Historisch interieur en design
Les 1: Vakgebied
Reader 1: Bart Verschaffel – Het binnen buiten de wereld: over het interieur als architecturaal
principe
Samenvatting tekst:
• Het binnen als beginsel van de architectuur
• Onderscheid tussen binnen = een kleinere eenheid, en een buiten wat de rest van de wereld is
• De architectuur bepaalt de verhouding tot de wereld en construeert het binnen en buiten
• Gebruikt ook de term “natuurlijk binnen” waarmee hij verwijst naar een soort van oneindig
interieur zoals de zee en de aarde zelf
• Architectuur als middel om het binnen een eigen plek/thuis te maken
• De architectuur gebruikt enkele middelen om het binnen en buiten van elkaar te scheiden
• Eerste middel → de vloer: waardoor we niets rechtstreeks op de aarde zitten, bijvoorbeeld
door het gebruik van een tapijt
• Tweede middel → de muur: ook gezien als bv prikkeldraad of een haag, een lijn tussen
binnen en buiten, trekt grenzen en ordent de binnenwereld van mensen
• Derde middel → het dak: scheid het binnen van het buiten en het boven van het beneden, ook
bv een paraplu of tent, onderscheid tussen bv plat dak in een huis en een koepel in een kerk,
soms beschilderd
• Ook het menselijke lichaam heeft een binnen en buiten
• Architectuur als een verlangen/voorstelling van de mens, mens als huis
• Interieur wordt alles pas ingericht nadat de woonst gebouwd is
Les 2: Onderzoeksdiscipline
Reader 2: Marjan Sterckx – Het verbeelde interieur. Kunst als betrouwbare bron voor de
studie van historische interieurs?
Samenvatting:
• Foto’s en schilderijen werden lang gezien als betrouwbare bronnen voor de kennis over
historische interieurs, ook werden deze gebruikt wanneer men bv een museumzaal inricht
volgens een bepaald tijdperk/stijlperiode, maar zoals vaak in de kunst wordt dit soms wel
geïdealiseerd zeker bv bij opdrachten, en foto’s zijn vaak ook gemanipuleerd en er worden al
bepaalde keuzes vooraf gemaakt
• Schilderijen kunnen wel als hulpmiddel gebruikt worden voor bijvoorbeeld een datering, een
bepaald gebruik van een voorwerp
• Case 1: Frans Verhas – De Leeuw uit 1874 → bevat modieuze onderdelen van het Second
Empire burgerinterieur, met toch andere invloeden in te zien, bijvoorbeeld de dierenhuid van
de leeuw: vraag kan gesteld worden hoe voorkomend dit was in de 19de eeuw in België, er is
, veel discussie over de betrouwbaarheid van een kunstwerk als bron en meningen verschillen
hierover
• Wanneer er specifiek onderzoek gedaan wordt over de waarheidsgetrouwheid van kunst
(vooral met betrekking tot 17de -eeuwse genre en portretkunst in de Nederlanden) komt men
tot de conclusie dat schilderijen niet altijd een even betrouwbare bron zijn, het wisselt af
• Case 2: Gillis van Tilborch – Familieportret, ca. 1660 → onderzoek toonde aan dat
bijvoorbeeld bij familieportretten de achtergrond soberder wordt weergegeven dan ze
effectief was, met bijvoorbeeld keuze voor grijs met gouden en rode tinten in plaats van de
groene tinten die er weldegelijk aanwezig waren, Turkse tapijten op tafels bijvoorbeeld
komen minder vaak voor dan je zou denken als je naar de schilderijen kijkt, de
genreportretten van Tilborch toonde een selectief beeld van het wonen in Brussel
• Case 3: Jacques-Joseph Eeckhout – Schaakspel, 1823 → interieur is hier op een
verhalende manier gebruikt, om aan te tonen dat de dame van goede afkomst is en haar
familie van voldoende kapitaal beschikt waardoor ze een goede kandidaat is voor de
jongeman om mee te huwen
• Willemijn Fock ging een onderzoek aan over 17de -eeuwse Hollandse genreschilderkunst en
de waarheidsgetrouwheid ervan door deze af te toetsen aan andere soorten bronnen (zowel
geschreven als materieel) en kwam tot de conclusie dat hoewel de kunstenaar vertrekt vanuit
de realiteit er ook mogelijkheid is tot creativiteit en artistiek interessante keuzes zoals bv de
marmeren vloeren die vaak voorkomen maar minder prominent waren dan gedacht
• Maar oppassen want soms hergebruiken kunstenaars bepaalde objecten of kledingstukken, en
komen trends ook jaren later terug waardoor we een fout beeld krijgen van een bepaald
tijdperk, voorbeeld: Henry van de Velde zijn interieurfoto’s laten steeds specifieke sculpturen
terug komen zoals die van George Minne
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper k25. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.