Vorm:
- Health promotion: gezondheidsbevordering & verhogen kwaliteit leven (meer positieve
benadering). Aanleren van gezond gedrag. Richt zich op het niet-medische circuit. Nadruk ligt op
actieve betrokkenheid van de bevolking en gewenst gedrag. Doel is gezondheidswinst te
vergroten.
- Health protection: primaire preventie, gezondheidsbescherming. Nadruk ligt op wet- en
regelgeving. Mensen worden verplicht bepaalde maatregelen in acht te nemen om schade aan
gezondheid te voorkomen. Doel is om gezondheidsrisico’s te verkleinen (bijv. anti roken
campagne, veilig rijden, HIV voorlichting, vaccinatie tegen griep). Het ongewenste gedrag staat
centraal.
- Diseas/disorder prevention: ziektepreventie, gevolgen van ziekte / aandoening beperken /
elimineren (bijv. revalidatieprogramma’s:). Doel is om gezondheidswinst te vergroten (bijv.
bewegingsprogramma’s voor de jeugd, voedingsbeleid).
Type:
- Hoogrisicobenadering: er wordt eerst een risicogroep geïdentificeerd, op basis van bijv. erfelijke
eigenschappen, het veel vóórkomen van risicogedrag, leeftijd of sociaaleconomische status.
o Bijv. sociale valpreventieprogramma’s voor ouderen.
- Populatiebenadering: de hele bevolking of een grote deelgroep daaruit wordt benaderd.
o Bijv. publiekscampagnes voor gezond eten.
- Universele preventie: richt zich op de totale bevolking of grote groepen daarbinnen. Mensen die
geen speciaal verhoogd risico hebben. Doel is gezondheid verbeteren.
o Dus: primaire preventie en populatiebenadering.
- Selectieve preventie: gericht op bevolkingsgroepen met verhoogd risico. Doel is gezondheid van
deze risicogroepen verbeteren.
o Dus: secundaire preventie en hoogrisicobenadering.
- Geïndiceerde preventie: richt zich op mensen die nog geen gediagnosticeerde ziekte hebben,
maar wel beginnende klachten of symptomen.
o Dus: secundaire preventie en hoogrisicobenadering.
- Zorggerelateerde preventie: gericht op mensen met een ziekte. Doel is ziektelast reduceren.
o Dus: tertiaire preventie en hoogrisicobenadering.
Niveau:
- Primaire preventie: voorkomen van een gezondheidsprobleem of categorie van aandoeningen.
Richt zich op het wegnemen van oorzaken of risicofactoren.
o Bijv. preventie van hart- en vaatzieken door stoppen-met-rokenmaatregelen.
o Medische vorm: vaccinatie.
- Secundaire preventie: mensen met een voorstadium of vroeg stadium van een aandoening
identificeren zodat gerichte vroegbehandeling mogelijk is om erger te voorkomen.
o Bijv. screening op borstkanker in het bevolkingsonderzoek naar borstkanker.
- Tertiaire preventie: begint na de diagnose. Richt zich op mensen met een ziekte of handicap. Het
doel is om zo goed mogelijk te leven met en het beheersen van de handicap of ziekte om
verdergaande invalidering te voorkomen, om kwaliteit van leven te behouden of te vergroten.
o Bijv. bevorderen van therapietrouw.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------
, Deze wordt gegeven op het tentamen!
Planningsmodel van Green en Kreuter: In dit model wordt een interventiebenadering voorgestaan
vanuit een stapsgewijs proces van analyse van de beginsituatie, ontwerpen, implementatie en
evaluatie. Dit model is ontwikkeld vanuit principes van gezondheidsbevordering waarbij mensen zelf
worden aangezet tot een gezonde leefstijl en het optimaliseren van een gezonde leefomgeving. Het
model biedt een systematische benadering van probleemgedrag, wat essentieel is voor het
ontwikkelen van effectieve interventies.
Intervention Mapping Protocol Hierbij wordt meer specifiek gekeken in hoeverre inhoud,
methode, implementatieplan en evaluatieplan van een interventieprogramma systematisch
verankerd zijn in theoretische inzichten en adequaat operationeel op elkaar afgestemd zijn. Naast
theorie zijn ervaringen van gebruikers en doelgroep met de problematiek belangrijk om zo goed
mogelijk in te zetten voor de ontwikkeling van de interventie.
Op basis van deze twee modellen zijn methodische voorwaarden gevormd. Deze kunnen worden
beschouwd als veelbelovende principes die een interventie een kans tot slagen geven:
1 Sociale en epidemiologische analyse van de pestproblematiek
1a Is voorafgaande aan het programma een sociale analyse/ behoefteonderzoek gedaan naar de
ervaringen en waarderingen van gebruikers en doelgroep met de problematiek?
1b Is voorafgaande aan het programma een epidemiologische analyse / onderzoek gedaan naar
de ernst, aard, omvang en aanpak van de problematiek bij de specifieke doelgroep?
2. Analyse van risicofactoren
2a Worden voorafgaande aan de opzet van het programma potentiële oorzaken van het probleem
bij de specifieke doelgroep onderscheiden naar persoonlijke factoren, persoonlijke
gedragsfactoren en naar omgevingsfactoren?
- Persoonlijke factoren: leeftijd, geslacht, genetische aanleg, persoonlijkheid, biologische en
fysiologische kenmerken.
- Persoonlijke gedragsfactoren: specifieke acties en keuzes gedrag dat je wel kan veranderen.
- Omgevingsfactoren: fysieke omgeving, sociaal-economische omgeving, culturele omgeving.
2b Worden deze risicofactoren verkregen uit empirisch onderzoek bij de specifieke doelgroep?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper doriendeboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,96. Je zit daarna nergens aan vast.