Complete samenvatting van het vak 'Sociologie' gedoceerd in het eerste jaar sociaal werk aan Arteveldehogeschool.
Ik haalde hiermee 14/20 in eerste zit.
Docent: Stef Vermeersch
Gekoppeld aan de cursus 'Sociologie', wit boek met blauwe tekening op de kaft
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 4: Cultuur..............................................................................................................................4
4.1 Wat is cultuur?..............................................................................................................................4
Cultuur gaat om het alledaagse leven............................................................................................5
Cultuurvorming gebeurt op verschillende niveaus.........................................................................5
Cultuur is immaterieel....................................................................................................................5
Cultuur is aangeleerd......................................................................................................................5
4.2 Cultuur bestaat uit een aantal elementen....................................................................................6
4.2.1 Verwachtingen.......................................................................................................................6
4.2.2 Doelen...................................................................................................................................6
4.2.3 Kennis naast middelen en condities.......................................................................................6
4.2.4 Normen en waarden..............................................................................................................6
4.2.5 WG Sumner: Folkways en mores...........................................................................................7
4.2.6 R. Linton: Typologie van waarden en normen.......................................................................7
4.3 Cultuur wordt door groeperingen gedragen.................................................................................8
4.3.1 Cultuurpatronen....................................................................................................................8
4.3.2 Dominante cultuur, subcultuur en contracultuur..................................................................8
4.4 Cultuur kent een zekere dwingendheid........................................................................................8
4.4.1 Cultuur en tijd........................................................................................................................8
4.4.2 Cultuur en ruimte..................................................................................................................8
Hoofdstuk 5: Sociale structuur...............................................................................................................9
5.1 Wat is een sociale structuur?........................................................................................................9
5.2 De componenten van een sociale structuur.................................................................................9
5.2.1 De positionele dimensie......................................................................................................10
5.2.2 De culturele dimensie..........................................................................................................10
5.3 Groeperingen, kenmerken en soorten........................................................................................11
5.3.1 Sociale groeperingen...........................................................................................................11
5.3.2 Kenmerken van groeperingen..............................................................................................11
5.3.3 Soorten groeperingen: de indeling volgens Merton............................................................12
5.3.4 Netwerken...........................................................................................................................12
5.3.5 Referentiegroepen...............................................................................................................13
5.4 Structurele effecten....................................................................................................................13
5.4.1 Het bovenindividuele karakter van de sociale structuur......................................................13
5.4.2 Vormen van structurele effecten.........................................................................................13
Sociologie 1
,Caro Van Herrewegen Sociologie 1PBASOW
Hoofdstuk 6: Sociale stratificatie..........................................................................................................14
6.1 Inleiding......................................................................................................................................14
6.2 De ontwikkeling van de sociale stratificatie................................................................................14
6.2.1 Sociale verschillen................................................................................................................14
6.2.2 Van sociale differentiatie tot sociale uitsluiting...................................................................14
6.3 Geschiedenis van de sociale stratificatie....................................................................................15
6.3.1 Van universele beginselen naar particuliere criteria............................................................15
6.3.2 Traditionele samenlevingen met standen en kasten...........................................................15
6.3.3 Moderne samenlevingen met klassen.................................................................................15
6.3.4 Hedendaagse evolutie / ontwikkelingen..............................................................................15
6.4 Benaderingswijzen van sociale stratificatie................................................................................16
6.4.1 Het functionalisme...............................................................................................................16
6.4.2 Karl Marx (1818-1883).........................................................................................................16
6.4.3 Max Weber (1864-1920)......................................................................................................17
6.5 Sociale ongelijkheid....................................................................................................................17
6.5.1 Beloningsongelijkheid en kansenongelijkheid.....................................................................17
6.5.2 Sociale ongelijkheid naar etnische afkomst.........................................................................18
6.5.3 Sociale ongelijkheid naar sekse............................................................................................18
6.5.4 Onderzoek naar sociale ongelijkheid in rechtsbedeling.......................................................18
6.6 Sociale mobiliteit........................................................................................................................18
6.6.1 Het begrip sociale mobiliteit................................................................................................18
6.6.2 Omvang en ontwikkeling.....................................................................................................18
6.6.3 Determinanten....................................................................................................................18
Hoofdstuk 7: Afwijkend gedrag............................................................................................................19
7.1 Inleiding......................................................................................................................................19
7.2 Sociale controle versus afwijkend gedrag...................................................................................20
7.2.1 Elchardus onderscheidt 7 gordels van sociale controle.......................................................20
7.2.2 ROSS onderscheidt informele en formele niveaus in sociale controle.................................20
7.3 De functionalistische benadering...............................................................................................20
Functionele en disfunctionele gevolgen van afwijkend gedrag....................................................20
7.4 Theorieën ter verklaring van afwijkend gedrag..........................................................................21
7.4.1 Anomietheorie van Emile Durkheim....................................................................................21
7.4.2 Anomietheorie van Robert Merton.....................................................................................21
7.4.3 Differentiële associatietheorie van Edwin Sutherland.........................................................22
7.4.4 Delinquente subcultuurtheorie van Albert Cohen...............................................................22
7.4.5 Sociale controletheorie van Travis Hirschi...........................................................................23
Sociologie 2
,Caro Van Herrewegen Sociologie 1PBASOW
7.4.6 Labelling of etiketteertheorie van Howard Becker..............................................................24
Hoofdstuk 8: Institutionalisering..........................................................................................................24
8.1 De institutie als collectief georganiseerd gedrag........................................................................24
8.1.1 Maatschappelijke doelstellingen en gedrag.........................................................................24
8.1.2 Kenmerken van instituties...................................................................................................24
8.1.3 Onderscheid institutie/instelling..........................................................................................25
8.1.4 Primaire en secundaire instituties.......................................................................................25
8.1.5 Taal als kerninstitutie...........................................................................................................25
8.2 Het institutionaliseringsproces...................................................................................................25
8.2.1 Het dynamisch karakter: wisselwerking tussen cultuur en structuur..................................26
8.2.2 Het experiment van Mereï...................................................................................................26
8.2.3 Een proces kent een verloop...............................................................................................26
8.3 De dwang van institutionele regelingen.....................................................................................26
8.4 Functionalistische benadering van instituties.............................................................................26
8.5 Het gezin als institutie.................................................................................................................27
8.5.1 Waarom een institutie?.......................................................................................................27
8.5.2 Gezinsvormen......................................................................................................................27
8.5.3 Functies van het gezin..........................................................................................................27
8.5.4 Functieverschuivingen.........................................................................................................27
Hoofdstuk 9: Socialisatie......................................................................................................................28
9.1 Wat is socialisatie?......................................................................................................................28
9.1.1 Analyse van de definitie.......................................................................................................28
9.1.2 Momenten in het socialisatieproces....................................................................................28
9.2 Socialisatie vanuit het perspectief van de maatschappij............................................................28
9.3 Socialisatie vanuit het perspectief van het individu....................................................................28
9.3.1 Het socialisatieproces volgens G.H. Mead...........................................................................28
9.3.2 Het gezin als primaire socialisatiebewerker.........................................................................29
9.3.3 Secundaire socialisatie.........................................................................................................29
9.3.4 Tertiaire socialisatie.............................................................................................................30
9.4 Differentiële socialisatie.............................................................................................................30
9.4.1 Structurele kenmerken van het gezin..................................................................................30
9.4.2 Sociale klasse.......................................................................................................................30
9.5 Resocialisatie..............................................................................................................................32
9.6 Waarom is socialisatie een belangrijk thema voor de sociaal werker?.......................................32
Hoofdstuk 10: Sociale verandering.......................................................................................................32
10.1 Het begrip sociale verandering.................................................................................................32
Sociologie 3
, Caro Van Herrewegen Sociologie 1PBASOW
10.2 Theorieën over sociale verandering..........................................................................................32
10.2.1 Materialistische verklaringen.............................................................................................33
10.2.2 Idealistische verklaringen..................................................................................................33
10.3 Toepassingen op het welzijnsbeleid.........................................................................................34
Hoofdstuk 4: Cultuur
4.1 Wat is cultuur?
‘Cultuur’ en ‘structuur’ zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar. Er is sprake van een samenhang en
wisselwerking tussen deze 2 begrippen. Cultuur slaat op de inhoud. Structuur op de vorm.
Sociologie 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carovhw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,66. Je zit daarna nergens aan vast.
