100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Biosociale Criminologie '23-'24 €5,46
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Biosociale Criminologie '23-'24

 13 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting Biosociale antropologie: De richting Criminologie aan UGent gedoceerd door Prof. Lieven Pauwels: - Een van de twee cursusdelen samengevat (andere deel staat ook op mijn account onder de naam 'biologische antropologie') - Lesnotities toegevoegd

Voorbeeld 10 van de 76  pagina's

  • 20 mei 2024
  • 76
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (33)
avatar-seller
Crimistudent1
Biosociale
2023 - 2024
criminologie
Prof. Lieven Pauwels

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?




Pagina 1 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?



ALGEMENE INFORMATIE




Pagina 2 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?




Inhoudsopgave
algemene informatie..................................................................................................................................... 2

1 H1: Van biologisch positivisme naar biosociale criminologie........................................................................8

1.1 Inleidende bedenkingen..................................................................................................................................8

1.2 De vroege criminele antropologie van Lombroso...........................................................................................8

1.3 De criminologie van Enrico Ferri (1856 – 1929)..............................................................................................8

1.4 De criminologie van Raffaele Garofalo (1851 – 1934)....................................................................................8

1.5 De crimineel-antropologische scholenstrijd en diens ondergang...................................................................9

1.6 De Amerikaanse nakomelingen van het biologisch determinisme.................................................................9

1.7 Belgische eclectische criminele antropologie van Louis Vervaeck (1872 – 1943).........................................10

1.8 Psychologisch positivisme.............................................................................................................................10

1.9 Beleidsmatige gevolgen van het biologisch en psychologisch determinisme...............................................11

1.10 Het geval Buikhuizen en disciplinaire conflicten.........................................................................................11

1.11 De belangrijkste bezwaren tegen een biosociale criminologie op een rij...................................................11

1.12 De complexitiet van hedendaags biosociaal onderzoek.............................................................................12

1.13 Besluit..........................................................................................................................................................12

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................12

2 H2: Naar een hedendaagse biosociale en evolutionair geïnspireerde criminologie.....................................13

2.1 Inleiding.........................................................................................................................................................13

2.2 Het hoministatieproces in het licht van het modernisatieproces.................................................................13
2.3 Menselijke socialiteit en antisocialiteit in biosociaal en evolutionair perspectief........................................14

2.4 De vier vragen van Tinbergen als uitganspunt voor een evolutief paradigma.............................................16

2.5 De vragenhiërarchie van RObert Sapolsky....................................................................................................16

2.6 Kenmerken van een geïntegreerde en geslaagde multifactoriële benadering.............................................17

2.7 Besluit............................................................................................................................................................17

BElangrijke begrippen.........................................................................................................................................17

3 H3: Genetische biosociale toepassingen.................................................................................................... 19

3.1 Inleiding.........................................................................................................................................................19

3.2 Genen coderen voor eiwitten........................................................................................................................19

3.3 Genetica vulde de evolutietheorie aan.........................................................................................................19

3.4 Het heritabiliteitsconcept als centraal element in de gedragsgenetica.......................................................20

3.5 Gedeelde en niet-gedeelde omgeving..........................................................................................................20

3.6 drie gen-omgeving correlaties en een gen-omgeving interactie..................................................................21


Pagina 3 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?


3.7 Ses van de ouders en ses van nakomelingen: het biopsychosociale verhaal................................................22

3.8 Twee modellen voor G X E interacties...........................................................................................................22

3.9 Bedenkingen bij tweeling- en adoptiestudies...............................................................................................23

3.10 Ongeoorloofde interpretaties van gedragsgenetica...................................................................................23

3.11 Moleculaire genetica en de zoektoecht naar genen...................................................................................23

3.12 Genetische polymorfismen..........................................................................................................................24

3.13 genoom-brede associatiestudies................................................................................................................24

3.14 polygenetische risicoscores.........................................................................................................................24

3.15 Epigenetica= de derde golf.........................................................................................................................25

3.16 De epigenetica van opvoeding bij mensen.................................................................................................25

3.17 Besluit..........................................................................................................................................................25

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................25

4 H4: Het menselijk brein............................................................................................................................. 26

4.1 Inleiding.........................................................................................................................................................26

4.2 Basisinzichten uit de neuroanatomie en fysiologie.......................................................................................26

4.3 Vorm en functie van het neuron...................................................................................................................26

4.4 Anatomie van het zenuwstelsel....................................................................................................................27

4.5 Het brein als dynamisch netwerk..................................................................................................................28

4.6 Ontwikkeling van de hersenen en plasticiteit...............................................................................................28

4.7 cultuur is belangrijk.......................................................................................................................................29

4.8 Het belang van de ecologische omgeving.....................................................................................................30

4.9 Methoden die gebruikt worden om het brein te bestuderen.......................................................................30

4.10 Besluit..........................................................................................................................................................30

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................30

5 H5: Breinprocessen onder de loep............................................................................................................. 31

5.1 Neurotransmitters en receptoren.................................................................................................................31

5.2 Het serotonerge systeem en onderliggende genetische polyformismen......................................................31

5.3 Het dopaminerge ststeem en onderliggende genetische polymorfismen....................................................32

5.4 Hormonale factoren......................................................................................................................................34

5.5 De executieve functies en antisociaal gedrag...............................................................................................35

5.6 Neurofysiologie en arousal...........................................................................................................................36

5.7 Reward dominance theory............................................................................................................................36

5.8 Stoornissen in de prefrontale cortex.............................................................................................................36

5.9 Enkele etiologsch relevante toepassingen....................................................................................................37




Pagina 4 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?


5.10 Een poging tot biosociale integratie...........................................................................................................37

5.11 Besluit..........................................................................................................................................................37

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................38

6 H6: Altruïsme, samenwerking en de sociobiologische revolutie.................................................................39

6.1 Inleiding.........................................................................................................................................................39

6.2 coöperatie.....................................................................................................................................................39

6.3 waarom was samenwerking een evolutie-biologische puzzel......................................................................39

6.4 Oplossingen op individueel niveau voor de puzzel: zelfzuchtigheid, coöperatieve voertuigen....................40

6.5 Samenwerking via genetisch zelf-favoritisme...............................................................................................40

6.6 Samenwerking via wederzijdse voordelen....................................................................................................41

6.7 Samenvatting van de samenwerkingstheorie op individueel niveau............................................................43

6.8 Van groepsselectie naar multi-level selectie.................................................................................................43

6.9 Ouderlijke inversteringstheorie van trivers...................................................................................................44

6.10 Parents offspring conflict............................................................................................................................45

6.11 De evolutionaire logica van zelfbedrog.......................................................................................................46

6.12 Besluit..........................................................................................................................................................46

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................46

7 H7: Van evolutionair geïnformeerde psychologie naar gen-cultuur co-evolutie..........................................47

7.1 Inleidende bedenkingen................................................................................................................................47

7.2 Evolutionaire functies versus individuele motivatie......................................................................................47

7.3 Voorlopers van de evolutionaire psychologie: de vergelijkende psychologie en de cognitieve archeologie48

7.4 Het belang van evolutionaire theorie voor de sociale wetenschappen........................................................48

7.5 De vijf uitgangspunten van de evolutionaire psychologie............................................................................49

7.6 Kritiek op evolutionaire psychologie.............................................................................................................49

7.7 Adaptaties, exaptaties en bijproducten........................................................................................................50

7.8 LHT als raamwerk binnen de evolutiepsychologie........................................................................................50

7.9 De omgeving van de evolutionaire adaptaties.............................................................................................51

7.10 De naturalistische en moralistische denkfout.............................................................................................52

7.11 Evolutionaire ontwikkelingspsychologie (niet kennen)...............................................................................52

7.12 De methoden van de evolutionaire psycholohie (niet kennen)...................................................................52

7.13 De gedragsecologie.....................................................................................................................................52

7.14 Van de evolutiepsychologie naar gen-cultuur co-evolutie..........................................................................52

7.15 besluit..........................................................................................................................................................53

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................53




Pagina 5 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?


8 H8: Moraliteit vanuit evolutionair perspectief...........................................................................................54

8.1 Inleiding.........................................................................................................................................................54

8.2 Waarom moeten ook criminologen moraliteit bestuderen?........................................................................54

8.3 Moraliteit en de theorie van de morele sentimenten van Adam SMith.......................................................55

8.4 MORALITEIT IN “THE DESCENT OF MAN” VAN CHARLES DARWIN...............................................................55

8.5 Evolutionaire theorie van Krebs (Niet kennen).............................................................................................55

8.6 Het empathiemodel van Frans de Waal.......................................................................................................55

8.7 De onderlinge afhankelijkheidshypothese van Michael Tomasello..............................................................56

8.8 Morele fundamententheorie van Jonathan Haidt........................................................................................57

8.9 De driedelige theorie van Machiavellistische moraliteit...............................................................................58

8.10 Sociale selectie door bestraffing.................................................................................................................59

8.11 Besluit..........................................................................................................................................................59

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................59

9 H9: Regelovertreding en bestraffing door de bril van Darwin.....................................................................60

9.1 Inleidende bedenkingen................................................................................................................................60

9.2 Delictgedrag en evolutionaire typologieën...................................................................................................61

9.3 Strategieën en tegenstrategieën: de evolutionaire wapenwedloop............................................................62

9.4 De meeste criminaliteit als normale reactie op omgevingsdruk..................................................................62

9.5 ALtruïstische samenwerking creëert niches voor bedriegers........................................................................63

9.6 Frequentie-afhankelijke selectie...................................................................................................................63

9.7 Gelschacht en delictgedrag in evolutionair perspectfief...............................................................................63

9.8 Leeftijd en criminaliteit vanuit evolutionair perspectief...............................................................................64

9.9 Verwantschap en delictgedrag.....................................................................................................................65

9.10 Een evolutionaire kijkn op verkrachting?....................................................................................................66

9.11 Een evolutionaire kijk op oorlog?................................................................................................................67

9.12 INtergroepsconflict en de tribalismenhypothese........................................................................................67

9.13 Radicale vatiantie en variatie in delictgedrag............................................................................................67

9.14 Een evolutionaire kijk op religie en antisociale gedragsstrategieën..........................................................68

9.15 Straffen en herstel.......................................................................................................................................69

9.16 Besluit..........................................................................................................................................................69

Belanrgijke begrippen.........................................................................................................................................69

10 H10 Evolutionaire criminologische theorieën........................................................................................... 70

10.1 Inleidng........................................................................................................................................................70

10.2 Cheater theory (goed kennen!!!)................................................................................................................70




Pagina 6 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?


10.3 Differential K Theory (gezien in hfst evolutiepsychologie)..........................................................................70

10.4 Terrorisme en de culturele evolutietheorie van Atran................................................................................71

10.5 The male waarior hypothese......................................................................................................................72

10.6 seksuele selectietheorie.............................................................................................................................72

10.7 Seksuele conflicttheorie..............................................................................................................................73

10.8 seskeratio’s en geweld................................................................................................................................74

10.9 De geïntegreerde evolutionaire ecologische theorie..................................................................................74

10.10 Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?...................................................................75

Belangrijke begrippen.........................................................................................................................................75




Pagina 7 van 76

,H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?



1 H1: VAN BIOLOGISCH POSITIVISME NAAR BIOSOCIALE CRIMINOLOGIE

- Te kennen: grote lijnen, de namen en begrippen aan het einde van slides

1.1 INLEIDENDE BEDENKINGE N

- Biosociale etiologische criminologie=
o Stroming waarin ‘oorzaken en wetmatigheden’ gezocht worden: link wordt tussen
‘biologische’ factoren en criminaliteit.
o Biosociale interacties!
o Evolutiebiologie van ‘criminaliteit’, ‘bestraffing’, ‘sociaal gedrag’

- A: Belang van de Verlichtingsfilosofen (Kant, Locke, Hume, Bentham, Beccaria) voor de criminologie en
het strafrechtelijk beleid: rationeel mensbeeld, homo economicus

- B: Positivisme in de criminologie (wetmatigheden)

- Mislukte start!
- Misinterpretatie van evolutietheorie (Darwin), vnl survival of the fittest.
- Concept ‘genen’ was onbekend in 19de eeuw.
- ‘Biologisch deterministen’ meenden dat de criminele mens niet was aangepast aan
de moderne omgeving
- Biologische afwijkingen (atavisme en degeneratie) aan de basis lagen van recidivisme.
- Lombroso en co: historische belang, niets meer, niets minder

- Voorlopers: (a) Fysio(g)nomie: zie Appendix

1.2 DE VROEGE CRIMINELE ANTROPOLOGIE VAN LOMBROSO



- Op zoek naar ‘atavistische’ kenmerken bij gevatte daders?
- Lombroso’s ideeën ontkracht in 1913 (!) door Charles Goring (1870 - 1919)




1.3 DE CRIMINOLOGIE VAN ENRICO FERRI (1856 – 1929)



- Enrico Ferri (1856-1929): 'The denial of the free will'




1.4 DE CRIMINOLOGIE VAN RAFFAELE GAROFALO (1851 – 1934)



- Raffaele Garofalo (1852-1934): 'Natural crimes’: belangrijk begrip:
‘natural crimes’ komen overal voor…




Pagina 8 van 76

, H10 Evolutionaire criminologische theorieën - Hoe moet het nu verder met de evolutionaire criminologie?




1.5 DE CRIMINEEL-ANTROPOLOGISCHE SCHOLENSTRIJD EN DIENS ONDERGANG

- Franse milieuschool rond de arts Alexandre Lacassagne (1843-1924) zette zich af tegen de Italiaanse
school van Lombroso.
- Determinerende rol van ongunstige sociale omstandigheden, vooral onder de arbeidersklasse.
o Immoraliteit van de arbeidersklasse.
o Sociologisch deterministische benadering.
o Overerven van verworven eigenschappen (zie ‘Lamarckisme’)???

1.6 DE AMERIKAANSE NAKOMELINGEN VAN HET BIOLOGISCH DETERMINISME

- Earnest Albert Hooton (1887-1954)
- 'The American criminal. An anthropological study'
- Samenhang raciale kenmerken en criminaliteit
- 1939
- 14.000 gevangenen
- 3.000 controlegroep



- Ernst Kretschmer (1888-1964)
- Duits psycholoog
- Verband tussen lichamelijke constitutie en criminaliteit
- Bio-somatische benadering
- Lichaamsbouw (constitutie) verklaart criminaliteit:
o ‘Leptosoom’ (‘tenger en zwak’)
o ‘Atleet’ (‘gespierd’ -> ‘agressief’)
o ‘Pycnische’ mens (‘dik’ en ‘lomp’)



- William Sheldon (1898-1977)
- Invloedrijk boek: 'The varieties of human physique: An introduction to constitutional psychology’
- Verband lichaamsbouw en levensstijl
- 200 jonge mannen (15-21 jaar)
- Ontwikkeling eigen typologie:
o ‘Endomorf’
o ‘Mesomorf’
o ‘Ectomorf’



- Meeste delinquenten = mesomorf want:
o Bepaald temperament
o Assertief
o Weinig ‘inhibitie respons’
o Geen onderwerping aan gezag
o Makkelijk gedijen in



Pagina 9 van 76

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Crimistudent1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,46
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd