Samenvatting

Complete samenvatting 'Sociale filosofie' - ppt en notities geïntegreerd

1 keer verkocht

Vak
Sociale Filosofie

Instelling
Arteveldehogeschool (Artevelde)

Complete samenvatting van het vak 'Sociale filosofie' gedoceerd in het eerste jaar sociaal werk aan Arteveldehogeschool. Ik haalde hiermee 15/20 in eerste zit. Docent: Stijn Rottiers

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 39 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 17 mei 2024
Aantal pagina's 39
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

Volgen

carovhw Lid sinds 3 jaar 14 documenten verkocht

€11,46

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Caro Van Herrewegen Sociale filosofie 1PBASOW

Sociale filosofie
LES 1 & 2

Thema 1: Wat is (sociale) filosofie?
Wat is filosofie?
Filosofie is verwondering
 Iedereen als kind is verwonderd = waarom-fase, volwassen doen dat veel minder
o Waarom niet? We hebben al een heel groot stuk antwoorden
 Volwassen gaan alles/iedereen in hokjes te stoppen, deels een natuurlijke reactie

Filosofie is fundamentele vragen stellen
 Kritische vragen stellen daarvan weten we dat het vandaag wenselijk is, maar het lijkt ook niet te
stoppen: ‘Waarom is iets zoals het is?’
o We stellen op de duur alles in vraag
 Ook belangrijk: Is de bron betrouwbaar?

Socrates antwoordde op een vraag door een nieuwe vraag terug te stellen

Sofisten stelden vragen om ergens mee weg te geraken (bv. advocaten doen er alles aan om iemand
zonder straf buiten te krijgen, ongeacht of deze persoon schuldig is)

Filosofie is antwoorden op basis van argumenten, steeds opnieuw
voor nieuwe kritiek
 Belangrijk is om open te staan voor kritiek, geen standpunt dat niet beïnvloedbaar is

Op basis van argumenten kritisch reflecteren

Filosofie >< mening, geloof, gevoel, smaak, ‘waarom-daarom’

 Hoeft daar niet mee in tegenspraak te zijn, maar dat kan

Waarover gaat de filosofie?
Het onderwerp van de filosofie: het onzichtbare.
 Waarden, zin, hoe ‘hoort’ iets te zijn (moeten/mogen) → niet zintuiglijk waarneembare zaken
 Filosofie is op basis van argumenten, kritisch reflecteren. Is mijn argument wel juist? Zijn er geen
nieuwe/andere argumenten?

Casus: video gazelle vs. Luipaard en ondertussen praat docent over hoe hij een konijn doodt in de les.

- Machtsonevenwicht: konijn kan zich niet verweren, gazelle wel
- Directe confrontatie vs. video waarbij je niets meer kan doen
- Konijn hier heeft dierenrechten, gazelle in de vrije natuur niet
o Bv. ‘diervriendelijk doden’

Casus: de vooruitgangsgedachte (bv. kunst)

- Hoe zien we vooruitgang? Het JA-kamp: toenemende (vrouwen)rechten, technologie,
anticonceptie, internet… Het NEE-kamp: conflicten/oorlog, technologie, internet, armoede…

Casus: het ‘normale’ van de eigen cultuur (bv. de kaders waarbinnen SOW’ers vandaag functioneren)

Stijn Rottiers Friday 17 May 2024 1

,Caro Van Herrewegen Sociale filosofie 1PBASOW

- Normaal = eenvoudig, simpel woord
- Norm-aal = een standaard, wat iedereen zou moeten hebben… = al veel complexer

Bv. eetgewoonten: vaste plek aan tafel, aan tafel blijven zitten tot iedereen klaar is

Gevaar voor relativisme / relativeren (bij het ‘normale’ aan de eigen
cultuur)
= het belang ervan laten zakken, er zijn nadelen verbonden aan de voordelen

Bv. vaste plek aan tafel => overbodig om norm aan vast te hangen

Er zijn normen die je niet wil relativeren

Bv. konijn doden in de les => er zijn dierenrechten die je moet respecteren

Bv. vrouwenrechten respecteren, misschien niet het geval in microculturen, maar wel in de
macrocultuur

Wat is sociale filosofie?
Sociale filosofie houdt zich bezig met het ‘sociale’. Dit wijst op het samenleven van mensen in de
brede zin. Het gaat over:

- Wie jij bent als persoon in de wereld
- Vrijheid/autonomie
- Verantwoordelijkheid
- Waarheid
- Zekerheid >< onzekerheid
- Rechten
- Afhankelijkheid
- …

Filosofie voor SOW’ers: what the fuck?
Leerlijn ‘reflectief onderbouwen’

Verduidelijking begrippen definitie sociaal werk
- Sociale verandering en ontwikkeling: vooruitgangsgedachte
- Sociale cohesie
- Empowerment en emancipatie
- Mensenrechten, sociale rechtvaardigheid…=> gericht op de samenleving

Sociaal werk is een normatief beroep
- We willen/moeten mensen in een normatief kader inpassen >< tegelijk ervoor vechten dat
mensen ook zichzelf kunnen/mogen zijn.
- Als sociaal werker moet je je oordeel uitstellen → kan maar vanuit het perspectief dat
meerdere kader mogelijk zijn.
- We laten diverse perspectieven toe: cliëntperspectief toelaten vs. omgeving van de cliënt vs.
samenleving vs. jij als SOW’er
- Manifeste versus latente functie van arbeid: M = geld dat men verdiend, duidelijk zichtbaar,
L: voldoening/steun/meer zin in het leven ervaren door werk te hebben

Stijn Rottiers Friday 17 May 2024 2

,Caro Van Herrewegen Sociale filosofie 1PBASOW

SOW’er perspectief: geen consensus van deze verschillende perspectieven. Dit perspectief vertrekt
vanuit meerdere perspectieven. Het gevaar van relativisme schuilt hier: ‘Is elk perspectief dan even
goed?’. NEE, maar toch heeft dat andere perspectief recht om te bestaan.

SOW moet kracht binden in het niet-weten. We weten veel zaken niet, dat is normaal.

Belangrijke begrippen in dit hoofdstuk + leerstof
Begrippen
- (sociale) filosofie
- Normatief
- Dominant samenlevingskader
- Relativisme
- Normaal

Leerstof
Hoe sociale filosofie studeren? Adhv duploblok
Elk thema is een verhaal met verschillende onderdelen (duploblokjes). Op het examen wordt
gevraagd naar een duploblokje en de relatie tot het geheel.

Wat is dat? En hoe past dat in dit blokje in geheel?

Bij elke dia moet je je afvragen: Waarom is deze dia een deel van het geheel? Hoe draagt dit
duploblokje bij tot het geheel?

 Geen verbinding kunnen leggen? Dan heb je alles ‘gemist’, de relatie tot het geheel is cruciaal
 Verbindingswoorden tussen dia’s: is dit een aanvulling of tegenstelling?

Thema 2: De afhankelijkheid versus de
onafhankelijkheid van het individu
1 Het onafhankelijke individu
Casus: Gert Verhulst interview De Morgen

- Gert haalt vooral aan dat je hard moet werken, geluk speelt geen grote rol. Hij blijft
standvastig en koppelt alles aan het hard werken. (zelfs lotto spelen)
o Interviewer probeert tegengas te geven, maar hij houdt zijn standpunt vast
- “Maar als u al heel uw leven keihard werkt en nog altijd nergens bent geraakt, dan hebt u
iets verkeerd gedaan” => ongegronde uitspraak, slaat nergens op
o Soms zijn we wel eens zoals Verhulst, dat het individuele belangrijker is
- Reactie van Calvo (Groen): hij haalt aan dat het teamwork is als je iets bereikt, je kan je eigen
lot beïnvloeden, maar bv. niet je geboorteplek, mensen gaan na een tijd gewoon geloven dat
het hun eigen prestatie is
- Er zijn nog heel veel mensen die keihard werken en niet het van het zijn, die tekort komen op
het einde van de maand

LES 3

Stijn Rottiers Friday 17 May 2024 3

, Caro Van Herrewegen Sociale filosofie 1PBASOW

1.1 Het onafhankelijk individu
Het onafhankelijke individu is een dominante visie in onze samenleving. We beschouwen onszelf als
vrije onafhankelijke wezens.

ANDEREN MAKEN KEUZES >< ZELF KEUZES MAKEN

Vandaag vanzelfsprekendheid van het onafhankelijk subject

Bv. Wat eet je vanmiddag? Welke muziek luister je?

Keuzesamenleving: kleine (bv. maaltijd, muziek…) & grote keuzes (bv. partner, studiekeuze…)

Beeld: we maken een afweging van vele argumenten van vele argumenten, en nemen een beslissing
→ die afweging en die beslissing, dat zijn we zelf (consumptiemaatschappij)

= ‘uitzonderlijk’ in de geschiedenis (voorbeeld van zijn vader en zijn plaat die gebroken werd door
opa)

 Heeft zich nog nooit voorgedaan dat mensen zoveel keuzes hadden en die zelf mogen maken

René Descartes – samen met de verlichting
Het subject bij Descartes
Hier ontstaat het moderne individu, hij is de vader van de moderne filosofie (symboolfiguur)

 Iets nieuws wordt geboren, iets ouds wordt weggegooid

Hij realiseert een breuk: nieuwe vorm van filosofie om ZELF te mogen gaan nadenken

- Zelf te denken (fundament van de latere verlichting (cf. Kant))
- Geloof/traditie/cultuur niet fundament om van te vertrekken in het denken. Er is een tijd
geweest dat dit not done was.
o Welke kleren draag je? Mag je gaan studeren? Welke muziek luister je?

Bv. cursus houtbewerking: met de nerf mee schaven, iemand spreekt tegen in 1900 = buiten gegooid,
nu = het wordt toegelaten dat je zelf initiatief toont, het wordt zelfs aangemoedigd

2 belangrijke zaken over de inhoud van de breuk:

1. Dingen op een nieuwe manier gaan doen
2. Het was gevaarlijk, breken met tradities was not done. Het geloof was heel dominant
aanwezig, een gestorven lichaam was heilig en als men hier toch aan zou komen stonden er
zware sancties op.

Descartes’ wereld: vooruitgang in de wetenschappen

 Geneeskunde: langer leven, nieuwe medicatie, meer ziektes kunnen genezen worden
o Waarom boost? Vesalius (boek over menselijk lichaam waarin de anatomie van
dieren op mensen werd geprojecteerd => compleet nonsense, illegaal)
o Beroemd geworden door het lichaam te onderzoeken door ze open te snijden
o Nieuw boek gepubliceerd waarin hij ZELF onderzoek deed, ZELF gaan kijken
 Astronomie (Copernicus)
o Standpunt ervoor: aarde middelpunt van alles, zon komt op en gaat onder
o Standpunt nu: zon blijft staan, aarde draait rond

Stijn Rottiers Friday 17 May 2024 4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carovhw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Complete samenvatting 'Sociale filosofie' - ppt en notities geïntegreerd

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud