Volledige, uitgebreide samenvatting van blok 3 van IPR Vermogensrecht. In de samenvatting wordt het boek, het hoorcollege en de jurisprudentie uiteengezet.
De term is corporaties, niet rechtspersonen, omdat dit de terminologie is
binnen de internationale bronnen.
Begrip corporatie – art. 10:117 BW.
Vennootschap, vereniging, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij,
stichting en ieder ander als zelfstandige eenheid of organisatie naar buiten
optredend lichaam en samenwerkingsverband.
Vennootschappen zijn hier kapitaalvennootschappen en
personenvennootschappen. Hieronder vallen ook een EESV, Europese
vennootschap en Europese coöperatieve vennootschap.
Ruim begrip ook eenmanszaak? Nee.
Wanneer bestaat een corporatie? Dit heeft te maken met de
oprichtingsvereisten.
Voor het eigen recht: als deze naar het recht van het land van oprichting
rechtsgeldig is opgericht.
Er bestaan binnen Europa twee verschillende visies over het bestaan van
corporaties: statutaire zetelleer en werkelijke zetelleer.
De statutaire zetelleer: daarin eist de staat van oprichting enkel en alleen
dat de formele oprichtingsvereisten worden vervuld naar het
vennootschapsrecht het land van oprichting en dat de
vennootschap in dat land zijn statutaire zetel heeft. Niet nodig is
dat de werkelijke zetel (lees: hoofdvestiging / centrum van belangen)
plaats heeft in dat land. In Nederland geldt de statutaire zetelleer.
In de werkelijke zetelleer wordt daadwerkelijk geëist dat naast de
statutaire zetel bij de oprichting van een vennootschap ook de werkelijke
zetel zich in dezelfde lidstaat van oprichting bevindt. Connexiteit
tussen de statutaire zetel en de werkelijke zetel.
Het begrip ‘werkelijk zetel’ wordt in het kader van het IPR (als we kijken
naar NL IPR recht) versmald tot het centrum van bestuursactiviteiten.
Het aanhaakpunt voor wanneer een vennootschap bestaat naar het eigen
vennootschapsrecht verschilt naar gelang de lidstaat de statutaire
zetelleer of de werkelijke zetelleer aanhangt.
Een land die de werkelijke zetelleer aanhangt (bijv. België, Duitsland), daar
vallen de statutaire zetel en het centrum van bestuursactiviteiten samen.
Dit heeft belangrijke consequenties: als de werkelijke zetel verplaatst
wordt vanuit een land dat de werkelijke zetelleer aanhangt, dat daardoor
de rechtspersoon ophoud te bestaan, want hij voldoet niet meer
aan de vereisten van bestaan en voortbestaan als corporatie naar
het nationale recht.
, Het verschil tussen de statutaire zetelleer en de werkelijke zetelleer zie je
ook terug in de bewoordingen van art. 10:118 BW en art. 49 en 54 VWEU
en de uitleg in HvJ EG Daily Mail.
In art. 10:118 BW wordt als eerste aanhaakpunt voor de erkenning van
rechtspersonen gekeken naar de statutaire zetel, maar ontbreekt deze dan
wordt ook aangehaakt bij het centrum van optreden naar buiten toe ten
tijde van de oprichting (= centrum van bestuursactiviteiten).
In art. 49 en 54 VWEU wordt gezegd dat een lidstaat zelf de keuze maakt
voor aanhaakpunt voor bestaan en voortbestaan van corporatie.
In een land met statutaire zetelleer maakt het niet uit of de corporatie
verhuisd. In een land met de werkelijke zetelleer ligt dit anders: op het
moment dat er discrepantie komt ontstaan tussen de statutaire zetel en
werkelijke zetel, dan is de consequentie daarvan dat de corporatie niet
meer bestaat.
De statutaire zetelleer is flexibel, de werkelijke zetelleer is streng. Hiervoor
is voor gekozen omdat bijv. Duitsland het bestuur in dezelfde plaats wil
hebben als waar het is opgericht, dit heeft te maken met controle.
Als een corporatie bestaat volgens het recht van de staat van oprichting,
moet een andere staat waar deze niet is opgericht de corporatie
erkennen? Dit leidt tot een IPR vraagstuk: erkenning – moet een andere
staat dan de staat van incorporatie het bestaan van de ‘buitenlandse’
corporatie erkennen?
De oplossing hiervoor is te vinden in art. 10:118 BW.
Wat het Nederlandse IPR recht zegt is dat indien wordt geconstateerd dat
de corporatie bestaat en dat de corporatie voor wat betreft het recht niet
wordt beheerst door het Nederlands recht, maar naar het recht waar zij
is opgericht.
Wat is het belang van de erkenning van de corporatie?
- Welk recht van toepassing is op de corporatie zelf;
- Wat de nationaliteit is van de corporatie;
- Waar de zetel van de corporatie is;
- Waar de corporatie, mits van toepassing, belastingplichtig is.
Zie opname waarom deze onderwerpen van belang zijn.
Let op: in beginsel bepaalt elk land in het eigen nationale IPR-recht de
erkenningsregels van buitenlandse corporaties. Er is geen Europese
verordening die regelt hoe we binnen de EU EU-vennootschappen moeten
erkennen, dit is niet geharmoniseerd maar overgelaten aan de lidstaten.
Let op: een onderneming die toebehoort aan een buitenlandse
‘rechtspersoon’ die in Nederland een hoofdvestiging of nevenvestiging
heeft, moet in het handelsregister worden ingeschreven (art. 5d Hrgw
2007). De gedachte hierachter is bescherming van derden
(crediteurenbescherming).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessavanschaik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.