Dit document is een samenvatting van de digitale cursus van J. Delvoie, T. Coen, L. Verhaegen en C. Vangoidsenhoven. In de les werd reeds vermeld dat alles van in de cursus leerstof is, en wat in de les extra werd vermeld niet leren valt.
Het document werd opgesteld in het tweede semester 2024.
Deel 1: Algemene inleiding tot het recht ....................................................................................... 10
Hoofdstuk 1: Inleiding tot het recht: enkele basisbegrippen ............................................................... 10
Wat is recht? ............................................................................................................................... 10
Begripsomschrijving ................................................................................................................ 10
Enkele gerelateerde concepten ................................................................................................ 11
Objectief recht vs subjectief recht ......................................................................................... 11
Positief recht vs Ideëel recht ................................................................................................. 11
Dwingende en wilsaanvullende regels ................................................................................... 11
Indeling van het recht .................................................................................................................. 12
Publiekrecht en Privaatrecht: summa divisio ............................................................................. 12
De indeling van het recht in rechtstakken .................................................................................. 12
Bronnen van het recht ................................................................................................................. 13
Inleiding .................................................................................................................................. 13
De wet..................................................................................................................................... 14
Inleiding ............................................................................................................................... 14
De verschillende soorten normen die als wet in de materiële betekenis gelden ....................... 14
Internationale normen ...................................................................................................... 14
De Belgische grondwet ..................................................................................................... 15
Wijzigingsprocedure (+lees artikel 195) .......................................................................... 16
Wetskrachtige normen: wetten, decreten en ordonnanties ................................................. 16
Uitvoerende normen: besluiten ......................................................................................... 17
Normen uitgevaardigd door gedecentraliseerde besturen: provinciale en gemeentelijke
reglementen en verordeningen: ......................................................................................... 18
De hiërarchie der normen ..................................................................................................... 18
Algemene rechtsbeginselen ..................................................................................................... 18
De gewoonte ........................................................................................................................... 19
De rechtspraak ........................................................................................................................ 19
De rechtspraak als formele bron van het recht ....................................................................... 19
De organisatie van de hoven en rechtbanken ......................................................................... 20
De rechtsleer/parels van wijsheid ............................................................................................. 22
Hoofdstuk 2: Inleiding tot het burgerlijk recht .................................................................................... 23
Inleiding ...................................................................................................................................... 23
Enkele centrale begrippen van het Burgerlijk Recht ....................................................................... 24
Rechtssubject/persoon ........................................................................................................... 24
Rechtsbekwaamheid en handelingsbekwaamheid .................................................................... 24
Rechtshandeling en rechtsfeit .................................................................................................. 24
Zakelijke rechten en persoonlijke rechten (of vorderingsrechten) ............................................... 25
Vertegenwoordiging ................................................................................................................. 26
Goederenrecht............................................................................................................................ 28
Inleiding .................................................................................................................................. 28
1
,2023-2024 Ondernemingsrecht Orthostudente
Algemeen ............................................................................................................................ 28
Roerende en onroerende goederen ....................................................................................... 28
Lichamelijke en onlichamelijke goederen .............................................................................. 29
Soorten zakelijke rechten: numerus clausus ......................................................................... 29
Eigendomsrecht ...................................................................................................................... 30
Erfdienstbaarheid .................................................................................................................... 30
vruchtgebruik .......................................................................................................................... 31
Erfpacht .................................................................................................................................. 31
Opstal ..................................................................................................................................... 32
Zakelijke zekerheidsrecht ......................................................................................................... 32
Algemeen ............................................................................................................................ 32
Hypotheek ........................................................................................................................... 33
Pand .................................................................................................................................... 33
Verbintenissenrecht .................................................................................................................... 34
Inleiding .................................................................................................................................. 34
Algemeen ............................................................................................................................ 34
Bronnen van verbintenissen.................................................................................................. 34
Soorten verbintenissen......................................................................................................... 35
Voorwaardelijke verbintenissen......................................................................................... 35
Verbintenissen met tijdsbepaling ...................................................................................... 35
Alternatieve verbintenissen ............................................................................................... 36
Cumulatieve verbintenissen .............................................................................................. 36
Deelbare/samengevoegde en hoofdelijke/solidaire verbintenissen ..................................... 36
Resultaats- en middelenverbintenissen ............................................................................. 36
Verbintenissen intuitu personae ........................................................................................ 37
Overeenkomsten ..................................................................................................................... 37
Begrip .................................................................................................................................. 37
Enkele basisprincipes .......................................................................................................... 38
TOTSTANDKOMING VAN OVEREENKOMSTEN ....................................................................... 39
INLEIDING – DE PRECONTRACTUELE FASE........................................................................ 39
DE GELDIGHEIDSVOORWAARDEN BIJ TOTSTANDKOMING ................................................ 40
Inleiding ........................................................................................................................ 40
Toestemming ................................................................................................................ 40
Bekwaamheid ............................................................................................................... 42
Voorwerp ...................................................................................................................... 42
Oorzaak ........................................................................................................................ 42
Sanctie ......................................................................................................................... 42
Uitvoering van overeenkomsten ............................................................................................ 42
Buitencontractuele aansprakelijkheid ...................................................................................... 44
Inleiding ............................................................................................................................... 44
Aansprakelijkheid voor (eigen) fout........................................................................................ 46
Inleiding ........................................................................................................................... 46
Fout ................................................................................................................................. 46
Schade............................................................................................................................. 46
Causaal verband .............................................................................................................. 47
Aansprakelijkheid voor kinderen ........................................................................................... 47
Aansprakelijkheid voor leerlingen.......................................................................................... 47
Aansprakelijkheid voor aangestelden .................................................................................... 48
Aansprakelijkheid voor dieren ............................................................................................... 48
Aansprakelijkheid voor gebouwen ......................................................................................... 48
2
,2023-2024 Ondernemingsrecht Orthostudente
Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken............................................................................... 49
Deel 2.1: Inleiding tot ondernemingsrecht .................................................................................... 50
Hoofdstuk 1: Inleiding ..................................................................................................................... 50
Begrip en overzicht ...................................................................................................................... 50
Bronnen van het ondernemingsrecht............................................................................................ 50
Het begrip ondernemingsrecht .................................................................................................... 50
Vrijheid van ondernemen ............................................................................................................. 51
Hoofdstuk 2: De opstart van een onderneming ................................................................................. 51
Overzicht .................................................................................................................................... 51
Keuze van een ondernemingsvorm ............................................................................................... 52
Voorwaarden om een onderneming te starten .............................................................................. 53
Inleiding .................................................................................................................................. 53
Oprichting van de vennootschap (met rechtspersoonlijkheid) .................................................... 53
Aansluiting bij een ondernemingsloket ..................................................................................... 53
Registratie bij de Kruispuntbank der Ondernemingen ................................................................ 53
Openen van een zichtrekening.................................................................................................. 54
Aanvragen btw-identificatie...................................................................................................... 54
Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds ............................................................................ 54
Het voeren van een boekhouding .............................................................................................. 55
Vergunningenstelsels .................................................................................................................. 55
Het bestaan van vergunningenstelsels ...................................................................................... 55
Voorwaarden waaraan vergunningenstelsels moeten voldoen ................................................... 56
Financiering ................................................................................................................................ 58
Financieringsvormen ............................................................................................................... 58
De kredietovereenkomst .......................................................................................................... 58
De geldlening .......................................................................................................................... 59
De wet Kmo financiering .......................................................................................................... 59
Algemeen ............................................................................................................................ 59
Toepassingsgebied .............................................................................................................. 59
Zorgvuldigheids- en informatieplicht ..................................................................................... 59
Regeling bij vervroegde terugbetaling .................................................................................... 60
Hoofdstuk 3: De onderneming op de markt....................................................................................... 62
Inleiding ...................................................................................................................................... 62
De bescherming van de consument ............................................................................................. 62
Inleiding .................................................................................................................................. 62
Toepassingsgebied en enkele relevante kernbegrippen ............................................................. 63
Algemeen ............................................................................................................................ 63
Verkoopovereenkomsten en dienstenovereenkomsten .......................................................... 63
Verkoopovereenkomst ...................................................................................................... 63
Dienstenovereenkomst ..................................................................................................... 63
Ondernemingen en consumenten ......................................................................................... 63
Producten ............................................................................................................................ 64
Goederen, met inbegrip van digitale elementen ................................................................. 64
Onroerende goederen ....................................................................................................... 64
Diensten, met inbegrip van digitale diensten ...................................................................... 64
Digitale inhoud ................................................................................................................. 64
Rechten en verplichtingen ................................................................................................. 64
3
, 2023-2024 Ondernemingsrecht Orthostudente
Op afstand gesloten overeenkomsten en buiten verkoopruimenten gesloten overeenkomsten 64
Op afstand gesloten overeenkomsten ............................................................................... 64
Buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten .............................................................. 65
Precontractuele informatieplicht jegens consumenten ............................................................. 65
Overzicht ............................................................................................................................. 65
Algemene informatieplicht ................................................................................................... 65
Informatieplicht bij op afstand gesloten overeenkomsten ...................................................... 66
Informatieplicht bij buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten .................................... 66
Herroepingsrecht bij op afstand of buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten ................. 66
Principe ............................................................................................................................... 66
Berekening van de termijn..................................................................................................... 67
Gevolgen van de herroeping.................................................................................................. 67
Regeling van de kosten en vergoeding voor waardevermindering bij herroeping ....................... 68
Uitzonderingen op het herroepingsrecht ................................................................................ 68
Onrechtmatige bedingen.......................................................................................................... 69
Onrechtmatige bedingen in B2C-relaties ............................................................................... 69
specifiek toepassingsgeval: de stilzwijgende verlenging van overeenkomsten ......................... 70
Oneerlijke handelspraktijken jegens consumenten ................................................................... 70
Principe ............................................................................................................................... 70
Misleidende handelspraktijken ............................................................................................. 70
Principe............................................................................................................................ 70
Zwarte lijst:....................................................................................................................... 71
Agressieve handelspraktijken ............................................................................................... 72
Principe............................................................................................................................ 72
Zwarte lijst........................................................................................................................ 72
Specifieke toepassing: de niet-gevraagde levering ................................................................. 72
Specifieke toepassing: verbod op het gebruik van standaardopties......................................... 72
Betalingsachterstand bij consumenten..................................................................................... 73
Algemeen ............................................................................................................................ 73
Voorafgaande en kosteloze ingebrekestelling ........................................................................ 73
Maximale interestvoet en schadevergoeding ......................................................................... 73
Enkele andere regelingen ter bescherming van de consument ................................................... 74
Overzicht ............................................................................................................................. 74
De bescherming van de onderneming .......................................................................................... 74
Inleiding .................................................................................................................................. 74
Precontractuele informatieplicht tussen ondernemingen .......................................................... 74
Geen algemene informatieplicht, wel duidelijke en begrijpelijke bedingen .............................. 74
Informatieplicht bij commerciële samenwerkings-overeenkomsten ....................................... 75
Onrechtmatige bedingen.......................................................................................................... 75
Oneerlijke marktpraktijken jegens andere ondernemingen......................................................... 76
Principe ............................................................................................................................... 76
Misleidende marktpraktijken................................................................................................. 76
Principe............................................................................................................................ 76
Werving van adverteerders ................................................................................................ 77
Piramidesystemen ............................................................................................................ 77
Agressieve marktpraktijken ................................................................................................... 77
Betalingsachterstand in handelstransacties ............................................................................. 78
Toepassingsgebied .............................................................................................................. 78
Betalingstermijn ................................................................................................................... 78
Verwijlinteresten .................................................................................................................. 79
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper OrthoStudent21. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,96. Je zit daarna nergens aan vast.
