Saadane Afif, National (Bruxelles), 2007
De Rijcke/De Roojj, Orange, 2004
Luc Tuymans, The Flag, 1995
Jef Verheyden, Espace Flamand Gris
Les 8: WERELD/AARDE
Gedicht: Jorge Luis Borges “Kompas”
➔ Voor Esther Zemborain de Torres
➔ Bezig geweest met de onmogelijkheid van de wereld te vatten/te verwoorden
➔ De wereld die spreekt tot ons
➔ Tijd ook belangrijk
➔ We komen niet zo ver met dit te proberen verwoorden
➔ Parabel van Babel → belangrijk in zijn teksten
➔ We verzinnen namen die we ergens opplakken om iets te begrijpen waardoor we het
maskeren
➔ Het kompas is geen kaart maar helpt met navigatie, maar zegt niet waar je naartoe moet
gaan
➔ Het kunstwerk als kompas = het helpt ons om een richting te vinden
Thematiek van de les: de moeilijkheid om de aarde te begrijpen
Kaart van de oceaan (Lewis Carroll)
➔ De lege kaart
➔ De kunst die leegte maakt
Gerhard Richter, Seestück (see-see), 1970
Idee dat de start van de globalisering de verovering van de zee was (bij de
ontdekkingsreizigers)
Zee als angstbeeld van de globalisering
Horizon die perfect in het midden ligt
Eigenlijk een gespiegeld beeld
Quote Goethe = iemand die nog nooit enkel omringt is door de zee kan niet zeggen wat de wereld
is of zijn verhouding tot de wereld is
Roy Lichtenstein, Seascape, 1965
Terugkijken naar het land
Roy Lichtenstein, Seascape I, 1964
Bubbelplastic
Meteen te begrijpen als een zee beeld
Hiroshi Sugimoto, Caribbean Sea, Jamaica, 1980
Stille zee zonder dreiging
Haarscherpe horizon
Specificatie van plaats lijkt iets toe te voegen maar eigenlijk ook niet
Heel picturaal
Fascinatie voor de zee
32
, Hiroshi Sugimoto, Ligurian Sea, Saviore, 1993
Hier verdwijnt de horizon helemaal
Vija Celmins, Untitled (Ocean), 1970
Kunstenaar die systematisch met zwart wit potlood te werk ging
Het maken van dit beeld vergt tijd
Veel zeezichten gemaakt
Hier in de horizon uitgesneden
Vija Celmins, Surface Horizon Woodcut, 1992
Beelden spreken telkens tot andere werken van kunstenaars die voor hun kwamen
Elke golf is specifiek maar gaat op in de totale vlakte
Felix Gonzales-Torres, Untitled (1987), 1991
Puzzel van een zee
Foto van een werk van Vija Celmins
Elk stuk heeft zijn plaats in een puzzel terwijl in de zee je geen stukje mooier vindt dan de
andere
Puzzel heeft iets gehoorzaam en slaafs
Puzzelen dat niet de manier is om de wereld te begrijpen maar wel als reconstructie
Thema: wereld/beeld
Terug naar gedicht van Borges
➔ Laatste zin: slapen is eigenlijk iets zeer kwetsbaar en ook rustgevend → je kan aangevallen
worden
Pieter Bruegel de Oude, De Toren van Babel, 1565
Conflicten die ontstaan vanaf dat we niet meer dezelfde taal spreken
Beeld dat vaak gebruikt is in de kunst
Toont de condition humaine aan
Een soort pre-mens beeld
Gerhard Richter, 192 Farben, 1966
Gridvorm
Gerhard Richter, 1024 Farben in 4 Permutationen, 1973
Heeft iets Babels
Hoe kunnen we een standpunt vinden over een wereld die niet meer homogeen is
Soort vertalingen van de wereldconditie vandaag
Thema: wereld/reizen
Tekst: Georges Perec, Ruimten Rondom, 1998
➔ Door de technologische ontwikkelingen zijn de afstanden kleiner geworden
➔ Maken onszelf wijs dat we afstand overwinnen
➔ Hoe veel plekken moeten we gezien hebben voor we de wereld kennen
Luc Deleu, Jumbo Twin Flight, 1992
Een wereldkaart met twee vliegtuigen geplaatst op een architect tafel
33