug naar
begin
3) Eindpunt = oplossing
Experten: veel oplossingen in geheugen die ze meteen kunnen oproepen
We kunnen 3 strategieën onderscheiden om problemen op te lossen:
1) Algoritmen
2) Heuristieken
3) Analogieën
Algoritmen
Algoritme = een reeks van operaties (bijna een formule) die een oplossing
garanderen
↪ Zijn van toepassing op een gestructureerd probleem
= Er bestaat een vaste oplossing voor een probleem
( Bv: kruiswoordraadsel, wiskunde)
Gestructureerd vs ondergestructureerd probleem
Gestructureerd
= er bestaat een oplossing en staat vast
= de eindtoestand is duidelijk
Ondergestructureerd probleem
= we kunnen onze vooruitgang niet vergelijken met het einddoel
= eindtoestand is onduidelijk
Als we een algoritme correct toepassen -> altijd tot juiste oplossing
Beperkingen van algoritmen
- Enkel succesvol bij volledig gestructureerde problemen
- Niet altijd de meest voor de hand liggende oplossing die de juiste is
“brief en pen kosten samen €1,10 -> pen kost 1 euro meer -> hoeveel kost brief
-> brief kost geen 10 cent maar 5 cent (€1,05 en 0,5)”
- Algoritmen kosten vaak veel tijd en herhalingen om ze toe te passen
↪ Men gaat op zoek naar kortere sluipwegen, strategieën
, Heuristieken
= informele, intuïtieve en speculatieve oplossingsstrategieën
Garandeert meestal (maar niet altijd) oplossing
Sneller en ook voor ondergestructureerde problemen
“IT’er zal bij een computerdefect niet elk ding van de computer controleren, hij
zal gericht enkele componenten checken”
Elke taak = eigen heuristiek
Meer ervaring met taak = betere kennis van heuristieken
Experts => sneller oplossing, ook bij ondergestructureerde problemen
Algemeen toepasbare heuristieken
- Subdoelanalyse
= complex probleem opdelen in kleinere en overzichtelijkere vragen
- Middel-doelanalyse
= tussendoelen , zodanig dat de afstand vh probleem en oplossing kleiner
wordt
- Werken van eind- naar begintoestand
- Trial and error
Heuristieken kunnen falen
Overstappen naar algoritme
“ je bent je portefeuille kwijt - je kijkt eerst op alle plaatsen waar ze normaal kan
liggen (heuristiek) - je zoekt systematisch op alle plaatsen waar je bent geweest
(algoritme)”
Zoeken naar een analogie
Analogie = zoeken naar soortgelijk probleem
Interessant wanneer analoge probleem al oplossing heeft
“fototoestel werkt niet -> computer opnieuw opstarten helpt vaak als er
probleem is -> batterijen fototoestel eruit halen en opnieuw insteken”
Voorbeeld: Glick & Holyoak
Tumorprobleem: tumor moet worden vernietigd, en bestaat bestraling die met
hoge intensiteit tumor kan doen verdwijnen -> maar straling is té hoog en zou
gezond weefsel vernietigen en bij lagere intensiteit is er geen impact op tumor
↪ Hoe kunnen we dit oplossen? Operatie is niet mogelijk
Men liet sommigen mensen tekst lezen over soldaten
• 5 à 10% ziet overeenkomst tussen 2 teksten
• Expliciete verwijzing analogie (verband) -> 75% lossen tumor probleem op
• Geen expliciete verwijzing analogie -> 30% lost tumorprobleem op
Instelling en functionele gefixeerdheid
= Herhaaldelijk zelfde heuristiek gebruiken kan leiden tot rigide
verwachtingspatroon
↪ Kan juiste oplossing vinden bemoeilijken
Voorbeeld: Proef van Luchins
3 emmers met bepaalde capaciteit -> moeten via emmers aan bepaald
doelcapaciteit komen
= (gestructureerd probleem: eindtoestand duidelijk)
Groep 1: krijgt 6 problemen -> enkel het laatste probleem vereist andere
oplossing -> ze hebben instelling gecreërd en proberen probleem zoals
vorige op te lossen -> komen veel trager tot uitkomst
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katelowyck1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,49. Je zit daarna nergens aan vast.